Mới đây, Sở Xây dựng Tp.HCM đã có có văn bản gửi UBND TP phản ánh việc CĐT lách luật huy động vốn bằng các hình thức đặt cọc, giữ chỗ, các đơn vị môi giới, phát triển dự án thông tin không trung thực để bẫy khách hàng, chưa tuân thủ các quy định về huy động vốn theo quy định của pháp luật nhà ở, kinh doanh bất động sản.
Qua rà soát, sở cho biết thu thập ý kiến từ các cơ quan liên quan cho thấy nếu CĐT không sử dụng tiền đặt cọc vào mục đích thực hiện dự án xây dựng nhà ở thì việc đặt cọc trong trường hợp này không phải là hình thức huy động vốn.
Tuy nhiên, các CĐT hiện nay nhận đặt cọc, thỏa thuận giữ chỗ với số tiền rất lớn, có trường hợp đến 80% giá trị căn hộ. Việc xác định mục đích sử dụng tiền đặt cọc của CĐT còn nhiều hạn chế, không thuộc thẩm quyền của Sở Xây dựng.
Điều này dẫn đến khó khăn trong việc xử lý vi phạm đối với CĐT trong hoạt động kinh doanh BĐS. Những vướng mắc nêu trên, sở đã có văn bản kiến nghị Bộ Xây dựng sớm có văn bản hướng dẫn thực hiện nhưng đến nay bộ chưa có phản hồi.
Tháng 4/2021, Thanh tra Sở Xây dựng tiếp tục có văn bản gửi Sở Tư pháp, đề nghị có ý kiến hướng dẫn xử lý đối với các trường hợp CĐT nhận tiền ứng trước, đặt cọc, thỏa thuận giữ chỗ... Đồng thời, hướng dẫn việc doanh nghiệp kinh doanh BĐS thu tiền khách hàng bằng hình thức ký hợp đồng đảm bảo mua căn hộ, giữ chỗ là có vi phạm quy định trong hoạt động kinh doanh BĐS hay không. Sở Tư pháp sau đó có văn bản phúc đáp, đề nghị Sở Xây dựng xin ý kiến của Bộ Xây dựng.
Do chưa nhận được hướng dẫn của Bộ Xây dựng, để đảm bảo quyền và lợi ích của các khách hàng, khuyến cáo CĐT thực hiện đúng các quy định về Luật Kinh doanh BĐS, Sở Xây dựng đã thực hiện một số công tác cụ thể.
Đơn cử như sở cho công bố trên website danh sách các dự án đã đủ điều kiện mua bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai để người dân, khách hàng được biết. Đồng thời khuyến cáo người dân tìm hiểu kỹ pháp lý dự án, điều kiện mua bán căn hộ hình thành trong tương lai trước khi ký hợp đồng mua bán nhằm hạn chế thiệt hại, phát sinh tranh chấp trong quá trình mua bán căn hộ.
Người dân cần thông tin đến sở các CĐT thực hiện huy động vốn khi dự án chưa đảm bảo đầy đủ điều kiện kinh doanh theo quy định để có biện pháp xử lý.
Trước đó, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM (HoREA cũng cho rằng, hình thức đặt cọc, hứa mua, hứa bán, hợp tác đầu tư, hợp đồng góp vốn… dẫn đến có tình trạng bên bán lợi dụng để nhận tiền đặt cọc có giá trị lớn, có trường hợp nhận đến 90% giá trị nhà, đất, thậm chí đã xảy ra hoạt động kinh doanh phạm pháp.
Do đó, HoREA đề nghị bổ sung quy định về đặt cọc vào Luật Kinh doanh BĐS theo hướng: "Trước khi ký kết hợp đồng với khách hàng, CĐT dự án BĐS có thể nhận đặt cọc của khách hàng để đảm bảo giao kết. Giá trị đặt cọc do các bên thỏa thuận nhưng không vượt quá 30% giá trị BĐS".