Theo ghi nhận của phóng viên Báo Người Lao Động, hiện trạng lấp, lấn sông Đồng Nai tại khu vực nói trên khá nghiêm trọng, hàng trăm tấn đất, đá được đổ tràn ra hẳn ngoài mặt sông, lấp vào giữa mặt sông, kéo ra xa đến vài chục mét.
"Nền nhà" trên sông
Đây là khu vực trung tâm TP Biên Hòa với con đường nối bờ phía TP HCM hướng về cù lao Hiệp Hòa (Cù Lao Phố) đang quy hoạch phát triển mạnh. Vị trí lấp, lấn sông nằm ngay bên phải chân cầu Bửu Hòa mới được xây dựng, xung quanh là những quán xá đẹp. Nơi lấp, lấn sông lần này cách dự án lấn sông của Công ty Toàn Thịnh Phát không xa, cách chỉ vài trăm mét ở đoạn cong của con sông, từ đây có thể nhìn thấy cầu Ghềnh.
Hiện trạng lấp, lấn sông ở khu vực dự án bờ kè chân cầu Bửu Hòa
Theo ghi nhận của phóng viên, lượng đất, đá đổ xuống giữa mặt sông tĩnh lặng theo hình chữ nhật, vuông góc với bờ sông, như một thửa đất vuông vức kéo dài ra giữa lòng sông. Người dân tại đây cho hay "công trình" được tạo nên bởi các sà lan chở đất, đá đến đây đổ từ những ngày cận Tết Mậu Tuất tới nay. "Chẳng biết họ làm gì mà lấp sông ngang nhiên, kéo ra tận xa tạo nên khu vực như mặt bằng ở mặt tiền sông giữa khu trung tâm TP Biên Hòa như thế" - một người dân ở đây nói.
Trước việc ngang nhiên xâm phạm lòng sông Đồng Nai trên, ngày 21-3, chúng tôi đã liên hệ ngay với ông Triệu Trung Tính, Bí thư kiêm Chủ tịch UBND xã Hiệp Hòa. Ông cho hay hiện trạng trên là do các sà lan trong khi khơi dòng, giải tỏa vùng đá ngầm trên sông đã đổ đất, đá xuống để "kè" đoạn bờ sông này theo sự cho phép của tỉnh.
Khi phóng viên hỏi tại sao công trình không có bảng thông tin công trình, đặc biệt nói là kè sao không giống kè khi nó không chạy dọc mà lại bị lấp để tạo thành một khu đất vuông vức kéo dài ra lòng sông thì ông chủ tịch xã lại cho hay để kiểm tra lại (!?).
Lại là bờ kè "biến tướng"?
Tương tự, ông Doãn Văn Đồng, Trưởng Phòng Quản lý đô thị TP Biên Hòa, cũng cho biết việc đổ đất, đá ở khu vực trên có sự cho phép của tỉnh. Khi chúng tôi thông tin tỉnh nào lại cho đất, đá tràn ra gần giữa lòng sông như một mặt bằng rộng lớn, không có tên công trình, không như bờ kè, ông Đồng nói: "Chúng tôi sẽ kiểm tra lại…".
Nếu như lãnh đạo xã và lãnh đạo phòng quản lý đô thị còn hứa kiểm tra lại thì chúng tôi không thể liên lạc được với lãnh đạo tỉnh và lãnh đạo TP Biên Hòa. Trong khi đó, theo tài liệu mới nhất mà chúng tôi có được, khu vực trên (chân cầu Bửu Hòa) thuộc dự án bờ kè trong hệ thống kè sông Đồng Nai của tỉnh Đồng Nai - chuỗi dự án kè dọc sông nối liền Công viên Nguyễn Văn Trị, (dự án lấn sông của Công ty Toàn Thịnh Phát nằm trong khu vực này - PV).
Tuy nhiên, dự án kè gia cố đoạn chân cầu Bửu Hòa đến nay vẫn chưa thực hiện được. Trong khi chờ đợi, dự án kè đoạn chân cầu Bửu Hòa được đánh giá là khẩn cấp, tỉnh Đồng Nai chấp thuận dùng biện pháp xử lý tạm thời là dùng đá ngầm thanh thải từ dự án công trình thanh thải các bãi đá ngầm trên sông Đồng Nai để lấp vào khu vực bờ sông trụ cầu Bửu Hòa.
Theo đó, cuối tháng 12-2017, UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản giao UBND TP Biên Hòa chủ trì cùng các đơn vị liên quan lập phương án xử lý, bảo đảm các quy định về an toàn giao thông đường thủy, bảo vệ môi trường và không làm ảnh hưởng đến hành lang bảo vệ tài nguyên nước.
Đặc biệt, ngày 16-1, Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Biên Hòa cũng đã có văn bản báo cáo UBND TP Biên Hòa về việc đã phối hợp với UBND xã Hiệp Hòa và các bên liên quan xung quanh vấn đề xử lý điều chỉnh vị trí bãi đổ thanh thải đá ngầm theo quy định. Đơn vị thi công đổ thải là liên danh Công ty CP 873 - Xây dựng công trình giao thông và Công ty CP Xây dựng chuyển giao công nghệ thủy lợi thực hiện.
Tuy nhiên, với những gì đang diễn ra, ai cũng thấy việc đổ đất, đá như trên là không đúng với tinh thần bảo đảm quy định về an toàn giao thông đường thủy và đã làm ảnh hưởng đến hành lang bảo vệ tài nguyên nước… mà UBND tỉnh Đồng Nai đã yêu cầu.
Những vấn đề đặt ra ở đây là việc đổ đất, đá diễn ra như một công trình tự phát lấn ra xa mặt sông, không kéo dài theo dạng bờ kè mà rộng như một dự án san lấp mặt bằng là chủ trương của ai? Ai để xảy ra tình trạng này, ai chịu trách nhiệm giám sát? Các nguyên tắc thực hiện công trình cơ bản vì sao không được tuân thủ?
Trước những câu hỏi trên, ông Đặng Minh Đức, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai, cũng chỉ có thể cho biết là "đang cho kiểm tra lại" (!).
Dự án lấn sông của Toàn Thịnh Phát đang hoang hóa
Nằm cách vài trăm mét so với công trình lấn, lấp sông vừa mới xảy ra là dự án lấn sông xa cả trăm mét của Công ty Toàn Thịnh Phát giờ đang hoang hóa.
Dự án của Công ty Toàn Thịnh Phát với tên gọi dự án cải tạo cảnh quan và phát triển đô thị ven sông Đồng Nai vốn cũng nằm trong hệ thống bờ kè sông Đồng Nai nhưng chủ đầu tư dự tính lấn sông hàng hecta để xây khu đô thị hiện đại. Sau 3 năm ngưng vì bị dư luận phản đối, hiện dự án bị cỏ hoang bao trùm, một số khu vực được các chủ quán cà phê cải tạo thành những hoa viên cho khách vào chụp ảnh.