Mới đây, Bộ Xây dựng đã trả lời cử tri TP.HCM về quy định liên quan đến việc sử dụng căn hộ chung cư để kinh doanh dịch vụ cho thuê theo giờ, ngắn ngày và chế tài xử lý cụ thể. Trong đó, Bộ Xây dựng khẳng định pháp luật về nhà ở đã có quy định chi tiết với hành vi sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở như kinh doanh dịch vụ cho thuê theo giờ, ngắn ngày là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm.
Trên thực tế, vài năm gần đây, dịch vụ cho thuê căn hộ theo giờ, ngắn ngày đã xuất hiện nhiều ở TP.HCM và Hà Nội. Thông thường sẽ có một đơn vị đứng ra liên kết các chủ căn hộ, sau đó đăng thông tin cho thuê và chia phần trăm, hoặc các chủ hộ tự đứng ra kinh doanh. Kiểu kinh doanh này được biết đến phổ biến nhất với nền tảng chia sẻ nhà ở trực tuyến - "Airbnb".
Dịch vụ này chủ yếu được biết đến với nền tảng chia sẻ nhà ở "Airbnb", đây là loại hình rất phổ biến ở nước ngoài (ảnh: internet)
Đây là kiểu cho thuê "giao thoa" giữa homestay và dịch vụ khách sạn, các căn hộ thường có đầy đủ, phục vụ nhu cầu thiết yếu của một căn hộ ở từ bếp, gia dụng, máy giặt... Người thuê sẽ tự phục vụ giống kinh doanh dịch vụ phòng kiểu khách sạn. Loại hình này đã xuất hiện và khá phổ biến.
Theo báo cáo khảo sát khách sạn năm 2019 của Grant Thornton (một trong những công ty dịch vụ lớn nhất thế giới), mô hình dịch vụ mới như Airbnb đã chiếm được thị phần đáng kể trong ngành khách sạn và lưu trú khi tăng trưởng ấn tượng và cung cấp thêm gần 30.000 đơn vị lưu trú cho thị trường Việt Nam.
Chỉ cần gõ tìm kiếm "Airbnb" đã xuất hiện hàng ngàn lời "chào mời" cho thuê căn hộ theo ngày.
Mặc dù hiện nay Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản vẫn chưa quy định về những nội dung liên quan cho thuê chung cư theo ngày, theo giờ. Nhưng việc một chung cư bình thường mà cho thuê như khách sạn thì sai quy định, vi phạm Luật Nhà ở. Bởi ngoài mục đích ở thì kinh doanh khách sạn phải đăng ký, mà đăng ký kinh doanh như khách sạn trong chung cư thì luật không cho phép.
Ngoài ra, các cư dân trong các tòa nhà thường phản đối kiểu cho thuê này. Lý do là tạo ra lượng khách ra vào bất thường, nhiều người lạ mặt đến rồi đi khiến cuộc sống họ bị xáo trộn, tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh. Trên thực tế gần đây đã có những nhóm thuê căn hộ qua Airbnb để sử dụng ma túy, chất kích thích bị phát hiện và xử lý.
Tuy nhiên, thực tế mô hình này ở nước ngoài đã có quy định cụ thể để quản lý, chẳng hạn một năm, chủ sở hữu được khai thác bao nhiêu thời gian và phải đăng ký với cơ quan chính quyền để nộp thuế. Tạo nguồn thu nhập cho chính các chủ hộ cũng như tăng cơ sở lưu trú phục vụ du lịch.
Do đó, với sự phát triển nhanh chóng của loại hình này, Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật Thuế, Luật Nhà ở hiện nay đều phải được nghiên cứu, bổ sung quy định để quản lý loại hình này, đảm bảo không phá vỡ không gian sống của cư dân trong các tòa nhà.