Tái cơ cấu phải kiên quyết M&A

16/08/2018 08:48
Sau một thời gian phát triển bùng nổ vào những năm 2008-2010, giai đoạn 2011-2015, hệ thống NH bắt đầu thu hẹp số lượng thông qua những thương vụ mua bán, sáp nhập (M&A) của quá trình tái cơ cấu.

Tuy nhiên, từ năm 2016 đến nay, hoạt động M&A rất trầm lắng, trong khi yêu cầu rút gọn các NHTM để tăng quy mô, chất lượng thông qua M&A vẫn là một mục tiêu lớn của ngành NH.

Chưa hưởng ứng chính sách

Trong giai đoạn tái cơ cấu các TCTD năm 2011-2015, NHNN cũng đã đề ra mục tiêu giảm số lượng NH trong hệ thống, tăng quy mô của các NHTM thông qua việc tiếp tục thúc đẩy quá trình M&A.

Tại Đề án Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020, hoạt động M&A tiếp tục là giải pháp quan trọng để tái cơ cấu ngành NH. Theo đó, các NHTM có vốn nhà nước cần lựa chọn cổ đông chiến lược, đảm bảo có ít nhất một nhà đầu tư chiến lược nước ngoài có uy tín trên thị trường, có năng lực tài chính, kinh nghiệm quản trị; đồng thời phải tích cực tham gia cơ cấu lại các TCTD yếu kém theo chỉ đạo của NHNN bao gồm cả mua lại, nhận chuyển giao bắt buộc, sáp nhập, hợp nhất TCTD yếu kém.

Đề án cũng khuyến khích các NHTMCP lành mạnh, các nhà đầu tư nước ngoài nói chung và các định chế tài chính nước ngoài nói riêng, tham gia xử lý các TCTD yếu kém thông qua giải pháp M&A. NHNN được giao tiếp tục thúc đẩy việc M&A trên cơ sở tự nguyện các TCTD, thành các định chế có quy mô lớn và quản trị tốt hơn.

Tái cơ cấu phải kiên quyết M&A - Ảnh 1.

Giao dịch tại LienVietPostBank. Ảnh: VIẾT CHUNG

 

Đầu năm 2017, trong Chỉ thị 02 về tăng cường bảo đảm an toàn hệ thống các TCTD, tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại hệ thống các TCTD và xử lý nợ xấu, Thống đốc NHNN cũng nhấn mạnh việc tiếp tục khuyến khích, tạo điều kiện cho các TCTD thực hiện M&A. Các nhà đầu tư có đủ điều kiện được khuyến khích tham gia cơ cấu lại TCTD nhằm xử lý những đơn vị yếu kém.

Song theo ông Phạm Văn Thinh, Tổng giám đốc Deloitte Việt Nam, lĩnh vực tài chính NH là mảnh đất nhiều tiềm năng cho các hoạt động M&A, nhờ việc đẩy mạnh quá trình tái cấu trúc hệ thống NH, nhưng đây chỉ là kỳ vọng cho thời gian tới. Bởi hiện tại hoạt động M&A trong lĩnh vực NH khá trầm lắng, nhiều thương vụ M&A được tính toán trước đây liên tục bị hủy bỏ.

Thời gian gần đây chỉ có một vài thương vụ diễn ra ở các NH ngoại (Shinhan Bank mua lại mảng bán lẻ của ANZ Việt Nam, VIB mua lại mảng bán lẻ của Commonwealth Bank), và vài cú bắt tay hợp tác đầu tư giữa NH và đối tác ngoại. Chỉ có thương vụ M&A của HDBank và PGBank được xem là đình đám và thành công.

Ép M&A để lớn hơn

Thực ra những NH yếu không thể tồn tại được chỉ có 2 hướng giải quyết, giải thể phá sản hoặc M&A và phương án M&A đã được lựa chọn. Dù vậy, trong hơn 2 năm qua chỉ có những NH mạnh tính đến việc tìm NH nhỏ để M&A. Hiện LienVietPostBank cho biết năm nay muốn tăng vốn điều lệ thêm 2.869 tỷ đồng, trong đó có đối tác nước ngoài trong vấn đề M&A. Phía MB cũng nghiên cứu khả năng M&A với một số NH.

Đến nay trừ PGBank, 8 NHTMCP có vốn điều lệ từ 3.000-3.500 tỷ đồng vẫn không nhắc nhở đến việc M&A. Đáng chú ý là hiệu quả hoạt động của một số NH trong nhóm này khá thấp. Chẳng hạn VietCapital Bank công bố báo cáo tài chính quý II-2018 với mức lỗ trước thuế gần 33,5 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm trước lãi gần 10,9 tỷ đồng. Lũy kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế của NH chỉ đạt 53,2 tỷ đồng. Hay SaigonBank liên tiếp lên kế hoạch kinh doanh tích cực nhưng nhiều năm vẫn đạt kết quả không thực sự khả quan. Dù kết quả kinh doanh kém, các NH này vẫn “bình chân như vại” trước cơn lốc phát triển ngày càng nhanh của các NHTM lớn.

Để tăng năng lực về vốn, một số trong nhóm này cũng chỉ kỳ vọng vào việc tìm nhà đầu tư chiến lược nước ngoài, song với năng lực hiện tại khả năng đối tác ngoại tham gia M&A cũng mờ nhạt. Thực tế nhiều thương vụ đàm phán được công bố năm này qua năm khác hiện vẫn chưa đi đến hồi kết.

Theo TS. Trần Du Lịch, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng, hiện nay NHNN đã xem xét từng trường hợp để áp dụng mức tỷ lệ sở hữu phù hợp cho khối ngoại, với điều kiện NH chưa lên sàn phải tìm được nhà đầu tư chiến lược thảo luận trực tiếp. Tuy nhiên, với quy mô và sự phát triển chưa bài bản của các NH nhỏ tại Việt Nam, tìm được đối tác chiến lược nước ngoài là một bài toán khó.

Trong khi đó, nâng chất lượng các NH đang là vấn đề đặt ra trong giai đoạn 2 của tái cơ cấu hệ thống. Do đó, việc dùng chính sách ép các NH nhỏ tự nguyện M&A là cách tốt nhất để giảm đầu mối, tăng quy mô. Cụ thể, NHNN có thể quy định thời điểm lên Basel II, tất cả các NH phải đạt mức vốn điều lệ nào đó, nếu NH nào không làm được phải ngồi lại với nhau để tính chuyện M&A. 

Tin mới

"Gà đẻ trứng vàng" của VinFast đến tay khách Indonesia, hãng xe Việt chạy nước rút bàn giao 80.000 chiếc
5 giờ trước
Mở rộng và thu hút tại nhiều thị trường cùng với kỷ lục về doanh số trong các tháng cho thấy VinFast đang bứt tốc cho mục tiêu 80.000 xe bàn giao cho khách hàng đến cuối năm nay.
Phụ phẩm tôm lâu nay toàn bỏ đi hóa ra giá trị cả tỷ USD
3 giờ trước
Với sản lượng hàng trăm nghìn tấn mỗi năm, phụ phẩm tôm đem chế biến sâu sẽ cho ra những sản phẩm có giá trị cao gấp nhiều lần, mang về cả tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, thực tế hiện giá trị phụ phẩm tôm mang lại còn quá khiêm tốn, hiện 70% chỉ dành cho chăn nuôi.
Chủ xe Defender lái 7.000km xuyên Việt Nam - Thái Lan: ‘Chạy địa hình sướng, có đoạn vượt 4.000 khúc cua, vẫn còn điểm bất tiện’
3 giờ trước
Anh Nguyễn Hoàng Anh - Chủ nhân chiếc Porsche 911 Dakar đầu tiên Việt Nam, vừa hoàn thành chuyến đi từ Việt Nam qua Lào rồi Thái Lan bằng chiếc Defender.
Hiện tượng lạ thường về xuất khẩu cà phê Việt Nam
2 giờ trước
Hiện tượng khác thường là giá cà phê tăng cao nhưng sản lượng xuất khẩu giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái, nguyên nhân vì sao?
Đại biểu Quốc hội đề xuất lùi thời gian đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với bia
48 phút trước
Theo Đại biểu Quốc hội, doanh nghiệp phải có thời gian nhất định để cơ cấu lại sản phẩm, nếu áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với bia ngay từ 2026 thì không hợp lý.

Tin cùng chuyên mục

Bán 60.000 iPhone thu 2.000 tỷ đồng trong hơn 1 tháng, điều gì giúp TopZone 'on top' thị trường?
49 phút trước
TopZone tiếp tục khẳng định vị thế nhà bán lẻ ủy quyền cao cấp nhất của Apple với doanh thu chuỗi chương trình mở bán iPhone 16 nhanh chóng đạt 2.000 tỷ đồng, phản ánh hiệu quả của chiến lược chú trọng vào trải nghiệm khách hàng của thương hiệu.
Doanh số tại Việt Nam tăng mạnh, Yamaha kiếm được bao nhiêu tiền?
3 giờ trước
Trong Quý III/2024, Việt Nam là thị trường có tăng trưởng doanh số cao thứ 2 trên toàn thế giới của Yamaha.
Trung Quốc vừa 'mở khóa' kho báu siêu khủng chứa hơn 1.000 tấn vàng, nguy cơ làm rung chuyển thị trường vàng thế giới
17 giờ trước
Mỏ vàng vừa phát hiện tại Trung Quốc ước tính chứa hơn 1.000 tấn vàng, trị giá 83 tỉ USD.
Hàng trăm nghìn tấn báu vật từ Canada đổ bộ Việt Nam với giá rẻ bất ngờ: Chi hàng tỷ USD nhập khẩu, nước ta tiêu thụ 10,4 triệu tấn mỗi năm
2 ngày trước
Nhập khẩu mặt hàng này từ Canada đã tăng mạnh 128% trong 9 tháng đầu năm.