Nhiều rủi ro đối với doanh nghiệp trong giao dịch thương mại đã được nêu ra tại Hội thảo thanh toán quốc tế trong hoạt động xuất nhập khẩu do Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương) tổ chức ngày 5-12 tại TP.HCM.
Bà Nguyễn Thị Thu Hằng, đại diện Ngân hàng ABBank cho biết, thủ đoạn tấn công email để chiếm đoạt tiền trong phương thức chuyển tiền quốc tế ngày càng xuất hiện nhiều.
Theo con số thông kê của Cục Dự trữ liên bang Mỹ, từ 2013-2016 có tới 23.000 vụ lừa đảo trong thanh toán quốc tế, gây thiệt hại 3,1 tỉ USD diễn ra ở 79 quốc gia. Đích tới của tiền chiếm đoạt chủ yếu là Trung Quốc và HongKong. Tội phạm đến từ các tổ chức ở Đông Âu, Châu Á, Châu Phi và Trung Đông.
Mỗi vụ việc bị thiệt hại phổ biến từ 6.000-10.000USD nhưng cũng có nhiều vụ doanh nghiệp thiệt hại hàng triệu USD.
Theo bà Hằng, để phòng tránh rủi ro trong giao dịch thương mại, các DN cần điều tra thương nhân, cảnh giác với giá bất thường, kiểm tra địa chỉ email nhằm tránh việc giả mạo email lừa đảo chuyển tiền, phòng tránh trộm cắp hàng trong thùng hàng, lựa chọn điều kiện vận chuyển hàng phù hợp. Cần xác thực đề nghị thanh toán quan điện thoại hoặc liên hệ trực tiếp với lãnh đạo.
Nhiều DN xuất khẩu của Việt Nam đã bị các tổ chức tội phạm quốc tế lừa đảo khi thanh toán.
Tiến sĩ - Luật sư Bùi Quang Tín, Giám đốc điều hành Trường Doanh nhân Bizlight khuyến cáo đối với thương mại quốc tế và thanh toán quốc tế, các doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ đối tác trước khi giao dịch, nên mua bảo hiểm tỷ giá trong trường hợp tình hình tỷ giá biến động phức tạp và khó dự báo.
"Đặc biệt, các doanh nghiệp phải cân nhắc kỹ trước khi lựa chọn phương thức thanh toán phù hợp như trả chậm, chuyển tiền hay nhờ thu", ông Tín lưu ý.
Theo bà Bùi Thị Thanh An, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương), hiện nay, Việt Nam có quan hệ thương mại quốc tế, hoạt động xuất nhập khẩu với hơn 180 nước và vùng lãnh thổ.
Xu hướng gia tăng mở cửa nền kinh tế của các nước, thương mại quốc tế cũng phát triển phức tạp hơn, thể hiện qua nhiều phương thức kinh doanh mới như: thương mại điện tử, mua bán nợ thương mại, cho thuê tài chính...
Mặt khác, thanh toán quốc tế là một mảng không thể tách rời đối với hoạt động thương mại quốc tế nói chung và hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng, song cũng được đánh giá là lĩnh vực có nhiều rủi ro với việc lừa đảo trong hoạt động xuất nhập khẩu, gây thiệt hại không nhỏ đối với các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu.
Theo bà An, DN cần điều tra thương nhân như tìm số điện thoại, trao đổi hoặc tiếp xúc trực tiếp qua bạn hàng, tham khảo thương vụ các sứ quán tại nước của thương nhân cần giao dịch; trao đổi trong các hiệp hội ngành hàng để nắm thêm thông tin vì thực tế đã có trường hợp nhiều DN bị lừa cùng một kịch bản.