Tại Hội nghị kết nối ngân hàng và doanh nghiệp tại Hà Nội sáng nay (14/5), Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, ông Đào Minh Tú cho biết, tin vui là tín dụng đã bắt đầu tăng trở lại, tăng trưởng tín dụng đến 30/4 tăng gần 1,5%, chính xác là đạt 1,42%. Tăng trưởng tín dụng vẫn duy trì nhưng tốc độ tăng thấp hơn so với năm ngoái khi dịch Covid-19 ảnh hưởng mạnh tới quan hệ tín dụng giữa doanh nghiệp và các TCTD, nhiều doanh nghiệp thậm chí chưa biết vay vốn để làm gì.
Trong khi đó, ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN cung cấp thông tin cụ thể, tăng trưởng tín dụng tháng 1 đạt 0,1%, tháng 2 tăng 0,07%, tháng 3 tăng 1,1%, tháng 4 tăng 1,42%, và đến trung tuần tháng 5 khoảng 1,2%.
Giải thích thêm ngoài lề sự kiện với chúng tôi, ông Hùng cho biết, tăng trưởng tín dụng sang tháng 5 chững lại do các doanh nghiệp có dòng tiền và trả nợ, nhưng lại chưa có kế hoạch kinh doanh mới để vay vốn, hoặc vay rất ít. Mặc dù dịch bệnh trong nước đã được kiểm soát, nhưng nhu cầu vay vốn của các doanh nghiệp còn thấp.
Dịch Covid-19 đã ảnh hưởng mạnh tới khả năng trả nợ của các khách hàng, với ước tính có khoảng 2 triệu tỷ đồng dư nợ bị ảnh hưởng.
Để hỗ trợ doanh nghiệp, NHNN đã kịp thời xây dựng khuôn khổ pháp lý bằng việc ban hành ngay Thông tư 01 và Chỉ thị 02 vào đầu tháng 3/2020 để các TCTD triển khai việc gia hạn các khoản nợ gốc và lãi đến hạn, miễn giảm lãi, phí và tiếp tục cho vay mới đối với những dự án, doanh nghiệp cần vốn để duy trì và phục hồi trong thời điểm cao trào chống dịch.
Kết quả bước đầu sau 2 tháng triển khai Thông tư 01, các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho trên 215 nghìn khách hàng với dư nợ 130 nghìn tỷ đồng, miễn, giảm, hạ lãi suất cho 260 nghìn khách hàng với dư nợ hơn 1 triệu tỷ đồng.
Cho vay mới lãi suất ưu đãi với doanh số luỹ kế từ 23/1 đến nay đạt 659 nghìn tỷ đồng cho 188 nghìn khách hàng, lãi suất thấp hơn phổ biến từ 0,5-2,5% so với trước dịch. Riêng NHCSXH cũng đã thực hiện gia hạn nợ cho 130 nghìn khách hàng với dư nợ trên 3.600 tỷ đồng, cho vay đối với hơn 500 nghìn khách hàng với dư nợ gần 19.000 tỷ đồng.
Mới đây, Ngân hàng Nhà nước cũng đã có Quyết định về lãi suất điều hành, trong đó giảm lãi suất tái cấp vốn giảm từ 5% xuống 4,5%/năm, lãi suất tái chiết khấu từ 3,5% xuống 3%/năm, lãi suất OMO giảm từ 3,5% xuống 3%/năm, trần lãi suất tiền gửi 1 tháng đến dưới 6 tháng giảm từ 4,75% xuống 4,25%/năm,...
Phó Thống đốc cho biết, việc hạ lãi suất này sẽ tạo điều kiện cho các ngân hàng huy động được nguồn vốn với chi phí thấp hơn, từ đó có thể hỗ trợ giảm lãi suất cho vay các doanh nghiệp. Với việc giảm trần lãi suất tiền gửi dưới 6 tháng, Phó Thống đốc cho biết NHNN đã cân nhắc mức giảm để vẫn đảm bảo huy động được tiền trong dân, tiền gửi tại các TCTD.
Tuy nhiên, các lãnh đạo NHNN cho rằng sắp tới vẫn còn nhiều khó khăn khi dịch bệnh diễn biến khó lường, trong nước ổn định nhưng dịch ở nước ngoài chưa hết vẫn sẽ gây những ảnh hưởng lớn.
Ông Nguyễn Quốc Hùng khẳng định, các ngân hàng không thiếu vốn cho vay và cũng cần phải cho doanh nghiệp vay vốn, nhưng các doanh nghiệp cần chủ động trong việc chứng minh được hiệu quả của dự án, bởi nhiều doanh nghiệp vay vốn để mua nguyên liệu đầu vào, sản xuất nhưng lại chưa rõ được đầu ra như thế nào. Các doanh nghiệp giai đoạn này cần phải tính toán lại, phù hợp với năng lực tài chính, có kế hoạch kinh doanh hiệu quả.
Vụ trưởng Vụ tín dụng cũng nêu thực trạng có không ít khách hàng lợi dụng dịch Covid-19 để trục lợi, lợi dụng chính sách. Những khách hàng này phát sinh nợ xấu trước khi dịch xuất hiện, thì không thể được áp dụng theo Thông tư 01.