Mới đây, Công ty cổ phần Tàu cao tốc Phú Quốc (Phú Quốc Express) đã có thông báo tạm ngưng vận hành tuyến TP.HCM – Côn Đảo và ngược lại từ ngày 29/7 cho đến khi có thông báo mới.
Thông tin này khiến không ít người bất ngờ và hụt hẫng vì tàu chỉ mới khai trương được 2 tháng đã phải dừng hoạt động.
Nguyên nhân dừng hoạt động tuyến này được lãnh đạo Phú Quốc Express đưa ra là do hoạt động không hiệu quả.
Cụ thể quá trình vận hành tuyến trong thời gian qua còn nhiều bất cập, làm ảnh hưởng đến sự lựa chọn của du khách như: Cảng Sài Gòn - Hiệp Phước ở khá xa, phải thực hiện trung chuyển hành khách từ trung tâm; khách tự di chuyển mất phí vào cảng; thời tiết... làm ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động vận tải hành khách.
Nhìn lại 2 tháng trước, hôm 13/5, vé tuyến tàu cao tốc từ TP.HCM - Côn Đảo và ngược lại chính thức được mở bán. Chuyến đi được thực hiện bởi siêu tàu cao tốc Thăng Long được thiết kế 2 thân, với sức chứa 1,067 chỗ ngồi, tốc độ đến 35 hải lý/giờ và được đầu tư nhiều thiết bị hiện đại, đảm bảo các tiêu chuẩn cao nhất của hệ thống an toàn tàu biển trên thế giới.
Trong điều kiện thời tiết thuận lợi, du khách mất hơn 4 giờ để đi từ TP.HCM đi Côn Đảo, hơn 3 giờ với chiều ngược lại.
Việc lần đầu tiên khai thác cung đường đẹp, tiềm năng du lịch lớn như vậy, rõ ràng tuyến tàu cao tốc TP.HCM – Côn Đảo được kỳ vọng đạt hiệu quả vượt trội hơn so với đường hàng không. Tuy nhiên vì sao lại sớm thất bại như thế?
Đây là vấn đề không chỉ với đơn vị khai thác tuyến tàu cao tốc mà liên ngành du lịch và giao thông cần nhìn nhận lại, đã có sự phối hợp đồng bộ vì sự phát triển chung của TP.HCM hay chưa? Bởi, để vận hành chuyến tàu cao tốc đầu tiên kết nối TP.HCM – Côn Đảo, không đơn giản chỉ là những công đoạn trên… mặt nước mà là sự kết nối, phối hợp khâu tổ chức, khai thác đường bộ.
Như vậy, lẽ nào phương tiện hiện đại đã sẵn sàng nhưng việc "chung tay kết nối" để tuyến tàu cao tốc đến gần hơn với người dân thì các nhà quản lý không làm được?.
Đây không chỉ là kết nối nội ngành giao thông đường thủy và đường bộ mà còn liên ngành giao thông và du lịch, cần có sự phối hợp xây dựng kế hoạch tổng thể, chi tiết để tuyến tàu cao tốc TP.HCM – Côn Đảo hoạt động hiệu quả hơn.
Thực tế bất cập khi tuyến tàu cao tốc đầu tiên kết nối TP.HCM – Côn Đảo nhưng đặt trạm lên tàu tại Cảng Hiệp Phước (huyện Nhà Bè), cách trung tâm TP.HCM khoảng 20km. Hơn nữa đây là cảng trung chuyển hàng hóa nên các dịch vụ như taxi, ăn uống trong thời gian chờ,... cho hành khách đều chưa có.
Đồng thời, việc công ty tàu cao tốc bố trí xe trung chuyển không đủ đã dẫn tới hiện tượng khách đến điểm tập kết tại công viên 23/9 nếu không đúng khung giờ thì phải tự đón xe, như vậy sẽ tốn thêm tiền xe di chuyển. Bên cạnh đó, xe chở ra tới cảng Hiệp Phước, khách phải đi bộ thêm cả cây số mới tới bến để lên tàu.
Ngoài ra, do khó tìm taxi hay xe ôm nên nếu đi xe riêng, khách phải tốn thêm tiền taxi vào cảng. Với vô số chi phí phát sinh như vậy sẽ khiến hành khách rất không hài lòng, từ đó tuyến tàu cao tốc dần vắng khách là điều tất yếu.
Ông Vũ Văn Khương - Tổng giám đốc Phú Quốc Express cho biết gần 2 tháng vận hành, lượng khách mỗi chuyến đạt chưa đến 50% công suất.
Theo ông Khương, bình quân ngày thường tàu chở khoảng 200 khách, dịp cuối tuần tăng lên 600-700 người/chuyến.
"Mức này lại thấp hơn kỳ vọng là 70-80%, nếu so với tàu tuyến Vũng Tàu – Côn Đảo với sức chứa tương đương cũng không bằng", ông Khương tiết lộ.
Vì vậy, đơn vị sẽ tạm dừng hoạt động vận tải hành khách trên tuyến TP.HCM – Côn Đảo, để tìm phương án thích hợp hơn tại TP.HCM.
Việc dừng lại là tất yếu nhưng cũng là bài học đắt giá cho chủ đầu tư, đơn vị quản lý trong việc triển khai thí điểm một dự án, một tuyến giao thông vận tải hành khách đường thủy kết hợp.