Chỉ trong vòng 3 phút sau khi phiên giao dịch ngày 4/2 bắt đầu, cổ phiếu của Tesla bật tăng 17%. Đà tăng này được nhận xét là "gây choáng ngợp", nhưng thực ra Tesla đã bứt phá 20% từ phiên trước, tăng 10% trong một ngày của tuần trước, cũng như tăng lần lượt 7%, 10% ở tuần trước nữa.
Ở thời điểm thị trường đóng cửa, cổ phiếu này ghi nhận mức tăng 112% trong năm nay, giúp cho hãng xe điện có mức vốn hoá lớn hơn General Motors, Fiat Chrysler và Volkswagen cộng lại. Do đó, Phố Wall hoàn toàn bất ngờ về diễn biến bứt phá này, bởi chưa từng có cổ phiếu nào thuộc Nasdaq 100 lại đạt mức tăng bằng 1/4 so với Tesla trong năm 2020. Dẫu vậy, lời giải thích cụ thể về động lực thúc đẩy đằng sau đó lại rất hiếm hoi.
Có rất nhiều giả thuyết được đưa ra. Đó là hãng xe điện ghi nhận doanh thu cao kỷ lục và đạt được lợi nhuận trong 2 quý gần đây. Hoặc một lý do khác, đó là việc nhà máy mới ở Trung Quốc đi vào hoạt động, hay đây chỉ là một trường hợp mang tính cực đoan của hiện tượng FOMO trong giới đầu tư. Cũng có thể, động lực đến từ toàn bộ những yếu tố trên.
Tuy nhiên, có những ý kiến khác giải thích cho điều này. Nguyên nhân chính ở đây là quan điểm từ lâu cho rằng các nhà sản xuất ô tô kỳ cựu có thể bắt kịp Tesla trong thị trường xe điện đã sai. Trên thực tế, Elon Musk có thể vươn lên vị trí dẫn đầu, đảm bảo quá trình công ty sẽ "thống trị" một trong những thị trường tăng trưởng mạnh mẽ trên thế giới trong nhiều năm tới.
Vốn hoá của Tesla hiện đã vượt xa các nhà sản xuất ô tô kỳ cựu Ford, GM, Toyota và VW.
Trong một cuộc phỏng vấn thuộc sự kiện BloombergNEF Summit tại San Francisco, Peter Rawlinson - CEO của Lucid Motors, cho hay: "Phải nói rằng, Tesla đang giữ một vị trí ưu việt về công nghệ EV. Họ đã đi xa hơn những gì chúng ta biết và tôi cho rằng khoảng cách vẫn đang gia tăng chứ không hề bị thu hẹp."
Ngoài Rawlinson, CEO của Volkswagen gần đây cũng dành lời khen ngợi cho Tesla. Herbert Diess cho biết hồi tháng trước: "Ô tô sẽ trở thành thiết bị di chuyển quan trọng nhất. Nếu nhận thấy điều đó, thì chúng ta cũng hiểu lý do tại sao Tesla được các nhà phân tích đánh giá cao đến vậy." Ngoài ra, ông cũng phàn nàn rằng sản phẩm VW không giống công nghệ.
Ở phiên giao dịch 4/2, cổ phiếu Tesla có lúc tăng tới 24%, lên mức 968,99 USD, sau đó giảm trong những phút cuối cùng của phiên. Hôm 22/1, vốn hoá của hãng xe điện đã vượt qua VW. Thậm chí chưa đầy 2 tuần sau, vốn hoá tính đến hôm 3/2 - 159,9 tỷ USD, cũng cao hơn nhiều so với nhà sản xuất ô tô đình đám là 66 tỷ USD.
Rawlinson từng là trưởng bộ phận kỹ sư của Model S trước khi gia nhập Lucid vào năm 2013. Không phải lúc nào ông cũng dành lời khen như vậy dành cho Tesla, thậm chí còn tiết lộ nhiều điều hơn khi nói về "sếp" cũ. Hồi tháng 9/2018, ông nói từng nói rằng Tesla không thực sự cao cấp đến thế, khi Lucid vừa nhận được khoản đầu tư 1 tỷ USD và Musk gặp bê bối "vạ miệng" trên Twitter. Hơn nữa, ông còn cho rằng nội thất của ô tô Tesla thiếu nhiều thứ.
Doanh số của Model 3 vượt trội so với các dòng xe điện khác.
Thế nhưng, kể từ cuộc phỏng vấn trước đó, Elon Musk đã có được vị thế dẫn đầu trong thị trường EV Mỹ vẫn còn non trẻ và Model 3 đã trở thành một trong những chiếc xe bán chạy nhất ở châu Âu. Tesla chỉ cần 1 năm để xây dựng nhà máy lắp ráp ở nước ngoài đầu tiên, được đặt tại Trung Quốc. Hơn nữa, tháng trước, công ty này đã bắt đầu giao hàng những chiếc xe được chế tạo tại đại lục. Đến tháng 3, Tesla dự kiến sẽ bàn giao Model Y cho khách hàng.
Adam Jonas, một nhà phân tích của Morgan Stanley, phát biểu tại một cuộc phỏng vấn: "Chúng tôi cho rằng họ đã phát triển khá nhanh về pin và công nghệ EV. Tesla đã thay đổi từ một cổ phiếu ngành sản xuất ô tô sang một cổ phiếu công nghệ, được 'sánh vai' cùng Amazon, Apple và Google."
Các nhà sản xuất ô tô toàn cầu từ VW và GM đều đang rót hàng tỷ USD vào lĩnh vực xe điện, nỗ lực nắm bắt sức hấp dẫn như Tesla có được trên thị trường chứng khoán, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn về khí thải trên toàn thế giới. Dẫu vậy, những chiếc EV gần đây mới ra mắt có hiệu năng pin kém hơn, bao gồm cả chiếc Audi E-tron và Taycan của Porsche, cho thấy các nhà sản xuất ô tô kỳ cựu đã bị bỏ xa như thế nào.
Trong khi đó, Gene Munster - một nhà đầu tư giá lên lâu năm của Tesla, cho rằng dù hiện tại còn khá sớm khi hãng xe điện được định giá như Apple, nhưng sự so sánh này vẫn đáng tin cậy nếu doanh thu của công ty tiếp tục tăng lên. Munster là thành viên ban điều hành của công ty đầu tư mạo hiểm Loup Ventures và nhà phân tích lâu năm về Apple. Ông nhận định: "Giả thuyết về 'phép màu kinh doanh' của Tesla bắt nguồn từ một vài năm công ty này hoạt động mà không gặp phải sự cạnh tranh nào. Tesla có gần 1 thập kỷ để khởi đầu, khi các nhà sản xuất ô tô khác chưa đánh giá cao lĩnh vực EV."
Tham khảo Bloomberg