Tính đến cuối ngày 24/2, số cổ phiếu Elon Musk nắm giữ tại Tesla đã khiến ông mất khoảng 30 tỷ USD khi cổ phiếu này giảm 12%. Nếu dự đoán của các nhà phân tích là chính xác, Tesla sẽ báo cáo kết quả tài chính tăng mạnh trong năm nay với hàng tỷ USD tiền lãi từ cổ phiếu đổ về túi ông chủ.
Musk không nhận bất kỳ mức lương cơ bản hoặc tiền thưởng nào từ Tesla. Thay vào đó, ông có quyền chọn mua cổ phiếu dựa trên việc công ty đạt được các mục tiêu tài chính và giá trị thị trường nhất định. Gói lương năm 2018 của Musk đã phân bổ 101 triệu cổ phiếu sẽ được trao cho ông trong 12 đợt bằng nhau, khi công ty đạt được các tiêu chuẩn đó.
Mặc dù cú trượt gần đây đã khiến Tesla rơi khỏi danh sách các công ty có vốn hóa thị trường nghìn tỷ USD, nhưng mặt khác, tất cả các tiêu chuẩn về giá trị thị trường của công ty đều đã đạt được. Cho đến nay, Tesla đã đạt được bảy trong số các mục tiêu tài chính, với hai mục tiêu đạt được vào năm 2019, hai mục tiêu khác vào năm 2020 và ba mục tiêu trong chín tháng đầu năm 2021. Vì vậy, ông đã nhận được 59 triệu trong số 101 triệu cổ phiếu trong gói đó.
Các nhà phân tích kỳ vọng Tesla sẽ đạt được 5 mục tiêu tài chính còn lại trong năm nay để Musk có thể nhận tất cả các cổ phiếu trong gói năm 2018 đó. Dan Ives, nhà phân tích công nghệ của Wedbush Securities cho biết: "Với quỹ đạo tăng trưởng của Tesla, tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu Elon Musk không đạt được cả 5 kỳ phiếu trong năm nay".
Trong mỗi đợt, Musk có quyền mua bán 8,4 triệu cổ phiếu với giá hời 70,01 USD/cổ, đây là mức giá khi quyền chọn cổ phiếu được cấp lần đầu tiên vào năm 2018. Với giá đóng cửa hôm 24/2 là 930 USD, mỗi đợt quyền chọn sẽ trị giá 7,3 tỷ USD và cả 5 đợt sẽ lên tới 36,3 tỷ USD.
Rất có khả năng ông sẽ đủ điều kiện cho ít nhất một đợt lựa chọn khi Tesla báo cáo kết quả quý IV. Theo các chuyên gia, ông có khả năng sẽ có trong tay ít nhất ba đợt sau khi kết quả quý đầu tiên được báo cáo vào tháng 4 và đợt thứ tư vào giữa năm.
Tuy nhiên, trong khoảng 5 năm nữa, Musk có thể sẽ không phải trả bất kỳ khoản thuế nào cho số cổ phiếu mà ông nhận được trong 12 tháng tới. Nguyên nhân là bởi vì ông sẽ chỉ phải trả thuế một khi ông sử dụng hết các quyền chọn và mua thêm cổ phiếu. Và Musk sẽ chỉ làm điều đó khi các quyền mua bán cổ phiếu sắp hết hạn.
Vào năm ngoái, Musk đã làm điều này một lần. Ông thực hiện 22,9 triệu quyền chọn sẽ hết hạn vào tháng 8/2022, và hậu quả là ông phải trả hóa đơn thuế kỷ lục lên tới 11 tỷ USD. Các quyền mua bán mới nhất sẽ hết hạn sau tháng 1/2028, vì vậy ông có thể sẽ không động đến chúng cho đến năm 2027.
Hiện tại, Musk vẫn chưa phải trả thuế cho 59 triệu cổ phiếu mà ông đã nhận được. Và có thể ông sẽ không phải trả thuế cho 42 triệu cổ phiếu mà ông có khả năng nhận được trong 12 tháng tới, dù giá trị có lớn bao nhiêu.
Vấn đề lớn nhất đối với Musk là cổ phiếu Tesla đang trong giai đoạn đặc biệt tồi tệ. Ông hiện sở hữu 177,7 triệu cổ phiếu, ngoài quyền chọn mua thêm 59 triệu cổ phiếu. Đó là lý do giải thích cho việc tài sản của ông bị sụt giảm nghiêm trọng. Tuy nhiên, giá trị tài sản ròng của Musk vẫn đang ở mức 241 tỷ USD, theo Forbes.
Các nhà đầu tư ngày càng lo lắng về rủi ro của các cổ phiếu công nghệ, chẳng hạn như Tesla, khi Cục Dự trữ Liên bang có động thái kiềm chế lạm phát. Tesla có giá trị hơn 10 nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới mặc dù doanh số bán hàng nhỏ hơn đáng kể so với họ. Điều đó làm cho nhiều người nghi ngờ về mức định giá cổ phiếu của công ty này.
Trong đợt bán tháo vào ngày 24/2, cổ phiếu Tesla đã có thời điểm giảm tới 10% trong ngày. Nhưng họ đã phục hồi trở lại theo xu hướng của thị trường, mức đóng cửa chỉ giảm 1,5%. Tuy nhiên, điều này đủ để làm bốc hơi 3,3 tỷ USD trong số tài sản của Musk.
Nhiều nhà phân tích coi sự trượt giá gần đây của cổ phiếu Tesla là một bước thụt lùi tạm thời. Cổ phiếu Tesla cũng đã đảo ngược tình thế tương tự vào đầu năm 2021, với cuối năm tăng 50%. Trong số các nhà phân tích được Refinitiv khảo sát, 18 người khuyến nghị mua cổ phiếu, trong khi 10 người đề xuất bán.
Ives cho biết nếu báo cáo của Tesla gây thất vọng, các nhà đầu tư có thể đồng loạt bán tháo, ngược lại, nếu báo cáo cho thấy mức thu nhập đầy triển vọng, tình trạng cổ phiếu có thể được xoay chuyển. Ông nói: "Chúng tôi nghĩ rằng mức thu nhập cao của Tesla có thể là một chiếc phao cứu sinh cho cổ phiếu của công ty".