Thả nổi phí tham quan du lịch?

UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết chưa đồng ý với đề xuất tăng phí tham quan du lịch vịnh Hạ Long, theo đề xuất của Ban Quản lý vịnh Hạ Long mới đây, sau khi bị dư luận và doanh nghiệp (DN) phản ứng. Quảng Ninh không phải là địa phương duy nhất tăng phí tham quan một số điểm đến thời gian qua. Trước đó, nhiều địa phương cũng bị phản ứng về việc liên tục điều chỉnh phí tham quan, vé vào cổng các điểm du lịch, di tích, danh thắng…

Nản lòng du khách, giảm tính cạnh tranh

Trước đó, Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã đề xuất tăng phí tham quan các tuyến trên vịnh lên mức rất cao, sau lần điều chỉnh gần đây nhất vào tháng 4-2017. Cụ thể, phí tham quan và lưu trú 1 đêm sẽ tăng từ 550.000 đồng lên 950.000 đồng/tuyến/người (tương đương 42 USD); 2 đêm phí từ 750.000 đồng lên 1,3 triệu đồng/tuyến/người (tương đương 58 USD)…

Theo nhiều DN du lịch, với 42 USD, ở Thái Lan, du khách có thể trải nghiệm tour 2 ngày 1 đêm trọn gói bao gồm tất cả dịch vụ bữa ăn, phòng nghỉ khách sạn, hướng dẫn viên, xe cộ với dịch vụ tốt, cảnh đẹp, thái độ thân thiện. Trong khi ở Việt Nam, mức giá này chỉ đủ tiền để khách mua vé tham quan vịnh Hạ Long chưa kể chi phí ăn uống, thuê tàu.

Câu chuyện tăng phí nhưng không đi cùng việc tăng chất lượng dịch vụ, rác vẫn nhiều, nhà vệ sinh ở nhiều điểm đến chưa cải thiện… sẽ khiến du khách nản lòng và làm giảm tính cạnh tranh của điểm đến ở các địa phương nói riêng, ngành du lịch Việt Nam nói chung. Với các DN lữ hành, thông thường sẽ lên sản phẩm tour, làm giá tour từ trước nhiều tháng (có khi trước 6 tháng). Lúc này, các DN sẽ phải gánh chịu rủi ro về biến động giá tour một khi có điểm tham quan nào đó trong tour tăng phí tham quan. Thậm chí, còn có tình trạng điểm tham quan bất ngờ tăng phí mà không thông báo trước hoặc báo rất sát ngày… khiến nhiều DN không kịp trở tay, mặc dù khi làm sản phẩm tour, các DN lữ hành đều có phương án dự phòng cho những rủi ro phát sinh.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Vũ Thế Bình, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, nhìn nhận việc tăng phí tham quan ở các điểm đến cần theo lộ trình, thông báo kế hoạch tăng phí ít nhất trước từ 6 tháng đến 1 năm để DN du lịch chuẩn bị, đưa vào kế hoạch giá tour cho du khách biết. Không thể tùy tiện muốn tăng là tăng bởi ngành du lịch vừa khởi sắc vài năm nay. Quan trọng hơn, tăng phí cần thông báo rộng rãi cho DN và người dân được biết để đóng góp ý kiến xem việc tăng có hợp lý không, đi kèm với cam kết tăng chất lượng dịch vụ của điểm đến…

Du khách trên du thuyền tham quan vịnh Hạ Long. Ảnh: HOÀNG HOA

Lợi bất cập hại

Đại diện Công ty Dịch vụ lữ hành Saigontourist cho rằng trong thời điểm có tính cạnh tranh giữa các đơn vị lữ hành với nhau, việc tăng phí tham quan tại các điểm đến du lịch chắc chắn sẽ tác động lớn đến việc duy trì lợi thế cạnh tranh của một DN. Chẳng hạn, cùng một sản phẩm tour nhưng DN tính gộp phí tham quan vào thành giá tour trọn gói sẽ không thể nào cạnh tranh với các đơn vị tách riêng phí tham quan (phí do khách tự túc trả) khi làm sản phẩm tour cung cấp đến khách hàng. Tăng phí tham quan là giải pháp mang tính tình thế, hậu quả là lợi bất cập hại. "Khi một điểm tham quan nào đó trong tour tăng phí lên, một số DN lữ hành sẽ chọn phương án là chuyển đổi điểm tham quan khác; thậm chí sẽ không đưa khách quay lại nơi đó nữa. Như vậy, điểm tham quan đó sẽ giảm lượng khách, không như mong muốn ban đầu của nhà đầu tư. Do đó, các điểm tham quan đó nên cân nhắc thật kỹ và phải có kế hoạch trước khi ra quyết định tăng phí" - đại diện Saigontourist nói.

Theo các chuyên gia du lịch, từng địa phương, các điểm tham quan cần thay đổi tư duy làm du lịch theo hướng phát triển bền vững thay vì chỉ nghĩ tới chuyện tăng giá, tăng phí. Mới đây, một số nơi có những chính sách ưu đãi vì cộng đồng rất đáng ghi nhận, như Vinpearl Land Nha Trang, Khu Du lịch Bà Nà ở Đà Nẵng… có chính sách giá ưu đãi dành cho người dân địa phương khi đến vui chơi. Để du lịch phát triển, sản phẩm du lịch là quan trọng nhất, ngoài tài nguyên có sẵn thì việc bồi bổ, duy tu và sáng tạo sản phẩm rất quan trọng. Các chi phí tham quan có thể tăng vì nhiều lý do nhưng cần để du khách thấy lý do đó là hợp lý, cụ thể là tiện ích của dịch vụ có gia tăng lên hay có thay đổi tích cực gì sau khi tăng giá.