Bộ phận phân tích SSI Retail Research thuộc công ty chứng khoán SSI vừa công bố báo cáo thị trường tiền tệ tháng 9.
Các chuyên gia nhận xét, thị trường tiền tệ thế giới tháng 9 khá ổn định. Chỉ số USD Index sau khi chạm đỉnh 96,7 điểm trong tháng 8 đã giảm trở lại và dao động quanh vùng 94 – 95 điểm trong tháng 9 và chỉ bật lên cao hơn một chút vào cuối tháng sau cuộc họp của Fed quyết định tăng lãi suất lần thứ 3 trong năm.
Trong khi đó Trung Quốc duy trì chính sách ổn định (sau hàng loạt các biện pháp được thực hiện trong các tháng trước đó như bán ra dự trữ ngoại tệ tới hơn 33 tỷ USD; nâng mức dự trữ bắt buộc từ 0% lên 20% đối với các hợp đồng forward ngoại tệ; áp dụng “yếu tố phản chu kỳ” (Counter Cyclical Factor) trong tính toán tỷ giá tham chiếu vào cuối tháng 8), nhờ vậy cặp tỷ giá USD/CNY gần như đi ngang và chỉ tăng nhẹ 0,5%. Sự ổn định của CNY có ảnh hưởng tích cực tới tỷ giá đồng VND bởi diễn biến tỷ giá VND có liên hệ mật thiết tới tỷ giá CNY.
Nhờ sự ổn định trên thị trường thế giới, tỷ giá USD/VND trong nước dao động quanh ngưỡng 23.260 - 23.340 (mua - bán) trong gần hết tháng 9. Tỷ giá bắt đầu tăng vào cuối tháng cùng những tín hiệu tăng của đồng USD và lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ. Tỷ giá USD/VND kết thúc tháng 9 ở mức kỷ lục mới 23.310 - 23.390, tăng 50 đồng so với tháng 8. Trong khi đó, tỷ giá tự do giảm khá mạnh về 23.400 sau đó lại tăng trở lại ngang mức cuối tháng 8 là 23.470 - 23.500.
Các chuyên gia cũng cho biết, biến động lãi suất trên thị trường liên ngân hàng cũng khá nhạy với tỷ giá. Chênh lệch lãi suất VND-USD được kéo giãn đã giúp tỷ giá hạ nhiệt từ giữa tháng 7. Trong thời gian này, NHNN đã điều hành thị trường tiền tệ để duy trì lãi suất VND qua đêm ở mức 4%, trong khi lãi suất liên ngân hàng USD vẫn khá ổn định ở mức 2%. Chênh lệch 2% là mức khá an toàn để không gây áp lực lên tỷ giá.
Tuy nhiên, khi lãi suất VND giảm trở lại về sát 2% vào nửa cuối tháng 9, khiến chênh lệch lãi suất được thu hẹp, tỷ giá cũng có xu hướng tăng trở lại trong thời gian này.
Giao dịch thị trường mở tháng 9 khá ổn định và nhịp nhàng thể hiện quan điểm rất thận trọng của NHNN. Tổng khối lượng tín phiếu mà NHNN phát hành đạt 52.950 tỷ đồng, chủ yếu để bù lại khối lượng đáo hạn là 50.000 tỷ đồng, trong đó có một phần là lượng tín phiếu kỳ hạn 91 ngày phát hành trong tháng 6. Tổng khối lượng OMO cho vay ra là 8.155 tỷ đồng, trong khi có 15.401 tỷ OMO đáo hạn. Như vậy NHNN đã hút ròng 10.196 tỷ đồng trong tháng 9. Thanh khoản dồi dào đã đưa lãi suất VND liên ngân hàng về khoảng 2,6%, cao hơn khoảng 60 điểm cơ bản (bps) so với lãi suất USD.
Nhìn chung, diễn biến tỷ giá tháng 9 chịu tác động chủ yếu từ các yếu tố thị trường trong khi các cân đối vĩ mô vẫn cho những tín hiệu tích cực. Về hoạt động xuất nhập khẩu, xuất siêu bất ngờ tăng mạnh trong tháng 8 với giá trị 2,2 tỷ USD, ước tính tiếp tục duy trì ở mức 0,7 tỷ USD trong tháng 9, nâng thặng dư thương mại từ đầu năm lên 6 tỷ USD so với mức 324 triệu USD cùng kỳ năm 2017.