Theo Adroit Market Research, thị trường kinh doanh hàng hóa miễn thuế (Duty-free Retailing market) được dự báo sẽ đạt giá trị 112,75 tỷ USD vào năm 2025, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 6,5% .
Một trong những yếu tố tiên quyết tác động đến sự tăng trưởng của thị trường hàng hóa đặc biệt này là sự phát triển của ngành du lịch. Theo số liệu thống kê của Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO), lượng khách du lịch quốc tế năm 2018 đã cán mốc 1,4 tỷ lượt, tăng 6% so với năm 2017. Trong đó, khu vực kinh tế đang phát triển như châu Á – Thái Bình Dương là một trong những điểm du lịch hấp dẫn nhất với mức tăng trưởng lên đến 6%/năm.
Để khai thác nhu cầu du lịch quốc tế ngày càng tăng, các sân bay không chỉ tiến hành mở rộng đường bay, nâng cấp cơ sở hạ tầng hàng không, mà kinh doanh hàng hóa miễn thuế cũng là một kênh quan trọng để khai thác tiềm năng của lượng hành khách này.
Các địa điểm kinh doanh hàng hóa miễn thuế hiện nay bao gồm cảng tàu bay, trên chuyến bay, cảng biển, ga tàu và một số địa điểm khác. Trong đó, thị trường miễn thuế tại sân bay được quan tâm nhất với nhiều lợi thế như không gian mua sắm rộng lớn, hàng hóa đa dạng và lượng khách du lịch khổng lồ.
Không chỉ là một trong những điểm du lịch hấp dẫn nhất, khu vực châu Á – Thái Bình Dương còn là thị trường dẫn đầu trong lĩnh vực kinh doanh hàng miễn thuế, với tổng doanh thu toàn khu vực chiếm hơn 42% doanh thu toàn thế giới vào năm 2017. Con số này được dự báo là còn tiếp tục tăng, đặc biệt là ở những thị trường đang phát triển như Hàn Quốc, Trung Quốc,…
Tại xứ sở nhân sâm, quy mô của thị trường hàng miễn thuế năm 2018 đạt khoảng 17 tỷ USD, với mức tăng trưởng 35% so với cùng kì năm trước. Còn tại Trung Quốc, quốc gia triệu dân này có mức doanh thu từ thị trường miễn thuế năm 2018 khiêm tốn hơn với 6 tỷ USD. Tuy nhiên, theo đánh giá của Morgan Stanley, thị trường này được dự báo sẽ tăng trưởng nhanh, với tốc độ CAGR hàng năm giai đoạn 2018 – 2025 lên đến 22%, cán mức doanh thu 24 tỷ USD vào năm 2025.
Còn với quốc đảo Singapore, tuy không công bố số liệu cụ thể nhưng chỉ riêng tại sân bay quốc tế Changi, nơi được coi là thiên đường mua sắm, doanh thu kinh doanh hàng miễn thuế năm 2018 đã đạt hơn 1,5 tỷ USD, lọt top 3 sân bay với mức chi tiêu của khách du lịch lớn nhất.
Khu mua sắm Duty free tại Sân bay quốc tế Changi – Singapore
Tại Việt Nam, ngành vận tải hàng không cũng đang chứng kiến những bước tiến mạnh mẽ. Mức tăng trưởng khách du lịch hàng không Việt Nam được Ngân hàng Thế giới đánh giá là cao nhất trong toàn khu vực Đông Nam Á, với CAGR hàng năm đạt 17,4% so với trung bình khu vực chỉ là 6,1%. Cũng với góc nhìn tích cực, Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) đã dự báo lượng khách du lịch qua đường hàng không đến Việt Nam sẽ đạt 150 triệu lượt vào năm 2035.
Trong khi đó, thị trường hàng miễn thuế trong nước ta đang chủ yếu được khai thác bởi các doanh nghiệp nội địa. Công ty Cổ phần Dịch vụ hàng không Sân bay Tân Sơn Nhất (SASCO) hiện đang độc chiếm mảng kinh doanh duty free tại sân bay Quốc tế Tân Sơn Nhất. Chỉ trong Q2/2019, mảng doanh thu hàng miễn thuế của công ty đạt 13,9 triệu USD.
Một số đơn vị khác đang khai thác dịch vụ kinh doanh hàng miễn thuế tại Sân bay quốc tế Nội Bài và Sân bay quốc tế Đà Nẵng như CTCP Dịch vụ Hàng không sân bay Nội Bài (NASCO) và liên kết giữa CTCP Dịch vụ Hàng không Taseco (TASECO) và Japan’s Jalux cũng đang gặt hái được doanh thu khá lớn từ mảng kinh doanh này.
Nhận thấy những cơ hội từ sự tăng trưởng du lịch hàng không, trong khi các công ty nội địa mới chỉ khai thác được một phần thị trường , nhiều doanh nghiệp nước ngoài đã và đang quan tâm nhiều hơn đến thị trường tại Việt Nam.
Ngày 26/7 vừa qua, Lotte Duty Free, công ty kinh doanh hàng miễn thuế lớn thứ 3 trên thế giới, đã chính thức đưa vào hoạt động cửa hàng rộng hơn 500 m2 tại sân bay Nội Bài. Đây là cửa hàng thứ 3 của Lotte Duty Free sau 2 cửa hàng tại sân bay quốc tế Đà Nẵng và sân bay quốc tế Cam Ranh. Theo kế hoạch, cửa hàng này sẽ đạt mức doanh thu 168 triệu USD sau 10 năm hoạt động.
Dự kiến trong năm 2019, cửa hàng thứ 4 của Lotte Duty Free sẽ được khai trương tại Đà Nẵng. Mục tiêu của Lotte là trở thành đơn vị kinh doanh hàng miễn thuế hàng đầu Việt Nam, góp phần khiến thị trường kinh doanh hàng miễn thuế hoạt động ngày càng nhộn nhịp hơn.