Cách đây hơn một năm, trong bối cảnh diễn biến phức tạp của dịch bênh Covid-19, thị trường chứng khoán sụt giảm nghiêm trọng, để giải quyết tình hình, nhiều doanh nghiệp đã thực hiện mua lại cổ phiếu quỹ nhằm "giải cứu" giá cổ phiếu và giảm bớt tình trạng bán tháo.
Đến nay, khi thị trường thăng hoa trở lại, các doanh nghiệp có xu hướng bán ra cổ phiếu quỹ. Mới đây, ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank – TPB) đã hoàn thành việc bán toàn bộ hơn 40 triệu cổ phiếu quỹ (tương đương 3,73% vốn điều lệ) từ 28/4-18/5/2021 với giá bình quân 28.406 đồng/cp theo phương thức giao dịch thỏa thuận và thu về được hơn 1.113 tỷ đồng.
Trước đó trong tháng 3/2020 khi thị trường giảm sâu bởi dịch Covid-19, TPB đã "gom" thêm 10 triệu cổ phiếu quỹ với mức giá khi đó chỉ trong ngưỡng hơn 17.000 đồng/cp. Đến BCTC quý 1/2021, tổng số cổ phiếu quỹ được ghi nhận giá trị 909 tỷ đồng, tương ứng 22.700 đồng/cp.
Diễn biến cổ phiếu TPB trong vòng 1 năm trở lại đây
Loạt doanh nghiệp đăng ký bán cổ phiếu quỹ
Ngày 14/5, CTCP Thép Nam Kim (NKG) đã thông qua kế hoạch bán toàn bộ cổ phiếu quỹ với số lượng 10 triệu đơn vị. Giao dịch dự kiến thực hiện theo phương thức thoả thuận, thời gian trong vòng 30 ngày sau khi nhận được sự chấp thuận của UBCKNN.
Số cổ phiếu quỹ này được công ty mua trong tháng 6/2020 với giá bình quân 7.600 đồng. Động thái thoái toàn bộ được thực hiện trong bối cảnh cổ phiếu NKG đang liên tục lên đỉnh, tăng trưởng hơn 400% so với cách đây một năm. Tính theo thị giá hiện tại là 31.700 đồng/cp, Thép Nam Kim có thể lãi khoảng 240 tỷ đồng chỉ sau chưa đầy một năm nắm giữ.
Bên cạnh đó, ngày 18/5, CTCP Cao su Đồng Phú (MCK: DPR) đã đăng ký bán toàn bộ 2.875.210 cổ phiếu quỹ để bổ sung nguồn vốn kinh doanh. Thời gian dự kiến giao dịch từ ngày 01-30/06/2021 với phương thức giao dịch khớp lệnh hoặc thỏa thuận.
BCTC năm 2020 đã kiểm toán ghi nhận số cổ phiếu quỹ này có giá trị gần 127 tỷ đồng. Hiện tại cổ phiếu DPR đang giao dịch với thị giá trên ngưỡng 50.000 đồng/cổ phiếu, ước tính Cao su Đồng Phú thu về gần 145 tỷ đồng khi giao dịch thành công.
Diễn biến cổ phiếu DPR trong vòng 1 năm trở lại đây
Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex, MCK: PLX) cũng đăng ký bán ra 25 triệu cổ phiếu quỹ, giao dịch từ ngày 24/5 đến ngày 25/6/2021. Nếu giao dịch thành công, PLX sẽ giảm số lượng cổ phiếu quỹ từ hơn 50 triệu cổ phiếu xuống còn một nửa. Số tiền thu về ước tính theo thị giá hiện tại (54.800 đồng/cp) trong khoảng 1.370 tỷ đồng.
Trước đó, Petrolimex cũng mới hoàn tất việc bán 25 triệu cổ phiếu quỹ cho ENEOS Corporation với giá giao dịch bình quân là 57.057 đồng/cổ phiếu, thu về hơn 1.426 tỷ đồng. Thời gian giao dịch từ 1/3 đến 19/3/2021.
Diễn biến cổ phiếu PLX trong vòng 1 năm trở lại đây
Cùng theo chiều diễn biến, CTCP Đầu tư dịch vụ tài chính Hoàng Huy (MCK: TCH) mới đây thông báo đăng ký bán ra toàn bộ 9,72 triệu cổ phiếu quỹ đang sở hữu. Giao dịch dự kiến thực hiện theo phương thức khớp lệnh/thỏa thuận từ 19/5 đến 17/6/2021.
Tạm tính theo thị giá chốt phiên 28/5 là 22.500 đồng/cổ phiếu, số cổ phiếu quỹ mà Tài chính Hoàng Huy đưa ra bán có giá trị khoảng 220 tỷ đồng.
CTCP Đạt Phương (DPG) cũng có kế hoạch đưa 1,5 triệu cổ phiếu quỹ ra bán để đảm bảo nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh và đầu tư cơ sở vật chất. Giao dịch dự kiến thực hiện trong quý 2/2021.
Đây là toàn bộ số cổ phiếu quỹ mà Đạt Phương đang có. Số cổ phiếu quỹ này Đạt Phương mua vào giai đoạn từ 18/3 đến 16/4/2021 với giá mua vào bình quân 24.488 đồng/cổ phiếu. BCTC đã kiểm toán năm 2020 cũng ghi nhận số cổ phiếu quỹ này có giá trị gần 36,8 tỷ đồng. Trên thị trường, DPG hiện đang ở mức 41.000 đồng/cp, cao nhất từ cuối năm 2019 tới nay. Tính theo mức giá này, DPG có thể lãi khoảng 67% từ việc bán cổ phiếu quỹ.
Thị trường có thể bị ảnh hưởng
Từ khi vượt đỉnh lịch sử hồi đầu tháng 4, chỉ số VN-Index đã tăng gần 130 điểm (+10,83%). Bối cảnh này đã thu hút nhiều nhà đầu tư mới tham gia, dòng tiền liên tục được bổ sung giúp thanh khoản tăng cao. Do đó động thái bán ra cổ phiếu quỹ nêu trên chưa có ảnh hưởng lớn tới thị trường.
Tuy nhiên, nếu quy mô bán ngày càng gia tăng và tiếp diễn sẽ gây ra sự hao hụt đáng kể về dòng tiền ra khỏi sàn chứng khoán, đồng thời tác động đến thanh khoản cũng như tâm lý nhà đầu tư. Bên cạnh đó, việc bán ra ồ ạt cổ phiếu quỹ cũng có thể là dấu hiệu cho thấy giá thị trường đang cao hơn trị giá nội tại của cổ phiếu doanh nghiệp.