Ngày 28/1 tiếp tục một phiên giảm sâu của thị trường, đi kèm tâm lý hoảng loạn của đám đông nhà đầu tư. Đáng chú ý, áp lực ‘call margin’ đã khiến nhiều tài khoản bị ‘force sell’.
Tiếp nối những phiên điều chỉnh, thông tin bùng phát dịch Covid-19 như mồi châm khiến VN-Index phá kỷ lục giảm điểm từ tháng 3/2020. Lúc này, nhà đầu tư cần thật bình tĩnh và nhìn nhận toàn diện vấn đề.
Ghi nhận góc nhìn từ chuyên gia Dragon Capital: "Hãy xem diễn biến thị trường chứng khoán như nhịp tim, có lên có xuống. Nếu tham gia thị trường chỉ kỳ vọng thị trường tăng thì nhà đầu tư chưa sẵn sàng để đầu tư".
Nhìn lại năm 2020, thị trường đã tăng mạnh mẽ từ mức đáy tháng 3 khoảng 665 lên 900 điểm. Tại 930 điểm tăng trong nghi ngờ lên các mốc 1.000 điểm, 1.100 điểm và hơn thế, thì việc VN-Index chỉnh giảm từ mức gần 1.200 về 1.100, khoảng 100 điểm, thậm chí thêm 50 điểm nữa cũng rất bình thường. Nhưng chúng ta không nên vì vậy mà cho rằng, "vậy là xong, đỉnh rồi. Như vậy là không đúng", ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Nghiên cứu, Dragon Capital chia sẻ.
Trong quá khứ thị trường điều chỉnh đều có nguyên nhân, năm 2021 cũng vậy
Nhìn lại trong quá khứ ở các giai đoạn thị trường giảm mạnh, đều có những lý do nhất định, như năm 2007-2008 là do lạm phát gần 30%, năm 2011 có vấn đề lãi suất quá cao trong 2011 và bong bóng bất động sản bị bể; năm 2018 lượng rút ròng nước ngoài rất mạnh và thị trường chứng khoán thế giới có vấn đề.
"Còn hiện nay, năm 2021, TTCK Việt Nam có nhịp chỉnh này tôi cho là tốt để mọi người hiểu rằng TTCK là nơi đầu tư bền vững, chứ không phải vào để kỳ vọng 50-100% ngắn hạn. Còn nếu đầu tư bài bản sẽ có hiệu suất đầu tư tốt hơn hẳn so với gửi tiết kiệm, thậm chí còn tốt hơn đầu tư kênh bất động sản", ông Tuấn nói.
Quan trọng trong đầu tư không phải đoán đỉnh đáy, mà là hiểu chu kỳ dài, trong chu kỳ dài sáng, mà không rõ ngắn hạn như thế nào thì nên đầu tư tốt nhất là đầu tư bình quân. Ví dụ, nếu đầu tư ngay đỉnh thị trường lúc tháng 3/2007, và mỗi tháng bỏ vào đầu tư 10 triệu đồng/tháng, thì 14 năm sau, các bạn có 4 tỷ đồng, tài sản tăng hơn 3 lần, hiệu suất đầu tư lên đến 11,5% cao hơn tiền gửi ngân hàng. Thậm chí mua ngay đỉnh và thị trường giảm 80%, nhưng nếu giữ dài hạn thì vẫn có hiệu suất đầu tư tốt hơn nhiều, ông Tuấn nói.
Nhận định về động lực của thị trường thời gian tới, ông Tuấn đánh giá thị trường chứng khoán Việt còn hấp dẫn. Mức tăng trưởng lợi nhuận năm 2021 dự đoán khoảng 26%, cao nhất trong 3-4 năm qua, gần bằng năm 2017. Dù P/E thị trường đang ở 18 lần chuyên gia Dragon Capital cho rằng vẫn cảm thấy thị trường vẫn còn rất tốt để tham gia đầu tư.
Ngắn hạn dòng tiền giá rẻ sẽ tiếp tục đổ vào TTCK
Trong đó, động lực ngắn hạn đến từ dòng tiền giá rẻ sẽ được đổ vào chứng khoán, có nhiều mã chứng khoán chi trả cổ tức cho cổ đông cao hơn lãi suất ngân hàng. Lãi suất ở vùng 18-19% ở giai đoạn 2011 đã giảm liên tục tới trước 2021. Nhưng có thể thấy mức giảm chưa mạnh trước thời điểm quý 2/2020. Từ quý 3-4/2020 lãi suất giảm mạnh, dẫn tới lãi suất tiền gửi giảm mạnh theo, xuống vùng 3-5% với kỳ hạn gửi dưới 6 tháng.
"Trong lượng tiền gửi ngân hàng, 320 tỷ USD, chiếm 80% là tiền gửi ngắn hạn. do đó, không ngạc nhiên khi số lượng tài khoản mở mới tham gia vào chứng khoán tăng vọt trong quý 3-4 tăng 108% so với năm trước đó", ông Tuấn cho biết.
Ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Nghiên cứu, Dragon Capital.
Động lực dài hạn: Bên cạnh việc nâng hạng thì dư địa TTCK Việt Nam còn khá lớn
Còn động lực trong 3-4 năm tới là câu chuyện nâng hạng thị trường, qua đó sẽ hút vốn ngoại nhiều. Đồng thời, hình thành quỹ hưu trí, quỹ mở đa dạng hóa tầng lớp đầu tư. Đặc biệt, khi tầng lớp trung lưu tăng cao, họ có nhu cầu đầu tư vào thị trường vốn.
Vậy với lượng tài khoản mở đột biến trong 2020 có "nóng" chưa?, ông Tuấn cho biết theo nghiên cứu của DCVFM, năm 1988, thị trường Đài Loan có lượng tài khoản 1% dân số, Việt Nam hiện tại chỉ 0,6-0,7% (tính theo tỷ lệ hoạt động). Thông thường, thị trường Thái Lan, Đài Loan, Trung Quốc, tỷ lệ mở tài khoản khoảng 6-7% dân số. Theo đó, chúng ta còn đường dài để đi.
Ngoài ra, theo ông Tuấn, có một động lực tăng trưởng mới là, các công ty bảo hiểm bởi vì lãi suất tiền gửi thấp, nên họ bắt đầu dịch chuyển mua qua cổ phiếu. Quỹ hưu trí cũng là sản phẩm nên quan tâm, bắt đầu dịch chuyển nhất định vào thị trường cổ phiếu và trái phiếu. Giao dịch T0 được áp dụng khi hệ thống giao dịch mới vận hành, thanh khoản tăng lên, hút dòng tiền người dân hơn vào thị trường vốn. Đó là những điểm sáng cho thấy có sự dịch chuyển vốn nhất định vào thị trường…
Đặc biệt là theo chu kỳ: lãi suất đã giảm, lạm phát thấp, năm 2021 sẽ là chu kỳ phục hồi. Tức về mặt đầu tư, nhà đầu tư không rót một lượng lớn trong một thời điểm, mà rải tiền hàng tháng bỏ vào đầu tư thì sẽ tiếp tục kiếm được hiệu suất tốt.
"Tôi mua căn nhà ở quận 7 năm 2009, với mức giá 26 triệu đồng/m2, nay có mức giá 130-140 triệu đồng/m2, nghe thì tăng tài sản lớn, nhưng trong 12-13 năm, xây thêm cái nhà trên đất, thì đâu đó chỉ được 11-12%/năm. Trong khi TTCK đầu tư ngay đỉnh cũng được hiệu suất đầu tư 11,5%", ông Tuấn nêu ví dụ.
Tầng lớp trung lưu tăng cũng hỗ trợ đà tăng TTCK
Cuối cùng, riêng yếu tố tầng lớp trung lưu, năm 2012 Việt Nam chỉ có 8 triệu người trong tầng lớp trung lưu, thì đến năm 2020 là 32 triệu người. Tính toán 2030 có thể là 67 triệu người, tương đương với dân số Thái Lan. Tổng giai đoạn 2012, tổng chi tiêu là 46 tỷ USD, và giờ có thể lên 260 tỷ USD. Nếu các thành phố tiếp tục tăng trưởng với dân số du nhập vào tăng cao, tạo động lực tăng trưởng. Thu nhập bình quân theo dữ liệu là 2.700 USD/người, số liệu mới nhất là 3.600 USD/người. Nhưng nếu lấy dữ liệu của 1.500 doanh nghiệp niêm yết trên sàn, thì tiền lương/số lao động sẽ khoảng 6.000-7.000 USD/người. Điều này cho thấy, con số 3.600 USD (gồm cả khu vực thành thị và nông thôn) vẫn còn thấp.
Sức mua, cộng thêm tăng trưởng tầng lớp trung lưu sẽ tạo cho chúng ta động lực không những TTCK, bất động sản trong 5-10 năm tới sẽ là kênh mà ta nên có đầu tư. Bởi, theo nghiên cứu của Dragon Capital ở Trung Quốc, Đài Loan, khi giai đoạn mạnh của tầng lớp trung lưu, thu nhập khoảng 5.000-6.000 USD/người – là giai đoạn bùng nổ về cơ sở hạ tầng, bùng nổ về thị trường vốn, chứng khoán và bất động sản.