Tại phiên chất vấn Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chiều 8/6, đại biểu Nguyễn Phương Thuỷ (Hà Nội) đã đặt ra câu hỏi về diễn biến bất thường và bất hợp lý của thị trường vàng trong nước.
Theo bà Thủy, từ đầu năm đến nay, có sự chênh lệch rất lớn giữa giá giữa vàng trong nước và quốc tế, giữa giá vàng miếng SJC - thương hiệu vàng miếng quốc gia và các thương hiệu vàng miếng khác.
"Việc này gây tâm lý lo lắng, bất an cho người dân, làm giảm niềm tin vào giá trị của đồng tiền Việt Nam và gia tăng lạm phát", bà nói và muốn biết trách nhiệm và giải pháp của NHNN để xử lý căn cơ sự bất thường này trên thị trường vàng.
Trả lời băn khoăn của đại biểu, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhắc lại sự phức tạp, khó lường trong diễn biến thị trường vàng thế giới trong thời gian qua do bị tác động bởi nhiều yếu tố, như chỉ số đồng USD hay là căng thẳng chính trị giữa Ukraine và Nga... Có thời điểm giá vàng tăng lên đến 2.000 USD/ounce, rồi lại giảm về quanh mức 1.700-1.800 USD/ounce.
"Giá vàng trong nước có cùng xu hướng với giá thế giới, nhưng tốc độ điều chỉnh tăng nhanh hơn, nhưng tốc độ giảm lại chậm hơn giá thế giới", bà Hồng khẳng định.
Ở trong nước, có hiện tượng giá vàng của các nhãn thương hiệu khác ngoài SJC, tức là vàng nguyên liệu, chênh lệch so với quốc tế khoảng 2 triệu đồng một lượng. Nhưng riêng giá vàng SJC chênh lệch ở mức lớn, khoảng 16-17 triệu trên một lượng.
Về nguyên nhân, bà Hồng cho biết, do thực hiện chủ trương chống vàng hóa nên từ năm 2014, NHNN không nhập vàng về để sản xuất vàng miếng. Việc này khiến nguồn cung vàng trong nước giảm. Bên cạnh đó, với biến động của giá vàng thế giới, bản thân các doanh nghiệp kinh doanh vàng miếng cũng lo ngại về rủi ro, nên thường niêm yết giá rất cao.
Chẳng hạn, với SJC - thương hiệu vàng mà người dân ưa chuộng, thường được niêm yết giá cao. Thực tế theo dõi giá vàng niêm yết, hiện mức chênh mua - bán của các doanh nghiệp chênh nhau khoảng 1-1,5 triệu đồng một lượng.
Với vai trò quản lý nhà nước, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, cơ quan này sẵn sàng điều tiết nếu thấy cần thiết. Tuy nhiên, theo số liệu cập nhật được thì người dân không có nhu cầu mua vàng miếng quá nhiều.
"Tổng hợp số liệu của các tổ chức kinh doanh vàng, chúng tôi thấy người dân cũng không có nhu cầu mua vàng miếng nhiều trong thời gian qua mà thực tế là bán ròng. Có nghĩa khi giá càng cao, nhiều người dân mang đi bán để lấy VND", bà Hồng thông tin.
Với diễn biến thị trường vàng như vậy, bà Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước chưa nhập khẩu để can thiệp thị trường vàng. "Nhập khẩu vàng sẽ phải dùng tới dự trữ ngoại hối nhưng Ngân hàng Nhà nước sẵn sàng phương án can thiệp trong trường hợp cần thiết.", bà Hồng nhấn mạnh.
Đại biểu Nguyễn Phương Thủy tranh luận thêm. Theo bà, cũng là vàng miếng, như của Bảo Tín Minh Châu, thấp hơn vàng miếng SJC đến 15 triệu đồng (theo giá ngày 8/6). Xét về giá thành cũng như so với thế giới, chênh lệch như vậy quá lớn.
"Việc độc quyền thương hiệu vàng miếng quốc gia - SJC là nguyên nhân dẫn đến giá loại vàng miếng này tăng cao như hiện nay?", bà Thuỷ hỏi và chờ đợi câu trả lời của Thống đốc tại phiên chất vấn vào sáng mai (9/6).