Startup mở màn cho Shark Tank Việt Nam mùa 5 tập 2 là Trần Phạm Thông Hiệp, CEO và Founder của Shondo – thương hiệu giày xăng-đan dành cho giới trẻ. Thông Hiệp cho biết anh đến chương trình để kêu gọi đầu tư 1 triệu USD cho 10% cổ phần và tự đưa ra 3 lý do thuyết phục các Shark là mẫu mã đẹp, khác biệt; thị trường giày dép ở Việt Nam rất tiềm năng và Shondo đã bán được hơn 1 triệu đôi giày và hiện đang có 20 cửa hàng, 2 nhà máy sản xuất và hàng trăm đại lý bán hàng trên toàn quốc.
Thông Hiệp cho biết số vốn đầu tư 1 triệu USD sẽ được Shondo đầu tư 50% vào hàng hóa, mở rộng nhà máy và 50% còn lại để mở thêm 20 điểm bán.
Trả lời Shark Hưng về tại sao Shondo lại mở thêm 20 điểm bán mà không bán online hoặc trên các nền tảng e-commerce, Thông Hiệp cho biết anh khởi nghiệp cách đây 8 năm với số vốn chỉ 7 triệu, khi đó anh làm được 50 đôi giày đầu tiên và bán trên Facebook. Sau đó anh có bán trên các sàn thương mại điện tử và hiện tại vẫn bán trên website.
Tuy nhiên, Thông Hiệp muốn mở thêm nhiều cửa hàng vì giá bán ở cửa hàng cao hơn và khách hàng có thể trải nghiệm trước và quay lại mua hàng online. Anh cũng chia sẻ thêm mục tiêu của anh là mở phủ toàn quốc vì đối tượng khách hàng chính là học sinh, sinh viên. Thông Hiệp cho biết thêm năm 2021 dù chỉ bán được trong khoảng 4 tháng nhưng doanh thu Shondo vẫn khoảng 60 tỷ.
Không gian cửa hàng Shondo
Về bức tranh tài chính công ty, anh đã đầu tư khoảng 3 tỷ vào Shondo, tổng tài sản công ty hiện khoảng 30 – 40 tỷ, nợ vay 2 tỷ, tổng nợ khoảng 1,5 lần so với doanh thu. Chi phí mặt bằng chiếm khoảng 15%. Doanh thu 40 – 50% đến từ các cửa hàng bán lẻ, 30% đến từ các đại lý và 20% đến từ online (bán hàng trực tuyến).
Khi được hỏi về thời gian có thể hoàn vốn và tỷ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư, Thông Hiệp dự tính khoảng 3 – 5 năm sau các Shark có thể hoàn vốn và năm thứ 6, thứ 7 sẽ có lãi với tỷ suất lợi nhuận 15%. Tuy nhiên Shark Hùng Anh và Shark Hưng cho rằng với 1 triệu USD trong 10 năm thì lãi kép trong ngân hàng cũng đã đủ nhân đôi rồi. Còn Shark Bình thì đánh giá Shondo đang yếu về kỹ năng kiến thức tài chính và chưa biết cách tài chính hóa doanh nghiệp của mình.
Shark Hùng Anh đánh giá rủi ro khi tổng nợ so với doanh thu và hàng tồn kho của Shondo khá lớn, Shark cũng thắc mắc Shondo sẽ làm thế nào khi sản phẩm hết trend. Thông Hiệp cho biết nếu bán không được anh có thể giảm giá.
Tuy nhiên, các Shark tỏ ra không bằng lòng vì cho rằng giảm giá sẽ hết lợi nhuận, và Shark Bình còn cho rằng giảm giá có thể là con dao 2 lưỡi, khi giảm giá nhiều quá sẽ khiến khách hàng có thói quen chờ đợi giảm giá, nên khi sản phẩm ra mẫu mới sẽ không có người mua.
Một vấn đề khác được Shark Hưng lưu ý với startup vì đây là 1 sản phẩm tiêu dùng và rất bị cạnh tranh với các sản phẩm thay thế khác, nên chi phí cố định ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của startup. Nếu startup càng đầu tư xây dựng hệ thống flagship (cửa hàng lớn và hiện đại để tạo trải nghiệm cho khách hàng) thì càng "chết" vì chi phí cố định "không làm gì mở mắt ra đã phải trả tiền thuê nhà rồi trả tiền nhân công, nhân sự". Ngoài ra, Shark Hưng cũng cho rằng điểm yếu của startup là lượng tồn kho lớn dẫn đến "chết" vốn lưu động và nợ nhà cung cấp.
Vị CEO 9X đối mặt với những câu hỏi hóc búa đến từ các Shark
Trả lời về chuỗi giá trị, Thông Hiệp cho biết hai lợi thế anh có thể phát triển được là thiết kế mẫu mã và có fanpage gần 1 triệu like cũng như được khách hàng các trường cấp 2, cấp 3 ủng hộ.
Shark Liên cho biết vì startup không cùng lĩnh vực nên bà quyết định không đầu tư nhưng bà có thể giới thiệu dòng sản phẩm của startup đến giới trẻ.
Trong khi đó, Shark Hùng Anh đề nghị đầu tư 23 tỷ cho 45% cổ phần Shondo. Đánh giá đề nghị của Shark Hùng Anh khá hấp dẫn với startup nên Shark Hưng từ chối đầu tư.
Trước khi ra quyết định, Shark Phú muốn biết rõ hơn về tình hình tài chính của startup. Thông Hiệp cho biết lãi gộp đạt khoảng 40 – 50%, nhưng khi Shark Phú hỏi về chi phí bán hàng và marketing, Thông Hiệp cho biết anh không nhớ. Cho rằng bức tranh tài chính startup đưa ra rất mù mờ nhưng Shark Phú vẫn quyết định đề nghị đầu tư 23 tỷ với giá trị công ty là lợi nhuận bình quân 2 năm gần đây nhân với 15 lần (tương đương PE bằng 15).
Ông cho biết lợi ích lớn nhất khi startup nhận deal với ông là phương pháp quản trị, bản thân Sunhouse là một công ty sản xuất từ nguyên vật liệu cho đến gia công lắp ráp, phân phối làm thương hiệu. Chính vì vậy, Shark Phú có thể giúp cho Shondo nền tảng cơ bản để quản trị doanh nghiệp và đưa doanh nghiệp lên nghìn tỷ. Shark Hưng cũng đánh giá đề nghị của Shark Phú khá hào phóng.
Shark Bình cho rằng ông có thể giúp startup hai thứ là chiến lược kinh doanh và tổ chức bán hàng. Theo ông, thay vì 10 năm mới có thể nhân đôi thì ông có thể giúp Shondo tối thiểu là 2 năm là đã có thể nhân đôi bằng cách bán hàng online, mở rộng quy mô khu mô khu vực Đông Nam Á với hệ thống kho Boxme thương mại điện tử có sẵn. Với lợi thế của mình, Shark Bình đề nghị đầu tư 23 tỷ đổi lấy 35% cổ phần của Shondo. Ông cũng nhắc startup nhớ ông đã đồng hành với 1 startup tương tự Shondo và tăng giá trị gấp 4 lần chỉ trong vòng 4 – 6 tháng.
Trước sự cạnh tranh với Shark Phú và Shark Bình, Shark Hùng Anh thay đổi đề nghị đầu tư, ông đưa ra con số 23 tỷ để ở hữu 30% cổ phần của Shondo. "Anh kinh doanh quốc tế, anh sẽ đưa sản phẩm của em ra thị trường nước ngoài. Anh có nhiều chi nhánh ở Mỹ, Âu, Singapore và Hồng Kông rồi."
3 vị Shark đưa ra nhiều lý lẽ để thuyết phục Startup Shondo chốt deal với mình
Trước lời đề nghị của 3 Shark, Thông Hiệp bất ngờ cho biết mình muốn lắng nghe nhân sinh quan của các Shark.
Shark Phú chia sẻ ước mơ của ông khi khởi nghiệp là tạo ra sản phẩm bằng chính bàn tay con người Việt Nam, có năng lực cạnh tranh để phục vụ người dân và lan tỏa ra các nước khác. Và khi đầu tư ông cũng mong muốn sẽ hỗ trợ được cho startup như vậy để cùng phát triển.
Shark Hùng Anh cho biết ông nhận thấy nhiệt huyết trong mắt Thông Hiệp và khuyến khích anh có niềm tin vào những gì bản thân đã làm. "Anh quyết định đầu tư để cho em làm chứ không phải can thiệp quá sâu vào công việc của em. Anh sẽ là người đồng hành với em để trao đổi, những gì khó khăn sẽ hỗ trợ mức tối đa cho em", Shark Hùng Anh khẳng định.
Trong khi đó, Shark Bình đã viết trên facebook rằng nhân sinh quan với ông "hạnh phúc là khi những gì mình có nhỏ hơn hoặc bằng những gì mình muốn". Chính vì vậy nếu cố mãi không được thì hãy giảm những gì mình muốn xuống để được hạnh phúc hơn.
Shark Hưng cho biết những cái nhân sinh quan đó đang chênh nhau khoảng 11 tỷ, "lần đầu tiên chúng ta thấy ở trên Shark Tank nhân sinh quan cũng quy ra tiền được".
Sau khi nghe chia sẻ của các Shark, Thông Hiệp cho biết anh thích nhất Shark Hùng Anh nên sẽ chốt deal 23 tỷ cho 30% cổ phần với Chủ tịch Tập đoàn BIN Corporation.