Yêu cầu trên được Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ khi kết luận phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11.
Thủ tướng cho biết, tháng 11, tình hình thế giới tiếp tục biến động nhanh, phức tạp, khó lường với các yếu tố rủi ro ngày càng gia tăng, tác động lớn trên quy mô toàn cầu; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt, sâu sắc; lạm phát toàn cầu cao; nhiều quốc gia tăng lãi suất kéo dài và thắt chặt chính sách tiền tệ; nhiều đồng tiền tiếp tục mất giá; rủi ro tài chính, tiền tệ, nguy cơ mất an ninh năng lượng, lương thực; một số nền kinh tế có nguy cơ suy thoái...
Trong nước, các cơ quan chức năng thực hiện biện pháp chấn chỉnh một số thị trường như thị trường chứng khoán, bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, thị trường vốn... để các thị trường hoạt động đúng bản chất, lành mạnh, an toàn, công khai, minh bạch, bền vững, song cũng tác động đến các thị trường này.
Bên cạnh đó, xuất hiện hiện tượng thiếu xăng dầu cục bộ; tình trạng khan hiếm thuốc, vật tư y tế từng bước được khắc phục nhưng chưa được xử lý dứt điểm. Vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh cũng có khó khăn. Một số bộ ngành đã phát hiện ra vấn đề nhưng phản ứng chính sách chưa kịp thời, hiệu quả.
Trong bối cảnh đó, tình hình, kinh tế-xã hội 11 tháng năm 2022 vẫn đạt kết quả rất cơ bản, tích cực. Kinh tế vĩ mô duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát. Các cân đối lớn được bảo đảm, trong đó thu ngân sách Nhà nước 11 tháng ước vượt 16,1% dự toán; xuất siêu 10,6 tỷ USD; vốn FDI thực hiện 11 tháng đạt 19,68 tỷ USD, tăng 15,1%.
Trong 11 tháng có gần 195.000 doanh nghiệp thành lập mới và trở lại hoạt động, tăng 33,2% cùng kỳ, gấp 1,47 lần số doanh nghiệp rút lui. Tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 11 tháng là gần 4,5 triệu tỷ đồng, tăng 21,5%...
Tháo gỡ khó khăn về vốn, bảo đảm minh bạch các thị trường
Dự báo thời gian tới, tình hình tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường và khó khăn, thách thức nhiều hơn do tác động từ bên ngoài và những vấn đề nội tại của nền kinh tế được bộc lộ, Thủ tướng yêu cầu các thành viên Chính phủ, thủ trưởng các cơ quan chủ động thực hiện nhiệm vụ được giao theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn; theo dõi, nắm chắc tình hình và kịp thời phản ứng bằng chính sách cụ thể và tổ chức thực hiện hiệu quả.
Người đứng đầu Chính phủ đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung giải quyết những khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, trong đó có tháo gỡ về vốn, mở rộng thị trường, hỗ trợ sản xuất, kinh doanh; thúc đẩy, bảo đảm các thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản và các tổ chức tín dụng hoạt động công khai, minh bạch, lành mạnh, an toàn, bền vững; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp và các đối tượng liên quan trong bất cứ hoàn cảnh nào.
Thủ tướng yêu cầu tiếp tục nhất quán mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh đối ngoại và hội nhập, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm.
Đồng thời, Thủ tướng nhấn mạnh quan điểm điều hành chính sách tiền tệ chắc chắn, chủ động, linh hoạt, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa chính sách tiền tệ, tài khóa và các chính sách vĩ mô khác; tìm điểm cân bằng giữa lãi suất và tỷ giá, giữa kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng. Thực hiện chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, tăng thu, tiết kiệm chi các khoản không cần thiết.
"Chúng ta theo kinh tế thị trường thì tuân thủ quy luật cung cầu, cạnh tranh nhưng khi tình hình không bình thường thì phải phân tích nguyên nhân và có công cụ can thiệp kịp thời, đó là định hướng xã hội chủ nghĩa. Khi thấy người dân và doanh nghiệp gặp khó khăn thì cơ quan nhà nước không được bỏ mặc mà trách nhiệm càng phải cao, tránh tình trạng người dân và doanh nghiệp nghĩ rằng cơ quan nhà nước không có ý kiến gì hoặc bỏ mặc", Thủ tướng nhấn mạnh.
Tập trung tín dụng vào đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng
Về nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư theo dõi sát tình hình để tham mưu về kinh tế vĩ mô và giải ngân đầu tư công; khẩn trương ban hành chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Hồng; tập trung đẩy mạnh công tác quy hoạch; rà soát các chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để xây dựng Nghị quyết 01 năm 2023 của Chính phủ.
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11, các thành viên Chính phủ đã thảo luận về thời cơ, thách thức trong thời gian tới, nhất là giải pháp xử lý, ứng phó với những vấn đề mới nổi như vấn đề thị trường vốn, chứng khoán, bất động sản, giải ngân đầu tư công, quản lý xăng dầu,... Ảnh: VGP
Thủ tướng cũng giao Ngân hàng Nhà nước đánh giá chính xác tình hình để có mức tăng trưởng tín dụng phù hợp, hiệu quả; nghiên cứu, rà soát, tính toán kỹ lưỡng việc tăng tín dụng vào đâu, đưa tín dụng vào lĩnh vực, doanh nghiệp nào, tập trung tín dụng vào 3 động lực tăng trưởng là đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng; sửa đổi nhanh các thông tư liên quan đến nguồn vốn tín dụng, góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp về vốn; kêu gọi các ngân hàng thương mại vào cuộc tích cực theo tinh thần lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ.
Đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước cần bảo đảm thanh khoản, giữ vững ổn định, an toàn hệ thống tiền tệ, tín dụng, ngân hàng; thúc đẩy chính sách hỗ trợ lãi suất 2% qua hệ thống ngân hàng thương mại.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì xử lý các vấn đề liên quan tới trái phiếu doanh nghiệp, khẩn trương rà soát, sửa đổi nghị định quy định về trái phiếu doanh nghiệp, cùng các cơ quan sửa đổi các thông tư liên quan.
Bộ Xây dựng được giao khẩn trương rà soát, sửa đổi các nghị định về phát triển, quản lý nhà ở xã hội. Bộ Công Thương khắc phục triệt để vấn đề xăng dầu; thúc đẩy thí điểm cơ chế mua bán điện trực tiếp. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đẩy mạnh sản xuất, không để thiếu lương thực, thực phẩm, góp phần kiểm soát lạm phát, thúc đẩy xuất khẩu, mở rộng thị trường.
Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chú ý bảo đảm an sinh xã hội. Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch tập trung tổ chức cho người dân đón Tết vui tươi, an toàn, tiết kiệm; thúc đẩy phục hồi và phát triển du lịch; phối hợp với các cơ quan liên quan đề xuất, sửa đổi quy định về xuất nhập cảnh.
Bộ Y tế khắc phục bằng được tình trạng thiếu thuốc, sinh phẩm, vật tư y tế; phối hợp Bộ Giáo dục và Đào tạo đẩy mạnh tiêm chủng cho học sinh đảm bảo an toàn, khoa học, hiệu quả; không để dịch chồng dịch. Bộ Khoa học-Công nghệ chủ trì phối hợp các bộ ngành, đề xuất Chính phủ các giải pháp nâng cao năng suất lao động.
Ngoài ra, Thủ tướng yêu cầu Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp thúc đẩy sử dụng 4 triệu tỷ đồng vốn tại các doanh nghiệp nhà nước hiệu quả, đúng pháp luật. Thanh tra Chính phủ khẩn trương kết luận các cuộc thanh tra; tổ chức thanh tra đối với các vấn đề mới nổi lên. Bộ Công an mở đợt cao điểm trấn áp tội phạm, giảm tệ nạn xã hội, nhất là trong dịp Tết...