Những tiếng hò reo không ngớt
Xuất hiện không báo trước tại Trung tâm Báo chí Quốc tế phục vụ APEC ở thành phố Đà Nẵng, Việt Nam, Thủ tướng điển trai của Canada Justin Trudeau nhanh chóng bị đám đông bủa vây, trong đó phần lớn là các bạn nữ tình nguyện viên đang phục vụ tại IMC. Tiếng hò reo, những cái bắt tay của những người hâm mộ khiến cuộc gặp chớp nhoáng trở nên khá dài bởi Thủ tướng Canada gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình di chuyển lên phòng đợi trước thềm cuộc họp báo.
Tuy nhiên, phải gần 1 tiếng sau sự hiện diện của Thủ tướng Trudeau, cuộc họp báo do phía Canada tổ chức mới chính thức bắt đầu. Sử dụng tiếng Anh và tiếng Pháp, Thủ tướng Canada gửi lời cảm ơn tới Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã chủ trì một Hội nghị APEC thành công. Ông Trudeau khẳng định, APEC là cơ hội tốt cho Canada tái khẳng định quan hệ đối tác trong khu vực châu Á – Thái Bình Dượng dựa trên sự cởi mở và tôn trọng lẫn nhau.
“APEC là khu vực phát triển nhanh nhất thế giới. Tôi rất tin tưởng quan hệ đối thác thương mại được thúc đẩy thì Canada sẽ được hưởng lợi và có nhiều cơ hội hơn. Việc giảm các rào cản thương mại và mở cửa thị trường không đủ để thúc đẩy phát triển cho Canada mà chúng tôi cần những hiệp định thương mại tiến bộ hơn”, Thủ tướng Trudeau nhấn mạnh.
Thủ tướng Trudeau nhấn mạnh một hiệp định thương mại tự do phải đảm bảo những lợi ích của Canada. Ảnh: Linh Anh
Nhà lãnh đạo Canada cũng nhấn mạnh cam kết đi theo định hương thúc đẩy thương mại tự do thông qua việc thúc đẩy các hiệp định thương mại tiến bộ. Ông Trudeau cũng vui mừng thông báo về việc 11 nền kinh tế thành viên đã đạt được khung hiệp định cho Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) mới trong khuôn khổ Tuần lễ Cấp cao APEC. Tuy nhiên, ông Trudeau cũng nhấn mạnh vẫn còn nhiều việc phải làm.
Thủ tướng Canada cũng nhấn mạnh hiệp định thương mại mới phải tạo thuận lợi cho đất nước và người dân Canada.
Tốt nhất cho người Canada
Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc vắng mặt tại cuộc họp của các nhà lãnh đạo 11 nền kinh tế TPP chiều 10/11, Thủ tướng cho biết ông không thể tới dự vì cuộc họp trước đó kéo dài quá lâu. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo TPP còn lại vẫn tiến hành họp bởi mọi người đều muốn đạt được sự đồng thuận với TPP.
“Cuộc họp của tôi với ngài Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe kéo dài vì chúng tôi có những nhiệm vụ nặng nề trên vai trò của nhà lãnh đạo. Chúng tôi cũng đã đưa ra được những cải tiến lớn cho TPP. Chúng tôi vẫn lạc quan và đưa ra một khung thỏa thuận tốt nhất dù vẫn tiếp tục thảo luận về nó. Chúng tôi không vội vàng tiến đến một hiệp định. Chúng tôi vẫn muốn những điều tốt nhất cho Canada và thảo luận suốt 1 năm qua”, ông Trudeau nói.
Nói về mong muốn của Canada, Thủ tướng Trudeau cho rằng một hiệp định cần phải đảm bảo tính cân bằng, bảo vệ các ngành nghề nằm trong sự quan tâm. Phía Canada sẽ nỗ lực để tạo ra thỏa thuận tốt nhất, công bằng nhất. “Công việc là quan trọng với người Canada”, ông Trudeau nhấn mạnh.
Thủ tướng Canada cũng cho biết Bộ trưởng và Trưởng đoàn đàm phán Canada cũng đang nỗ lực làm việc với những người đồng cấp tới từ 10 nền kinh tế khác. Một hiệp định cần mang đến cho người dân lợi ích, tăng thu nhập cho người dân Canada và toàn khu vực.
TPP đổi tên thành CPTPP
Trước đó, trong cuộc họp báo chung với Bộ trưởng Tái thiết kinh tế Nhật Bản Toshimitsu Motegi, Bộ trưởng Ngoại giao Trần Tuấn Anh cho biết bên lề tuần lễ cấp cao APEC tại Đà Nẵng, các Bộ trưởng kinh tế của 11 nền kinh tế APEC đã họp từ 8/11 nhằm sớm đưa đến một thỏa thuận chung về tương lai TPP. Sau cuộc họp các Bộ trưởng tại Hà Nội, các nền kinh tế TPP-11 lần lượt tổ chức làm việc ở cấp Trưởng đoàn đàm phán và thống nhất được nhiều nội dung quan trọng.
Trên cơ sở 4 vòng đàm phán đó, các Bộ trưởng ở Đà Nẵng đã thống nhất về Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ CPTPP (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership). CPTPP vẫn giữ nguyên các nội dung của TPP cũ nhưng cho một số các nước thành viên tạm hoãn các nghĩa vụ. CPTPP là toàn diện, cân bằng lợi ích các thành viên, có tính tới lợi ích của các nền kinh tế. Các Bộ trưởng giao cho các Trưởng đoàn đàm phán giải quyết những vướng vắc chưa đạt được.
Sau khi Bộ trưởng Trần Tuấn Anh phát biểu, người đồng cấp Nhật Bản - ôngToshimitsu Motegi bổ sung: Ngày 9/11, các nền kinh tế thành viên tổ chức cuộc họp bộ trưởng, và đạt được thỏa thuận về các biện pháp và các điều khoản tạm hoãn. Ngày 10/11, các bộ trưởng họp lại, tái khẳng định bản chất thỏa thuận, xây dựng nên bộ quy tắc TPP. Mỗi Bộ trưởng sẽ báo cáo cho lãnh đạo các nền kinh tế để tóm tắt về bản chất thỏa thuận, nhằm đạt được một thỏa thuận cho TPP mới.
CPTPP có Điều số 12 nêu danh sách những điều khoản tạm hoãn, chưa được áp dụng. Nó sẽ có hiệu lực 60 ngày sau khi tối thiểu 6 nền kinh tế ký kết. Bộ trưởng Tái thiết kinh tế Nhật Bản chia sẻ: "Chúng tôi có những tranh cãi gay gắt nhưng ở Đà Nẵng lần này, thông qua tính xây dựng của các bên, đàm phán đã thành công. Tôi gửi lời cảm ơn các trưởng đoàn đàn phán vì nỗ lực của họ. TPP có 8.000 trang tài liệu mà chỉ có 20 điều khoản tạm hoãn. CPTPP nỗ lực đảm bảo chất lượng như TPP. Nhiều nền kinh tế đề xuất tạm hoãn nên nếu đi sâu thì đàm phán sẽ đổ vỡ nên các thành viên trình lên hạn chế".