Người tiêu dùng đang kỳ vọng thời gian tới giá xe hơi nhập khẩu từ châu Âu sẽ giảm nhanh . Bởi theo lộ trình của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam (VN) - EU (EVFTA), thuế suất dành cho ô tô nhập khẩu từ châu Âu về VN sẽ là 0% sau 7-9 năm tính từ khi hiệp định chính thức có hiệu lực. Thuế suất dành cho phụ tùng xe hơi cũng sẽ được giảm về 0% sau bảy năm, trong khi thuế hiện hành trên 32%.
Hiện tại, mức thuế đánh vào ô tô nhập khẩu từ châu Âu lên đến 70%-78% tùy loại. Riêng mặt hàng xe tải dưới 5 tấn, bao gồm cả xe bán tải, đang được áp thuế nhập khẩu 65%. Khi EVFTA có hiệu lực dự kiến từ năm 2019, việc giảm thuế cũng có hiệu lực ngay. Theo tính toán, bình quân một năm sẽ giảm thuế khoảng 7%.
Không giảm ngay lập tức
Hiện nay ô tô từ châu Âu nhập khẩu về VN chủ yếu là xe hạng sang như Mercedes-Benz, Audi, BMW, Land Rover hay xe siêu sang như Rolls-Royce, Bentley... Những dòng xe này đang phải chịu thuế suất thuế nhập khẩu 70%-78% tùy loại.
Ông Nguyễn Duy Hậu, chủ đại lý kinh doanh ô tô nhập khẩu từ châu Âu và Mỹ, tính toán: Nếu thuế nhập khẩu bằng 0%, về lý thuyết giá ô tô sẽ giảm mạnh nhất là đối với những xe nhập từ các nước đang chịu mức thuế cao như châu Âu.
Ví dụ, các mẫu xe BMW 330i vừa ra mắt tại thị trường châu Âu có giá bán khoảng 33.600 euro. Khi thuế nhập khẩu từ mức 78% về 0%, giá dòng xe này sẽ không phải cõng thêm khoản thuế 26.000 USD, tương đương gần 700 triệu đồng. Điều này có nghĩa khi được miễn thuế, giá chiếc xe trên giảm trên 700 triệu đồng mỗi chiếc.
Tương tự, với những mẫu xe đắt đỏ hơn như Audi Q8 (dung tích động cơ trên 3.0 lít), giá hiện khoảng 89.000 euro. Mẫu xe này đang chịu mức thuế nhập khẩu về VN khoảng 65.800 euro, tương đương trên 1,7 tỉ đồng. Nếu thuế nhập khẩu được miễn, giá mẫu xe trên bán tại VN sẽ giảm hàng tỉ đồng, vì khi giá xe nhập giảm thì thuế tiêu thụ đặc biệt, lệ phí trước bạ… cũng sẽ giảm theo.
Người tiêu dùng đang kỳ vọng giá xe sang, siêu sang sẽ giảm khi thuế về 0%. Ảnh: QH
Một chiếc xe siêu sang có giá khai báo 300.000 USD, dung tích xylanh 6.0 lít, hiện nhập về VN phải chịu thuế nhập khẩu 70%, thuế tiêu thụ đặc biệt 150% và thuế giá trị gia tăng 10%... Nhưng khi thuế giảm về 0%, giá chiếc xe này giảm khoảng 600.000 USD.
Tuy nhiên, theo ông Hậu, mức thuế nhập khẩu theo FTA giảm theo lộ trình dài nên giá xe cũng không giảm sốc một lần mà giảm từ từ, tức mỗi năm giảm một ít.
Bà Nguyễn Thị Hiền (chủ đại lý Hiền Toyota trên đường Phạm Hùng, huyện Bình Chánh, TP.HCM) cũng cho biết xe châu Âu nhập về VN chủ yếu là các thương hiệu như Audi, BMW, Mercedes-Benz... Phần lớn các hãng đều thâm nhập thị trường VN bằng con đường nhập khẩu chứ không sản xuất, lắp ráp tại nước ta.
Những dòng xe này được nhập về từ trước đến nay giá thường cao ngất ngưởng, gấp 2-3 lần các nước trong khu vực do thuế, phí cao. Do vậy, hy vọng khi được miễn thuế thì giá xe sẽ giảm nhưng khó giảm sâu và ngay lập tức.
Bên cạnh xe nhập khẩu từ châu Âu, xe lắp ráp trong nước hiện có thuế nhập khẩu linh kiện 20%-32%. Do đó, khi thuế giảm về 0% thì giá xe cũng sẽ giảm theo.
Đừng kỳ vọng quá nhiều
Nhiều ý kiến đều thống nhất: Về lý, nhiều mẫu xe sang và siêu sang sẽ giảm giá từ hàng trăm triệu đến hàng tỉ đồng. Tuy nhiên, giá xe sang có giảm hay không và giảm nhiều hay ít còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như hàng rào chính sách, hàng rào kỹ thuật… để bảo vệ ngành sản xuất, lắp ráp ô tô nội địa.
Anh Thanh Duy (quận 11, TP.HCM) nói người tiêu dùng VN từng chờ đợi rồi nhận thất vọng khi thuế ô tô nhập từ khu vực ASEAN về 0% nhưng giá xe vẫn không giảm. “Nếu thuế nhập khẩu giảm mà chính sách thay đổi xoành xoạch, rồi tăng thuế tiêu thụ đặc biệt, tăng lệ phí trước bạ… thì người mua cũng không được hưởng lợi” - anh Duy nói.
Ông Trần Tấn Trung, đại diện cho đơn vị nhập khẩu, phân phối dòng xe sang Audi tại VN, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Liên Á Quốc tế, thì nhìn nhận lộ trình giảm thuế về 0% dài nên chưa đánh giá chính xác được sẽ tác động cụ thể đến giá xe nhập khẩu.
Nhưng kinh nghiệm cho thấy từ đầu năm 2018, theo cam kết khu vực mậu dịch tự do ASEAN, thuế nhập khẩu ô tô giảm về mức 0% nhưng giá xe không giảm như mong muốn. Thậm chí việc nhập khẩu khó khăn với số lượng xe về ít khiến một số mẫu xe còn tăng giá, khan hàng, khó mua hơn.
“Như vậy, giảm thuế xe nhập từ châu Âu cần kèm theo các chính sách nhập khẩu thông thoáng, hợp lý, dân mới được mua ô tô giá thấp hơn hiện nay. Nếu lại tạo các rào cản ngăn xe nhập khẩu từ châu Âu về thì đừng quá kỳ vọng giá xe giảm” - ông Trung chia sẻ.
Đồng quan điểm, chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng cũng đánh giá rào cản lớn nhất cho việc giảm giá xe hơi nhập khẩu từ châu Âu không phải lộ trình giảm thuế mà nằm ở việc điều chỉnh chính sách thuế, chính sách nhập khẩu của VN. Điển hình như câu chuyện Nghị định 116/2017 tạo ra hàng rào thủ tục hành chính làm khó đối với các hãng xe nhập khẩu.
“Những chính sách mang tính hành chính khiến các hãng xe nhập khẩu tốn thêm thời gian, thêm chi phí và làm tăng giá bán, ảnh hưởng túi tiền của chính người tiêu dùng ” - ông Đồng nói.
Xe nhập giảm mạnh do rào cản thủ tục
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong tám tháng đầu năm nay, ô tô nhập khẩu vào VN giảm rất mạnh, giảm 56% về số lượng và giảm 51% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2017.
Nguyên nhân khiến ô tô nhập khẩu giảm mạnh là do Nghị định 116 của Chính phủ có hiệu lực từ cuối năm 2017 đã gián tiếp thúc đẩy ngành sản xuất ô tô nội địa, tạo một số khó khăn cho nhập khẩu.
Thị trường châu Âu cũng gặp khó khăn từ Nghị định 116 khi hầu như không có chiếc xe nào được nhập từ thị trường này trong bốn tháng đầu năm. Tuy nhiên, vào tháng 5, Bộ GTVT đã chấp thuận giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu (VTA) do Liên minh châu Âu cấp. Dự báo những tháng cuối năm 2018 sẽ chứng kiến sự tăng trưởng nhẹ trong số xe nhập khẩu từ châu Âu.