Dự thảo Thông tư quy định đối tượng áp dụng gồm: NHNN; Các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài (sau đây gọi tắt là TCTD) được thành lập và hoạt động theo Luật các TCTD; Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam.
Như vậy, dự thảo Thông tư đã bổ sung thêm đối tượng áp dụng là Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam do Luật Bảo hiểm tiền gửi (Điều 31 về hoạt động đầu tư) quy định: Tổ chức bảo hiểm tiền gửi được sử dụng nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi để mua trái phiếu Chính phủ, tín phiếu NHNN và gửi tiền tại NHNN.
Về phương thức phát hành tín phiếu tín phiếu NHNN (Điều 6), dự thảo Thông tư quy định hai phương thức phát hành tín phiếu NHNN. Theo đó, phát hành theo phương thức đấu thầu là việc phát hành tín phiếu NHNN theo phương thức đấu thầu được thực hiện theo quy định về đấu thầu qua nghiệp vụ thị trường mở. Phát hành theo phương thức bắt buộc: Căn cứ vào mục tiêu chính sách tiền tệ trong từng thời kỳ và tình hình thực tế, NHNN quyết định phát hành tín phiếu bắt buộc đối với các TCTD. TCTD thực hiện mua tín phiếu NHNN bắt buộc theo Quyết định của Thống đốc NHNN.
Dự thảo Thông tư quy định, tín phiếu NHNN được phát hành dưới hình thức ghi sổ. Tín phiếu NHNN có mệnh giá là 100.000 đồng (một trăm nghìn đồng) hoặc bội số của 100.000 đồng (một trăm nghìn đồng)
Bên cạnh đó, dự thảo Thông tư cũng quy định về việc mua, bán lại; chuyển nhượng; cầm cố tín phiếu NHNN (Điều 9). Tín phiếu NHNN được mua, bán lại; chuyển nhượng; cầm cố giữa các ngân hàng thương mại, công ty tài chính, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam. Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam được mua tín phiếu NHNN từ các ngân hàng thương mại, công ty tài chính, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam.
Cơ sở đề xuất các quy định trên, theo Ban soạn thảo là dựa trên Điều 104 Luật các TCTD quy định: “Ngân hàng thương mại được tham gia đấu thầu tín phiếu Kho bạc, mua, bán công cụ chuyển nhượng, trái phiếu Chính phủ, tín phiếu Kho bạc, tín phiếu NHNN và các giấy tờ có giá khác trên thị trường tiền tệ”.
Điều 111 Luật các TCTD quy định các hoạt động kinh doanh khác của công ty tài chính: “2. Tham gia thị trường tiền tệ theo quy định tại Điều 104 của Luật này”.
Và Điều 117 Luật các TCTD quy định hoạt động của ngân hàng hợp tác xã: “2. Ngân hàng hợp tác xã được thực hiện một số hoạt động ngân hàng, hoạt động kinh doanh khác theo quy định tại mục 2 Chương IV của Luật này sau khi được NHNN chấp thuận bằng văn bản”. Tại giấy phép số 166/GP-NHNN ngày 4/6/2013, Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam được: “Tham gia đấu thầu tín phiếu Kho bạc, mua, bán công cụ chuyển nhượng, trái phiếu Chính phủ, tín phiếu Kho bạc, tín phiếu NHNN và các GTCG khác trên thị trường tiền tệ”.
Ngoài ra, theo Điều 123 luật các TCTD quy định nội dung hoạt động của chi nhánh ngân hàng nước ngoài: “1. Chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thực hiện các hoạt động theo quy định tại mục 2 Chương IV của Luật này, trừ các hoạt động sau đây: a) Hoạt động quy định tại Điều 103 của Luật này; b) Hoạt động mà ngân hàng nước ngoài không được phép thực hiện tại nước nơi ngân hàng nước ngoài đặt trụ sở chính”. Theo đó, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thực hiện tất cả các hoạt động giống như ngân hàng thương mại trừ hoạt động góp vốn, mua cổ phần...
Dự thảo Thông tư bổ sung quy định về xử lý vi phạm như sau: Việc xử lý vi phạm trong trường hợp phát hành tín phiếu NHNN theo phương thức đấu thầu được thực hiện theo quy định về nghiệp vụ thị trường mở. Trường hợp phát hành theo phương thức bắt buộc, nếu các TCTD không thực hiện mua tín phiếu NHNN hoặc thanh toán không đủ số tiền mua tín phiếu NHNN, NHNN tự động trích nợ tài khoản thanh toán của tổ chức đó tại NHNN cho đến khi thu hồi đủ số tiền còn thiếu trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày phát hành và thông báo cho tổ chức biết về việc trích nợ tài khoản. Nếu quá thời hạn trích nợ nêu trên vẫn không thu hồi đủ số tiền mua tín phiếu Ngân hàng Nhà nước bắt buộc, tổ chức tín dụng sẽ bị xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng theo các quy định hiện hành.
Dự thảo Thông tư quy định về phát hành tín phiếu NHNN thay thế Quy chế phát hành tín phiếu NHNN bao gồm 3 Chương 14 Điều.