Tôm giống nỗi lo của người nuôi
Chỉ tính 3 tỉnh: Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng có đến trên 500.000ha mặt nước nuôi trồng thủy sản, chủ yếu là nuôi tôm sú. Hiện nay, đang là thời điểm người nuôi tôm bắt đầu cải tạo ao đầm chuẩn bị cho mùa nuôi tôm chính vụ. Chính vì vậy nhu cầu tôm giống rất lớn. Ông Đinh Văn Phong, xã Long Điền Đông A, huyện Đông Hải đã thả nuôi 3 lần từ qua tết đến nay nhưng tôm không còn. Ông nhận định: “Có thể là do tôm giống kém chất lượng nên không lớn. Thả bao nhiêu chết hết bấy nhiêu”. Ông Phan Tuấn Khương, nhà gần đó, không dám bắt tôm nuôi mà đi đến tận TP.Bạc Liêu vào trại tôm giống có uy tín để mua. Trước khi quyết định mua ông Khương đề nghị cơ sở đi kiểm dịch chi phí ông chịu. Ông Cho biết: “Cẩn thận như vậy hiệu quả sẽ cao hơn, bởi chi phí kiểm dịch không nhiều, chọn con giống chất lượng sẽ an tâm hơn nhiều”.
Tại vùng nuôi tôm các huyện Phước Long, Hồng Dân (Bạc Liêu) những người nuôi có kinh nghiệm đều bắt tôm giống ở các trại tôm có uy tín, chất lượng mà không quan tâm đến giá. Ông Nguyễn Văn Tây, xã Phước Long, huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu nhận định: “Dĩ nhiên giống chất lượng có mắc hơn, nhưng bù lại chất lượng đảm bảo, nuôi an tâm. Đừng ham rẻ mà chọn con giống kém chất lượng”.
Tuy nhiên, không phải người nuôi nào cũng “thông minh” đi kiểm dịch trước khi quyết định mua con giống bởi trại giống nào cũng cho rằng mình đã qua kiểm dịch, đã thuần hóa phù hợp với độ mặn.
Trước tình trạng này, Sở NNPTNT các tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng chính thức khuyến cáo người nuôi tôm nên chọn con giống chất lượng. Tuy nhiên, người nuôi rất khó phân biệt đâu là chất lượng, đâu không.
Tôm giống kém chất lượng vẫn tràn vào vùng nuôi
Ông Huỳnh Thanh Tòng - Thanh tra Sở NNPTNT Bạc Liêu - cho biết: “Tôm giống kém chất lượng tràn vào vùng nuôi Bạc Liêu, Cà Mau chủ yếu ở các tỉnh miền Trung. Hầu hết vi phạm là không kiểm dịch, không xuất xứ nguồn gốc”.
Trong đợt kiểm tra của Đoàn kiểm tra liên ngành của Bộ NNPTNN, Thanh tra Sở NNPTNT và Công an tỉnh Bạc Liêu tiến hành kiểm đột xuất hàng chục chiếc xe tải đang vận chuyển gần 10 triệu con tôm giống không rõ nguồn gốc vào đêm 6.3.
Cụ thể khoảng 00h10 giờ ngày 6.3, Đoàn kiểm tra chia làm hai tổ kiểm tra các xe tải chở tôm giống có nguồn gốc từ các tỉnh miền Trung đưa vào Bạc Liêu và Cà Mau tiêu thụ. Tổ thứ nhất kiểm tra trên tuyến QL 1A, QL Nam Sông Hậu. Tổ thứ hai kiểm tra trên tuyến Quản lộ Phụng Hiệp qua địa bàn tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau.
Trong khoảng thời gian nói trên, các xe tải ồ ạt chở tôm giống chưa qua kiểm dịch để giao cho các “đầu nậu” tại Bạc Liêu hoặc Cà Mau, sau đó bán cho những người nuôi tôm.
Liên tục trong khoảng thời gian từ 0h30 phút đến gần 5h sáng, hai đoàn kiểm liên tục phát hiện hàng chục chiếc xe tải chủ yếu mang BKS của tỉnh Ninh Thuận và Khánh Hòa, trong đó có 6 xe tải chở gần 10 triệu con tôm giống không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có giấy kiểm dịch, không nhãn mác. Tại thời điểm kiểm tra các tài xế của 6 chiếc xe nói trên và người áp tải hàng không xuất trình được các giấy tờ có liên quan đến số tôm giống.
Thống kê của ngành chức năng, hiện có hơn 50% tôm giống kém chất lượng từ các tỉnh miền Trung tuồn vào Bạc Liêu tiêu thụ. Ông Nguyễn Duy Hưng - Phó Chi cục Trưởng Chi cục Thú y và chăn nuôi (TYCN) tỉnh, cho biết: “Qua tuần tra, kiểm soát của đoàn kiểm tra liên ngành trong 7 ngày (vào tháng 3.2018) đã phát hiện, xử lý 9 trường hợp vận chuyển tôm giống nhập tỉnh không có giấy chứng nhận kiểm dịch”.
Siết chặt tôm giống
Đó là quyết tâm của các tỉnh: Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng. Ông Trần Thanh Sử - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau - cho biết, hiện tại Cà Mau đang bước vào vụ nuôi, do hiện tại Cà Mau không đủ cung nên có hiện tượng tôm giống nhập tỉnh còn nhiều. Bạc Liêu có 188 cơ sở sản xuất giống tôm sú, tôm thẻ; 137 cơ sở kinh doanh giống tôm sú, tôm thẻ, chỉ đáp ứng chưa đến 60% nhu cầu của người nuôi.
Một trong những vấn đề khó khăn của Đoàn liên ngành là chế tài chưa đủ mạnh để các đối tượng đưa tôm giống kém chất lượng vào vùng nuôi. Một thành viên nhận định “Chúng tôi chủ yếu kiểm tra các giấy tờ liên quan đến nhãn mác hàng hóa, kiểm dịch, xuất xứ nguồn gốc. Nếu họ trình được các loại giấy tờ này thì cho tiêu thụ”.
Sau khi cùng đoàn công tác kiểm tra, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Dương Thành Trung cương quyết: “Chúng tôi sẽ thông báo đến chính quyền địa phương những cơ sở sản xuất các lô tôm kém chất lượng biết để xử lý tận gốc. Đối với Bạc Liêu, chúng tôi sẽ quy hoạch lại chợ tôm để thuận tiện trong mua tôm giống; đặt các máy thử nhanh chất lượng con giống miễn phí. Xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển tôm giống kém chất lượng, không rõ nguồn gốc vào mua bán trên địa bàn tỉnh nhằm giảm rủi ro cho người nuôi tôm”.
Mùa tôm mới đang cận kề, nỗi lo chất lượng con giống vẫn còn đó.