Phóng viên: TP HCM nhiều lần đến tỉnh Bình Dương tìm hiểu mô hình nhà giá rẻ 100 triệu đồng/căn, một năm qua đã triển khai như thế nào rồi, thưa ông?
- Ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM: Dự án nhà diện tích nhỏ ở tỉnh Bình Dương với căn hộ có giá 100 triệu đồng chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ. Ngay trong dự án đó, có những căn giá 400 triệu đồng, 500 triệu đồng… tùy kích thước, vị trí khác nhau. Vì vậy, nói chính xác hơn, đây là dự án nhà giá rẻ.
Ông Trần Trọng Tuấn
TP HCM là đô thị lớn, dân nhập cư về dẫn đến gia tăng dân số cơ học rất lớn. Vì vậy, vấn đề đặt ra chỉ có thể phát triển nhà ở để đáp ứng nhu cầu. Một năm qua, TP đã nỗ lực thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) và nhà giá rẻ để bảo đảm nhu cầu thực tế người dân.
Một tin vui cho người dân TP, sang năm 2018 sẽ có một dự án nhà giá rẻ trên diện tích rộng 10 ha nằm tại huyện Nhà Bè được khởi công. Tại đây, hàng loạt căn nhà với nhiều diện tích khác nhau, lần lượt là 30 m2, 35 m2, 40 m2, 45 m2… Giá bán hiện chưa rõ nhưng cũng có căn gần 100 triệu đồng.
Vì sao ở đó làm được mà các quận, huyện khác không thực hiện được?
- Nhà giá rẻ khi thực hiện cũng phải tính toán các chỉ tiêu dân số, mật độ xây dựng, chỉ tiêu hạ tầng giống như nhà ở thương mại. Không phải có đất là có thể xây dựng ngay dự án nhà giá rẻ được.
Dự án nhà giá rẻ ở huyện Nhà Bè hội tụ đủ các điều kiện cần. Cụ thể, ở đây lúc trước là khu dự án nhà ở thương mại rộng 30 ha, sau đó được điều chỉnh quy hoạch và 20 ha nhà ở thương mại phải gánh thêm chi phí hạ tầng như đường giao thông, trụ điện, cây xanh… cho dự án 10 ha nhà giá rẻ. Chi phí căn hộ thấp là vì chỉ tốn tiền xây lắp công trình chung cư dẫn đến giá thành đầu tư ít.
Mới đây, Bộ Xây dựng đồng ý chủ trương làm nhà diện tích nhỏ 25 m2/căn, ngụ ý muốn thực hiện nhà giá 100 triệu đồng, sao TP HCM vẫn chưa thực hiện?
- Sở Xây dựng TP HCM không phản đối việc thực hiện căn hộ diện tích tối thiểu 25 m2. Nhưng tiêu chuẩn quốc gia quy định căn hộ nhà ở thương mại thấp nhất là 45 m2, NƠXH thấp nhất là 30 m2. Nếu làm nhỏ hơn thì sai quy định pháp luật. Bây giờ, chỉ chờ Bộ Xây dựng ban hành tiêu chuẩn mới để chủ đầu tư căn cứ vào đó thực hiện, Sở Xây dựng TP sẽ thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế quy hoạch và cấp phép.
Một dự án nhà ở xã hội tại quận Bình Tân , TP HCM đang hình thành để phục vụ người có thu nhập thấp
Bộ Xây dựng đưa ra ý kiến về nhà diện tích 25 m2 là điều bình thường. Về mặt thực tiễn, một số nước đã thực hiện các tiêu chuẩn này, có những nơi nhà ở chỉ 20 m2, 18 m2. Về mặt lý luận, việc quản lý nhà hiện nay không căn cứ vào diện tích tối thiểu mà còn căn cứ vào chương trình phát triển đô thị, phát triển nhà ở theo từng địa phương. Ví dụ, ở TP HCM có những quy hoạch chỗ nào khu đô thị , khu thương mại, hạ tầng xã hội. Chúng ta căn cứ vào đó sẽ có những kế hoạch, chương trình cụ thể.
Ngoài ra, còn phải căn cứ yếu tố thị trường. Đâu phải một dự án 200 căn hộ thì chúng ta thực hiện ngay 200 căn với diện tích căn hộ 25 m2 được. Phải có các tỉ lệ nhất định để vừa đáp ứng chỉ tiêu quy hoạch và áp dụng nhu cầu thị trường. Hiện Bình Dương là nơi có nhiều sản phẩm nhà giá rẻ diện tích nhỏ nhưng không còn làm nhà 100 triệu đồng/căn nữa vì thị trường bão hòa, người dân đang muốn nhà diện tích lớn, tiện ích nhiều…
Có ý kiến đặt ra sao các nước làm được? Thật ra, tôi có đến một số khu vực để học hỏi và nhận thấy ở các nước họ đã phát triển hạ tầng giao thông, hạ tầng xã hội. Từ đó, dễ dàng làm nhà diện tích siêu nhỏ nhưng không lo gì vì có sự đồng bộ, thống nhất.
Nhưng ở xung quanh KCN, KCX tại TP HCM công nhân vẫn ở thuê và mong có một nơi ở cố định. Nếu làm nhà 25 m2 thì vẫn ít nhiều bảo đảm chất lượng hơn nhà trọ hiện tại?
- Sở Xây dựng TP HCM cũng từng phát triển nhà lưu trú công nhân. Tức là nhà cho thuê giá rẻ nhưng vẫn đầy đủ tiện ích. Hiện đã có 40.000 căn hộ như vậy. Ngoài ra, còn xây dựng các dự án nhà dành cho các cặp vợ chồng trẻ.
Vấn đề đặt ra là muốn phát triển kinh tế trước hết phải đáp ứng nhu cầu nhà ở. Ông bà nói "an cư lạc nghiệp" nên trong thời gian tới, Sở Xây dựng TP sẽ thúc đẩy, cho phát triển NƠXH song song với các dự án nhà giá rẻ.
Nếu làm, đáp ứng chưa được 1% nhu cầu
Theo báo cáo từ Viện Nguyên cứu phát triển TP HCM, hiện TP này có gần 13 triệu người. Trong đó, dân nhập cư có 3 triệu người. Trong khi đó, có hơn 500.000 người chưa có nhà ở. Trong giai đoạn những năm 2016-2020, TP HCM cần bố trí 81.000 căn hộ NƠXH. Với thực tế, Hiệp hội Bất động sản TP HCM đưa ra nhận định nếu lúc này làm nhà giá rẻ thì chỉ đáp ứng 1% nhu cầu hiện tại.