Từ tháng 5 đến tháng 10, người ta có thể nhìn thấy bà Rita Collins, 70 tuổi, ngồi ở ghế trước của một chiếc xe van Sprinter màu trắng, lái đi khắp nước Mỹ. Trong thời đại của những bức ảnh trên Instagram có chủ đề về cuộc sống trên xe van, chuyến đi của Collins trở nên khác biệt. Xung quanh, phía sau chiếc xe tải của bà, là một cửa hàng sách cũ đầy đủ chức năng.
Trong khi dừng lại ở các thị trấn và thành phố nhỏ trên khắp nước Mỹ, Collins thích thú với sự ngạc nhiên của mọi người khi nhận thấy chiếc xe của mình không giống bất kỳ chiếc xe tải nào. Cho dù là đang đỗ xe bên ngoài hội sách, quán cà phê hay chợ nông sản, Collins đều gây chú ý và bà cũng khuyến khích mọi người leo lên các bậc thang gỗ và nhìn vào bên trong.
Chiếc xe van du lịch của bà Rita Collins. Ảnh: NVCC
Giống như hầu hết các hiệu sách truyền thống, nhà sách di động St. Rita’s Traveling Bookstore and Textual Apothecary của bà Collins có các kệ cao từ trần đến sàn được sắp xếp theo các thể loại, hệ thống chiếu sáng trên cao và một tấm thảm trên sàn. Sự khác biệt chính, tất nhiên là nó được đặt trên 4 bánh xe. 600 cuốn sách được đặt ở một góc 15 độ để giữ cho chúng không bị rơi khi Collins lái xe từ tiểu bang này sang tiểu bang khác. Cho đến nay, bà Collins đã đi xuyên quốc gia được 3 lần.
Để cửa hàng sách có thể hoạt động, Collins phải tưởng tượng nhiều, vì không có nhiều mô hình có thể làm theo (như hiện tại, chỉ có một số cửa hàng sách du lịch đang kinh doanh – một ở Bronx, một ở Pháp).
Vào năm 2015, khi dự tính sẽ thôi việc giáo viên, Collins đã mơ ước mở một hiệu sách. “Không phải tất cả những người yêu sách đều muốn mở một hiệu sách sao?”, Collins trầm ngâm. Tuy nhiên trong một khóa học lập kế hoạch kinh doanh kéo dài một tuần với Hiệp hội những người bán sách ở Mỹ, Collins học được rằng mở một hiệu sách sẽ khó bền vững ở nơi bà sống. Xuất thân từ Baltimore, người tự xưng là “linh hồn du mục” rời nhà từ năm 18 tuổi, sống ở 9 bang và hai quốc gia trước khi định cư tại thị trấn nhỏ Eureka, MT, gần biên giới Canada.
Với dân số 1.517 người, Eureka không có nhiều người qua lại để duy trì một hiệu sách. Vì vậy, Collins nghĩ sẽ mang hiệu sách đến với người khác. Bà đã liên lạc với Jeff Towns, chủ sở hữu của Dylan's Mobile Bookstore , một cửa hàng sách du lịch ở Wales để học hỏi một số mẹo, chẳng hạn như có một chiếc máy đánh chữ như cách để thu hút khách hàng. Hiện tại, bà đang đặt một chiếc máy đánh chữ bên ngoài cửa hàng, cùng với bàn, ghế và giá trưng bày.
Bà Collins phải tưởng tượng khá nhiều, vì không có mẫu sẵn để làm theo. Ảnh: NVCC |
Collins đến gặp thợ cơ khí để yêu cầu mua chiếc xe đủ rộng để đựng sách và dễ đậu, dễ sử dụng. Bà cũng gặp một người bạn kiến trúc sư để thiết kế các giá sách, chúng hiệu quả đến mức cho đến bây giờ, bà chưa từng đánh mất cuốn sách nào khi đang lái xe. Sau đó, bà Collins thuê nhà thiết kế đồ họa để tạo logo cho tên của hiệu sách, một phần lấy cảm hứng từ những chiếc xe chở thuốc di động, theo kiểu chỉ những cuốn sách mới có khả năng chữa lành mọi thứ.
Mùa hè đầu tiên, bà Collins đi vòng quanh quận của bà ở tây bắc Montana. Sau đó, một cặp vợ chồng đến từ Brooklyn đã cho bà ý tưởng đi đến đó. Collins thực hiện chuyến đi xuyên quốc gia đầu tiên vào mùa hè năm 2016. Công việc kinh doanh của bà Collins tiếp tục được duy trì bởi những kết nối mà bà tạo ra được trong suốt chặng đường.
Mùa hè này, bà Collins sẽ đi đến Lễ hội sách Nam Dakota, theo lời giới thiệu của một phụ nữ ở bãi đỗ xe. Bà sẽ dừng lại ở Nebraska, Montana và Colorado. Vào cuối mùa, bà sẽ đến Portland và đảo Bainbridge.
Những cuốn sách bên trong xe. Ảnh: NVCC |
Khi Collins lái xe đi, bà được những người lạ trên đường góp thêm sách. Khi bắt đầu việc đi du lịch trên xe chở sách, Collins có đưa ra mốc thời gian cho mình, đó có thể là một hoặc hai năm. Giờ đây, bà thấy rằng sẽ tiếp tục việc làm này, một cách vô thời hạn. Bà Collins cũng không nghĩ rằng có thể kinh doanh hiệu quả từ việc đi du lịch xuyên quốc gia bằng xe tải. Collins nói hiện đang hòa vốn, không kiếm được thêm tiền nhưng cũng không mất tiền đi.