Thị trường năm 2020 biến động mạnh
Thị trường cao su thiên nhiên toàn cầu năm 2020 biến động rất mạnh. Dịch Covid-19 xảy ra đã khiến giá cao su giàm sâu trong tháng 4/2020, xuống mức thấp nhất trong vòng 2 năm. Sau đó giá dần hồi phục, đặc biệt tăng tốc kể từ khi bước sang tháng 10/2020, khi xuất hiện những vắc-xin ngừa Covid-19 được xác nhận mức độ hiệu quả cao và được nhiều nước nhanh chóng triển khai tiêm chủng; giữa bối cảnh thiên tai ảnh hưởng tới sản lượng cao su của Thái Lan và Việt Nam. Cuối tháng 10/2020 là giai đoạn giá cao su thăng hoa nhất trong vòng 4 năm.
Chỉ trong vòng 9 phiên (16-28/10), giá cao su tại Osaka đã tăng gần 40%; tính chung cả tháng 10/2020, giá đã tăng 49,7%, là tháng tăng mạnh nhất ít nhất từ 1975. Tương tự, giá cao su tại Singapore tháng 10/2020 cũng tăng mạnh nhất kể từ 1997, trong khi tại Thượng Hải tăng nhiều nhất kể từ 2004.
Diễn biến giá cao su từ đầu 2020 đến nay
Nguồn: Reuters
Trong báo cáo mới nhất công bố tháng 12/2020, Công ty Nghiên cứu Cao su quốc tế (IRSG) ước tính sản lượng cao su thiên nhiên toàn cầu năm 2020 giảm 5,9% do số ngày khai thác mủ cao su giảm vì thời tiết bất thường, dịch bệnh rụng lá ở cây cao su, và tình trạng thiếu lao động trong mùa dịch, thậm chí gây gián đoạn sản xất ở các nước sản xuất cao su chủ chốt của Đông Nam Á. Cũng theo tổ chức này, tăng trưởng sản lượng của các nước Mexico và Bờ Biển Ngà đã bù đắp phần nào cho sản lượng giảm ở những nơi khác.
Còn theo Hiệp hội các nước sản xuất cao su thiên nhiên (ANRPC), sản lượng cao su tự thiên thế giới năm 2020 giảm 10% còn 12,597 triệu tấn. Con số đánh giá sản lượng cao su năm 2020 do ANRPC đưa ra thấp hơn khoảng 304.000 tấn so với dự báo đưa ra hồi tháng 9.
Sản lượng cao su thiên nhiên của top 10 nước sản xuất hàng đầu năm 2020
(ĐVT: Nghìn tấn)
Theo IRSG, tổng nhu cầu cao su toàn cầu năm 2020 ước tính giảm 8% xuống 26,5 triệu tấn. Trong đó, nhu cầu cao su thiên nhiên ước tính giảm 8,1% trong năm vừa qua, xuống 12,5 triệu tấn, nhu cầu cao su tổng hợp sẽ giảm 7,9% xuống 14 triệu tấn.
Triển vọng năm 2021 thế nào?
Năm 2021, dịch Covid-19 vẫn đeo bám thị trường cao su thiên nhiên.
Trong khi giá cao su thiên nhiên của Trung Quốc tăng mạnh hơn 15% kể từ đầu 2021 tới nay, giá cao su tại Nhật Bản và Mỹ giảm lần lượt gần 9% và hơn 8%.
Giá cao su ở những thời điểm cao nhất/thấp nhất kể từ đầu 2020
Trong khi nhu cầu cao su làm găng tay y tế tiếp tục duy trì ở mức cao thì nhu cầu cao su nguyên liệu cho ngành ô tô vẫn còn gặp nhiều khó khăn do doanh số bán xe ở nhiều thị trường trọng điểm giảm sút.
Tuy nhiên, dự báo thị trường cao su ở một số nước năm nay sẽ khởi sắc. Thêm vào đó, gói kích thích kinh tế 1,9 nghìn tỷ USD của Mỹ sắp được thông qua - đã góp phần tích cực chi phối thị trường cao su thiên nhiên gần đây - sẽ tiếp tục tác động tích cực trong thời gian tới.
Theo ANRPC, năm 2021, sản lượng cao su thế giới được dự đoán sẽ tăng 8,6% lên 13,7 triệu tấn, song sẽ vẫn thấp hơn so với năm 2019 (3,8 triệu tấn). Triển vọng nguồn cung cao su vẫn tiềm ẩn yếu tố thời tiết khắc nghiệt ở những nước trồng cao su chủ chốt.
Trong một báo cáo về thống kê thị trường giai đoạn tháng 10-11/2020, ANRPC cho biết, tỷ lệ cây cao su trưởng thành bị bệnh nấm lá hiện tương đương khoảng 390.000 ha ở Indonesia, 150.000 ha ở Thái Lan, 19.000 ha ở Malaysia và 20.000 ha ở Sri Lanka. Ở những diện tích này, năng suất cao su sẽ giảm đáng kể trong vòng khoảng 2 năm tới.
Những diện tích cây cao su khỏe mạnh đã được cạo mủ từ giữa tháng 1/2021. Tuy nhiên, dịch Covid-19 khiến cho các nông trường cao su ở Thái Lan và Malaysia thiếu hụt lao động trầm trọng. Việc thiếu container cũng gây chậm trễ trong việc vận chuyển cao su.
Nhu cầu cao su thiên nhiên thế giới năm 2021 được IRSG dự báo sẽ hồi phục mạnh mẽ nhờ tăng trưởng của phân khúc xe thương mại, chủ yếu nhờ các thị trường của những nước mới nổi, và kể cả ở các thị trường đã bão hòa. Nhu cầu cao su tổng hợp năm 2021 dự báo cũng sẽ hồi phục 10,2%, nhờ nhu cầu mạnh mẽ từ các lĩnh vực không thuộc ngành săm lốp. Đó là nhờ nhu cầu găng tay và các sản phẩm khác tăng mạnh trong mùa dịch.
ANRPC cho biết, tiêu thụ cao su tự nhiên thế giới đã tăng 4% trong giai đoạn tháng 4-11 năm 2020/21 do tâm lý của nhà đầu tư lạc quan về triển vọng kinh tế toàn cầu sẽ hồi phục nhanh nhờ vắc-xin Covid-19.
Thị trường cao su cũng đang và sẽ tiếp tục được hưởng lợi bởi thị trường dầu thô (gần đây giá dầu tăng nhanh) và đồng USD yếu (khiến cho các quỹ đầu cơ có xu hướng chuyển sang những tài sản có độ rủi ro cao hơn là USD, điều này có lợi cho mặt hàng cao su thiên nhiên).
Tóm lại, thị trường cao su đang có xu hướng tích cực, với nhu cầu dự kiến tăng lên khi những nền kinh tế như Trung Quốc, Ấn Độ… hồi phục sau đại dịch, nhu cầu cao su trong sản xuất lốp xe sẽ tăng lên, và giá dầu mỏ tăng sẽ khiến cao su thiên nhiên hấp dẫn hơn cao su tổng hợp.
Tham khảo: Tirebusiness, Reuters, Thehindubusinessline