Chia sẻ bên lề Hội thảo về Cải cách hành chính ngành ngân hàng diễn ra tại ĐH Ngân hàng TP.HCM, TS Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia kinh tế nhận định, nhiều ngân hàng Việt Nam đang hoạt động như một tiệm cầm đồ.
Theo ông Hiếu, doanh nghiệp Việt còn bị trói buộc bởi nhiều cơ chế, khi họ thiếu vốn muốn tìm đến ngân hàng thương mại thì phía ngân hàng sẽ đòi tài sản thế chấp.
Ông Hiếu chia sẻ : "Nhiều khách hàng điện thoại cho tôi nói chúng em có phương án hoạt động, có hàng tồn kho, có khoản thu nợ khách hàng, có thị trường nhưng chúng em cần vốn. Thế là tôi chạy đi gặp lãnh đạo ngân hàng, nhưng họ chỉ chịu thế chấp khoản phải thu cho các 'ông lớn', còn những doanh nghiệp ngoài kia thì không dám".
Vị chuyên gia này cho rằng đã đến lúc các ngân hàng nên học tập kinh nghiệm của hệ thống ngân hàng Hoa Kỳ, tức là nguyên tắc "cho vay theo công thức và tài trợ dựa vào tài khoản", hình thành tập quán cho vay căn cứ trên khoản phải thu và hàng tồn kho.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước nên xây dựng tiêu chí xếp hạng tín dụng cho hệ thống ngân hàng và cá nhân, để tạo cơ sở đánh giá cho vay. Ở Mỹ, dựa vào xếp hạng tín dụng, ngân hàng chỉ cho vay trong vòng 5 phút.
Ngoài ra, Chính phủ cũng cần có biện pháp tăng cường bảo lãnh tín dụng vì các quỹ bảo lãnh tín dụng địa phương hoạt động chưa hiệu quả.
Trong bối cảnh nền tài chính thế giới đang xáo trộn do tác động của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, TS Lê Xuân Nghĩa - nguyên Phó chủ tịch Uỷ ban giám sát tài chính quốc gia, khuyến cáo hệ thống tài chính - tiền tệ Việt Nam, mà cụ thể là các ngân hàng thương mại, phải được giữ ổn định, kiểm soát được lãi suất và tỉ giá hối đoái.
"Hiện tại, các ngân hàng thương mại Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển tốt nhất trong lịch sử ngành ngân hàng, được xếp hạng ngang hàng với các ngân hàng khu vực Đông Nam Á", ông Nghĩa cho biết.
Mặc dù hệ thống ngân hàng Việt Nam đã tiến hành nhiều cải cách rất lớn nhưng theo thống kê mới công bố gần đây của Standard Chartered, vẫn có 91% người dân Việt Nam sử dụng tiền mặt trong thanh toán và số người sử dụng dịch vụ tài chính ngân hàng chiếm khoảng 30%.