Thương vụ mới nhất này đang được tiến hành giữa công ty có trụ sở ở Hồng Kông Cheung Kong Infrastructure (CKI) và Công ty APA của Úc.
Giới chuyên gia cảnh báo để APA bị thâu tóm là một sai lầm toàn diện đối với cả an ninh quốc gia cũng như giá khí đốt của Úc. Nếu CKI thuận buồm xuôi gió trong vụ này, họ sẽ kiểm soát hơn 60% đường ống dẫn khí đốt của Úc. Không khó hiểu khi APA lọt vào tầm ngắm của làn sóng thâu tóm doanh nghiệp nước ngoài của nền kinh tế số 2 thế giới. Công ty này sở hữu các tài sản năng lượng trị giá gần 15 tỉ USD, trong đó có mạng lưới dẫn khí đốt dài 15.000 km, phân phối một nửa lượng khí đốt tự nhiên của cả nước.
Nhà phân tích Bruce Robertson thuộc Viện Phân tích Tài chính và Kinh tế Năng lượng (Mỹ) nhận định: "Đó rõ ràng là một công ty lãi khủng". Trên thực tế, nếu nhà đầu tư mua cổ phiếu của APA khi nó niêm yết lần đầu tiên năm 2000, tới nay họ có thể lời gấp 18 lần.
Các tài sản truyền dẫn và phân phối điện, khí đốt do công ty Trung Quốc và Hồng Kông sở hữu ở Úc sẽ gây nguy cơ đáng ngại Ảnh: NEWS.COM.AU
Tuy vậy, lợi nhuận ấn tượng mới chỉ là một nguyên nhân gây lo ngại, liên quan tới nguy cơ độc quyền giá cả năng lượng. Theo trang News.com.au (Úc), bức tranh thậm chí còn đáng ngại hơn nhiều nếu nhìn vào toàn cảnh những tài sản khác tại Úc về cơ bản đang bị các công ty Trung Quốc kiểm soát, trong đó cái tên đáng chú ý là Công ty State Grid thuộc sở hữu nhà nước Trung Quốc.
Theo Giám đốc điều hành Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) Peter Jennings, nếu APA bị CKI thâu tóm, 100% lượng điện truyền dẫn và phân phối ở 3 bang và các lãnh thổ khác của Úc sẽ chịu sự kiểm soát của các công ty Trung Quốc và Hồng Kông. Về khí đốt, các công ty Trung Quốc và Hồng Kông nắm 99% mạng lưới truyền dẫn và phân phối ở bang Victoria, 100% ở bang New South Wales và vùng lãnh thổ thủ đô Úc, cũng như 86% ở bang Nam Úc…
"Nguy cơ thực sự lớn khi lượng lớn tài sản điện lực và khí đốt của chúng ta do 2 thực thể nước ngoài là State Grid và CKI sở hữu. Cân nhắc điều đó và nhìn vào những rủi ro liên quan tới tấn công mạng, chính phủ (Úc) cần được tham vấn để ngăn vụ thâu tóm này" - ông Jennings phân tích, đồng thời kỳ vọng Hội đồng Thẩm định đầu tư nước ngoài Úc sẽ "tuýt còi" kịp thời.