Chính quyền của Tổng thống Trump lấy lợi ích lâu dài từ chiến tranh thương mại để biện minh cho nỗi đau ngắn hạn mà người tiêu dùng Mỹ và nhà đầu tư phải chịu. Tuy nhiên, những gì mà người Trung Quốc làm với Apple, công ty gần đây có lúc đạt giá trị vốn hóa nghìn tỷ USD, đã cho thấy nước Mỹ mất đi khả năng phòng ngự trước đòn trả đũa từ Trung Quốc.
Hôm 2/1, Apple đã hạ triển vọng doanh thu quý đầu năm 2019 sau khi nhu cầu ở Trung Quốc chậm hơn so với dự kiến và nhu cầu nâng cấp iPhone đời mới cũng ít hơn. Trong lá thư gửi các nhà đầu tư, CEO Tim Cook cho biết công ty không thể ngờ sự tăng trưởng ở các thị trường mới nổi sẽ chậm lại rất mạnh, đặc biệt là ở Trung Quốc.
Cổ phiếu Apple đã hứng chịu sự sụt giảm sau thông tin này.
Đây là bằng chứng mới nhất cho thấy tình hình thế giới đang căng thẳng như thế nào khi hai nền kinh tế đối đầu cũng như tác động của nó đến với các doanh nghiệp Mỹ, dù có sự đảm bảo của Tổng thống Trump về việc Mỹ sẽ tiếp tục tăng trưởng bất chấp những xung đột với Trung Quốc. Trong khi đó, tăng trưởng của Trung Quốc cũng đang giảm tốc nhanh hơn nhiều so với các nhà quan sát dự kiến, khiến cả hai bên đều chịu những thiệt thòi.
Leland Miller, CEO của China Beige Book, một công ty phân tích dữ liệu, cho biết: "Nền kinh tế Trung Quốc đang chứng kiến sự sụt giảm mạnh hơn nhiều so với những dữ liệu được công khai trong các báo cáo, điều này cho thấy Bắc Kinh có nhiều áp lực hơn trong việc đình chiến thương mại hơn là những gì đã thấy. Mặt khác, sự sụp đổ của thị trường chứng khoán Mỹ dường như cũng có một vai trò tương tự với Tổng thống Trump".
Thời điểm Apple đưa ra công bố chỉ vài ngày trước khi Mỹ và Trung Quốc tiến hành đàm phán thương mại. Các quan chức cấp trung từ Washington dự kiến sẽ đến Bắc Kinh vào đầu tuần tới cho các cuộc họp nhằm ngăn chặn sự leo thang chiến tranh thương mại, sẽ có hiệu lực vào ngày 1/3 tới nếu Mỹ và Trung Quốc không thể đạt thỏa thuận thương mại.
Năm ngoái, Tổng thống Trump cho biết cuộc chiến thương mại là tốt và dễ dàng giành chiến thắng. Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross đã ví cuộc xung đột với Trung Quốc như một chế độ ăn kiêng đau đớn mà cuối cùng sẽ mang lại một kết quả viên mãn.
Chỉ còn chưa đầy hai tháng nữa, thỏa thuận ngừng bắn giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ hết hiệu lực và Mỹ sẽ nâng thuế với 200 tỷ hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc lên 25%. Tuy nhiên, không thể phủ nhận thực tế rằng những khác biệt giữa Mỹ quá lớn, điều khó có thể giải quyết được trong 90 ngày ngắn ngủi.
Việc bán tháo trên thị trường và dấu hiệu giảm phát có thể buộc Mỹ và Trung Quốc phải đạt thỏa thuận sớm hơn dự kiến, Mohamed El-Erian, cố vấn kinh tế trưởng tại Allianz SE, nhận định. Theo Mohamed, những gì đang diễn ra thực sự giúp ích cho quá trình này và kỳ vọng vấn đề thương mại Mỹ - Trung Quốc sẽ được giải quyết.
Với quy mô kinh tế và sự phụ thuộc tương đối thấp vào thương mại, Mỹ có lợi thế trong bất cứ cuộc chiến thương mại nào. Một khi họ nhận ra Mỹ sẵn sàng chịu nỗi đau kinh tế để giành chiến thắng trong cuộc xung đột thương mại, các quốc gia khác sẽ phải nhượng bộ. Thiệt hại cho các công ty lớn của Mỹ như Apple có thể đẩy nhanh quá trình này.
Apple đang ở trong một vị trí đặc biệt nguy hiểm nếu chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang. Apple sẽ chịu ảnh hưởng đầu tiên với các chính sách thuế của Mỹ và nó cũng chịu thêm những thiệt bại trước bất cứ sự phản đòn nào của Trung Quốc nhằm vào Mỹ.
Tim Cook là CEO đầu tiên chỉ trích những chính sách thuế quan của Mỹ và ảnh hưởng đến doanh nghiệp với triển vọng thấp hơn so với mong đợi. Tháng trước, CEO FedEx cũng đã đổ lỗi cho một loạt các chính trị gia, bao gồm cả ông Trump, vì dự báo tăng trưởng ảm đạm.