9 tháng đầu năm 2018, lợi nhuận trước thuế (LNTT) hợp nhất của VPBank đạt 6,13 ngàn tỷ đồng, tăng 8,7% so với cùng kỳ và hoàn thành 57% kế hoạch năm.
Nhóm phân tích của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) trong một báo cáo mới đây lưu ý rằng, so với các năm trước, công ty con FE Credit tăng trưởng chậm hơn và đóng góp thấp hơn vào thu nhập hợp nhất của VPBank. Ngoài ra, tăng trưởng cho vay tiêu dùng chậm hơn nhưng nợ xấu cũng có xu hướng tăng mạnh. Do tăng trưởng tín dụng thấp trong 9 tháng đầu năm, VPBank đã giảm mục tiêu tăng trưởng tín dụng và lợi nhuận cho cả ngân hàng mẹ và FE Credit.
Tăng trưởng cho vay tiêu dùng chậm hơn do cạnh tranh gia tăng
Cuối quý 3/2018, dư nợ cho vay khách hàng hợp nhất tăng 9,5% so với đầu năm, thấp hơn đáng kể so với mức tăng trưởng cùng kỳ năm ngoái. Tăng trưởng tín dụng của ngân hàng mẹ vẫn đạt mức 11,3% (cùng kỳ là 12,4%) trong khi tăng trưởng cho vay khách hàng của FE Credit chỉ đạt 4,2% (cùng kỳ năm 2017 đạt tới 28,3%).
Dư nợ cho vay khách hàng của ngân hàng mẹ và Fe Credit cuối quý 3/2018, đơn vị: tỷ đồng, Nguồn: BCTC của VPB, CTCK Rồng Việt
Do sự sụt giảm của tăng trưởng cho vay tiêu dùng trong quý 3, NIM của VPBank đã giảm gần 40 điểm cơ bản. VDSC cho rằng, mặc dù NIM có thể tăng nhẹ trong quý 4 nhưng trong dài hạn sẽ bị thu hẹp do sự cạnh tranh trong mảng tài chính tiêu dùng, đặc biệt là cho vay tiền mặt, đang ngày càng gia tăng với sự tham gia của nhiều công ty tài chính tiêu dùng mới.
Nợ xấu tăng mạnh
Đáng lưu ý trong kết quả kinh doanh của VPBank từ đầu năm đến nay là xu hướng tăng mạnh của nợ xấu. Nợ xấu hợp nhất đã tăng mạnh từ 3,4% vào cuối năm 2017 lên mức 4,7% vào cuối quý 3, tăng nhanh ở cả ngân hàng mẹ và FE Credit.
Đối với FE Credit, tỷ lệ nợ xấu tăng từ 5,0% cuối năm 2017 lên mức 6,4% vào cuối quý 3/2018. Nợ nhóm 2 và nợ nhóm 3 tăng tương ứng 24% và 60% (cùng kỳ năm ngoái lần lượt là 19,6% và 2,7%). Đồng thời, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng mẹ là 4,2% vào cuối quý 3/2018 ( quý 3/2017 là 2,6%). Ngân hàng cho biết tỷ lệ nợ xấu cao đến từ nguyên nhân điều chỉnh phân loại nợ theo phân loại nợ của CIC, dẫn đến nợ xấu tăng hơn 12% trong 9 tháng đầu năm và giải ngân khoản vay mới thấp.
Tỷ lệ nợ xấu (NPL, trục trái) và tỷ lệ dự phòng bao nợ xấu (LLR, trục phải) của ngân hàng mẹ và FE CREDIT, nguồn: BCTC của VPBank, CTCK Rồng Việt
Bên cạnh đó, VDSC cho rằng một lý do khác là sự tăng trưởng mạnh của dư nợ không tài sản đảm bảo khi mà CommCredit (cung cấp các khoản vay không có đảm bảo cho hộ gia đình và tiểu thương). Trong 9 tháng đầu năm, dư nợ của CommCredit tăng trưởng hơn 15%, nhanh hơn mức tăng trưởng dư nợ của toàn ngân hàng (9,5%), và chiếm gần 17% tổng dư nợ.
"Chúng tôi cho rằng tăng trưởng cao của nợ vay không tài sản đảm bảo góp phần khiến tỷ lệ nợ xấu cao hơn ở ngân hàng mẹ", VDSC nhận định.
Do tăng trưởng tín dụng thấp trong 9 tháng đầu năm, VPBank đã giảm mục tiêu tăng trưởng tín dụng và lợi nhuận cho cả ngân hàng mẹ và FE Credit. Theo kịch bản cơ sở, VPBank dự kiến dư nợ cho vay của ngân hàng mẹ và FE Credit sẽ tăng trưởng lần lượt là 15% và 10% và LNTT tương ứng đạt 9.234 tỷ đồng (tăng 14%).
Tuy nhiên, VDSC kỳ vọng tăng trưởng tín dụng của ngân hàng mẹ có thể đạt 17%, nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cao điểm trong quý cuối năm của nền kinh tế. Nền tảng vốn mạnh sẽ là yếu tố giúp VPBank được duyệt tăng trưởng tín dụng cao hơn hạn mức 15% hiện tại. Trong khi đó, tăng trưởng tín dụng của FE Credit sẽ ở mức 10%, chủ yếu do cạnh tranh cao trong phân khúc cho vay tiêu dùng. Do đó, lợi nhuận trước thuế của VPBank có thể đạt 9.421 tỷ đồng (tăng 16% so với năm 2017) và EPS dự phóng là 2.342 đồng.