VESS TALK là buổi trao đổi mở về kinh tế vĩ mô do Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam tổ chức. Chủ đề trong buổi 18/10 là về “Đánh giá tình trạng kinh tế Việt Nam 2021 và dự báo những rủi ro trong năm 2022”.
Hai kịch bản tăng trưởng kinh tế Việt Nam
TS. Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam, đã công bố hai kịch bản tăng trưởng của kinh tế Việt Nam năm 2021.
Kịch bản cao: Việt Nam thống nhất được các biện pháp thích ứng với tình hình dịch bệnh và đảm bảo được sản xuất và lưu thông hàng hóa không bị đứt gãy từ quý IV/2021.
Các chuyên gia của VESS nhận định, với kịch bản này, các hoạt động sản xuất và tiêu dùng trên cả nước phục hồi một cách chậm chạp nhưng phải tích cực. Trong nửa đầu quý IV, các trung tâm kinh tế cần hoàn thành kế hoạch tiêm chủng và mở rộng ra các tỉnh trong những tháng cuối năm. Ngoài ra, tình trạng phong tỏa, cát cứ trong quý III sẽ không lặp lại.
Với kịch bản này, GDP năm 2021 ước đạt 1,8% với tăng trưởng các lịch vực như sau: nông, lâm và thủy sản (2,5%), công nghiệp và xây dựng (4%), và dịch vụ (0%).
Kịch bản thấp: Chính sách còn thiếu đồng bộ, cũng như dịch bệnh có khả năng tái phát lại ở một số địa phương dẫn đến phải thực hiện hạn chế đi lại, tình hình chưa có cải thiện đáng kể trong năm 2021.
TS. Nguyễn Đức Thành cho biết thêm, với kịch bản thấp, nếu tình trạng “đóng-mở” lạp lại ở một số địa phương sẽ làm tăng tính bất định cho sản xuất. Ngoài ra, các đơn hàng tiếp tục rời khỏi Việt Nam do đứt gãy chuỗi cung ứng.
Trong kịch bản thấp, VESS dự đoán thiếu hụt lao động diễn ra đến hết quý I/2022 có thể gây ảnh hưởng đến quỹ đạo phục hồi nền kinh tế. Thêm nữa, chi phí sản xuất tăng cao khiến nhiều ngành thu hẹp, đồng thời nhiều doanh nghiệp tiếp tục đóng cửa hoặc hoạt động cầm chừng.
Ở kịch bản này, GDP Việt Nam được dự báo đạt 0.2%, trong đó tăng trưởng các lịch vực như sau: nông, lâm và thủy sản (1.4%), công nghiệp và xây dựng (1%), và dịch vụ (-0.7%).
Một số khuyến nghị về chính sách
Đại diện cho VESS, TS Nguyễn Đức Thành có đưa ra một số khuyến nghị cho Việt Nam để có thể ổn định kinh tế trong thời gian tới.
Đầu tiên, Việt Nam cần ưu tiền đẩy nhanh tiến độ và quy mô tiêm chủng tại các tỉnh, thành phố trên cả nước. Từ đó, vấn đề khai thông đi lại và lưu thông hàng hóa có thể được giải quyết.
Thứ hai, Chính phủ cần đưa ra các gói tài khóa tập trung vào củng cố hạ tầng, trang thiết bị ngành y tế và lực lượng y bác sĩ. Đồng thời, người lao động mất việc cần được hỗ trợ ngay. Ngoài ra, các lãnh đạo tỉnh cũng cần thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tiếp nhận người lao động quay trở lại địa phương trên toàn quốc.
Thứ ba, Việt Nam cần đưa ra chính sách tiền tệ thích ứng để đáp ứng được nhu cầu tín dụng của nền kinh tế. Tuy nhiên, TS. Nguyễn Đức Thành có lưu cần kiểm soát tăng trưởng cung tiền quanh mức 10% cũng như đi kèm các biện pháp kiểm soát rủi ro ở mức vừa phải.
Cuối cùng, các lãnh đạo cần nhất quán trong các phát ngôn về điều hành kinh tế, kiên định với các nguyên tắc kinh tế thị trường đã được xác lập.
Vị giám đốc của VESS có nói thêm, việc đề xuất ý tưởng huy động USD từ người dân là chưa đúng đắn, sẽ làm tăng bất ổn vĩ mô. Ngoài ra, huy động nguồn lực trong xã hội cần thống nhất thực hiện bằng công cụ lãi suất và các cơ chế trên thị trường tài chính, với đối tượng điều hành duy nhất là VNĐ.