Chỉ cách đây vài ngày, một trong những tựa game nổi tiếng nhất trên điện thoại di động là Fortnite đã bị loại bỏ khỏi hai gian hàng ứng dụng lớn nhất thế giới là AppStore và Google Play Store. Vốn được phát hành bởi Epic Games, một trong những nhà làm game đang lên hiện nay với chiến dịch tặng hàng loạt game nổi tiếng gần đây cùng hàng triệu người chơi trên toàn cầu, tuy nhiên tựa game này đã bị gỡ bỏ một cách vô cùng đột ngột. Vậy nguyên nhân nào đã dẫn đến hành động này của Google và Apple?
Epic Games là một hãng sản xuất trò chơi điện tử có trụ sở tại Cary, Bắc Carolina, Hoa Kỳ được thành lập từ năm 1991, với tựa game đầu tiên mang tên ZZT. Năm 2012, tập đoàn công nghệ Trung Quốc Tencent đã mua lại 48.4% cổ phần của Epic, biến hãng này trở thành một trong những đối trọng hàng đầu với Valve về kênh phân phối trò chơi thông qua Epic Games Store.
Hơn thế nữa, với việc phát hành tựa game Fortnite vào năm 2017 trên nhiều nền tảng đã giúp Epic trở nên nổi tiếng trên toàn thế giới, với hàng triệu người chơi ở mọi lứa tuổi. Theo thống kê, tính tới tháng 3/ 2019, Fortnite có tới 250 triệu người chơi trên toàn thế giới; giá trị của Epic Games cũng theo đó mà tăng lên với tốc độ chóng mặt.
Thông qua Fortnite, công ty này đã kiếm hàng tỷ USD doanh thu nhờ vào việc mua bán V – bucks, một loại tiền ảo trong game dùng để mua các vật phẩm. Doanh thu của hãng này ngày càng tăng cao khi họ đưa tựa game con cưng của mình lên nền tảng điện thoại di động, thông qua AppStore với hệ điều hành iOS và Google Play Store với hệ điều hành Android.
Từ trước tới nay, hai cửa hàng ứng dụng AppStore và Google Play Store đều thu phí lên tới 30% cho việc mua các loại tiền hoặc vật phẩm trong trò chơi trên nền tảng của mình. Đây được đánh giá là mức phí quá cao với các nhà sản xuất trò chơi; tuy nhiên dường như cả hai hãng là Google và Apple dường như không quan tâm tới điều đó. Thậm chí, người dùng iOS chỉ có thể cài đặt ứng dụng qua AppStore; khác với Android khi ứng dụng có thể được tải xuống bằng các phương pháo khác.
Tuy nhiên, việc kiểm duyệt của Apple và Google giúp cho kho ứng dụng của họ trở nên an toàn hơn đối với người dùng, khi nhiều ứng dụng chứa mã độc hoặc nội dung không lành mạnh bị loại bỏ, đồng thời những phần mềm mới có tính năng độc đáo cũng được giới thiệu tới khách hàng thông qua các cửa hàng.
Thế nhưng Epic Games lại có suy nghĩ hoàn toàn khác: họ đã đã tung ra một bản cập nhật cho cả phiên bản iOS và Android của Fortnite, cho phép người dùng thanh toán trực tiếp với Epic để mua hàng trong ứng dụng với mức giá thấp hơn so với việc thanh toán thông qua AppStore và Google Play Store.
Có thể thấy người dùng được hưởng lợi 2 USD/ 1000 V-bucks từ việc thanh toán trực tiếp với Epic Games (Ảnh: Epicgames)
Có thể thấy, người dùng sẽ được hưởng lợi rất nhiều nếu như trực tiếp giao dịch với Epic Games thông qua cổng thanh toán này; tuy nhiên Google và Apple thì không nghĩ như vậy. Để đáp lại việc Epic Games triển khai hệ thống thanh toán trực tiếp này mà không có sự chấp thuận trước, Apple đã xóa Fortnite khỏi App Store. Không lâu sau đó, Google cũng đưa ra quyết đinh tương tự với tựa game này trên Google Play Store.
Giải thích cho hành động của mình, Apple cho biết, Epic đã vi phạm các nguyên tắc của App Store được áp dụng bình đẳng cho mọi nhà phát triển và được thiết kế để giữ an toàn cho người dùng khi tính năng thanh toán trực tiếp của Epic chưa hề được xem xét và phê duyệt bởi Apple. Điều này được Apple đánh giá là cố tình vi phạm các chính sách của AppStore và phải bị trừng phạt một cách nghiêm khắc. Cùng chung quan điểm với Apple, Google cũng cho biết Epic Games đã vi phạm các nguyên tắc của Google Play Store, do đó họ cũng đã xóa ứng dụng này trên cửa hàng của mình.
Trước đó vào tháng 8 năm 2018, Epic Games từng đưa Fortnite ra khỏi cửa hàng của Android và phân phối tựa game này một cách trực tiếp, vì người dùng có thể cài đặt ứng dụng thông qua các nguồn của bên thứ ba đối với hệ điều hành này, mặc dù điều này hết sức nguy hiểm do các yếu tố bảo mật không được đảm bảo. Dù vậy, 18 tháng sau đó, họ đã đưa ứng dụng này trở lại Google Play Store dù không hề hài lòng với các chính sách của Apple.
Epic Games cũng đã khởi kiện Apple với mong muốn chấm dứt các hành động không công bằng và chống cạnh tranh mà Apple thực hiện để duy trì vị thế độc quyền một cách bất hợp pháp với hai thị trường trị giá hàng tỷ USD: thị trường phân phối ứng dụng iOS và thị trường xử lý thanh toán trong ứng dụng iOS. Không chỉ Apple, Google cũng bị Epic Games đưa ra tòa với lý do tương tự.
Quan điểm của Epic Games trong thương vụ này rất rõ ràng: Tất cả các nhà phát triển ứng dụng di động và người dùng có quyền lựa chọn các phương thức thanh toán khác thay vì chỉ có thể sử dụng các cổng thanh toán của Apple và Google trên hai cửa hàng ứng dụng của họ. Những nhà phát triển cần có được nhiều quyền lợi hơn cũng như người sử dụng cần có được quyền tự do lựa chọn phương thức thanh toán.
Trong một thông báo mới nhất, Apple đã thông báo với Epic rằng nếu hãng này không sửa chữa vi phạm của mình, họ sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn quyền truy cập vào các công cụ hỗ trợ lập trình viên cho cả iOs và MacOS. Liệu điều này có khiến Epic Games chùn bước hay không, cần phải chờ một thời gian nữa mới có thể trả lời. Nhưng hàng động của họ đã làm dậy sóng cộng đồng các nhà phát triển; và dù cho vụ kiện của họ có thành công hay không, sẽ có rất nhiều điều được thay đổi từ đây.
Apple đe dọa sẽ ngừng cấp quyền sử dụng các công cụ hỗ trợ lập trình viên iOS và MacOS cho Epic Games trừ khi họ sửa chữa việc vi phạm của mình (Ảnh: The Verge – B/R Gaming)