Vì sao 2 Phó tổng giám đốc và các Giám đốc khối của OceanBank được giảm án?

Chiều ngày 4/5/2018, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã tuyên án vụ Hà Văn Thắm và đồng phạm gây thiệt hại hơn 1 nghìn tỷ xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank - OJB).

Trước đó, phiên tòa đã diễn ra trong 2 tuần kể từ ngày 18/4. HĐXX đã tạo điều kiện tối đa cho các bị cáo được trình bày, tự bào chữa, các luật sư bào chữa và tranh luận đối đáp với Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

HĐXX phúc thẩm về cơ bản giữ nguyên quan điểm với tòa sơ thẩm, song xem xét cho một số bị cáo với nhiều tình tiết giảm nhẹ và quyết định sửa bản án sơ thẩm.

Giảm án cho 4 giám đốc khối và 2 phó tổng giám đốc OceanBank

HĐXX cho biết các bị cáo Đỗ Đại Khôi Trang, Vũ Thị Thùy Dương, Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Hoài Nam kháng cáo xin hưởng án treo. Các bị cáo xin kháng cáo cho rằng vai trò chỉ là thứ yếu, không như các giám đốc chi nhánh là người làm trực tiếp. Các bị cáo không chi tiền, chuyển tiền hay hạch toán, chỉ là khối hỗ trợ. Trong quá trình điều tra, các bị cáo tích cực điều tra, ăn năn hối cải, các bị cáo chỉ là người làm công ăn lương, thậm chí khi thực hiện hành vi các bị cáo không ý thức được mình vi phạm, không hưởng lợi gì, không giúp lãnh đạo nào để thực hiện hành vi sai trái, mà chỉ thụ động thực hiện nhiệm vụ được giao.

Các bị cáo đều thừa nhận hành vi và số liệu đã cung cấp, chỉ xin hưởng án treo và mức thấp. Các bị cáo cũng cho rằng đánh giá của cấp sơ thẩm là đúng, nhưng chỉ đánh giá khái quát chung chung, nên các bị cáo cho rằng còn thiếu tình tiết giảm nhẹ cho từng bị cáo. Các bị cáo cũng bổ sung tình tiết mới xin giảm nhẹ tại tòa lần này là về bản thân có nhiều công lao đóng góp, gia đình có truyền thống cách mạng, có nhiều đóng góp cho đất nước.

HĐXX nhận thấy, cùng về tội danh này, cả Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm đều không kháng cáo, còn các bị cáo đã nhận tội nhưng là người có chức vụ nhất định nên chịu mức án là phù hợp. Nhưng dựa trên các tình tiết giảm nhẹ được cung cấp, tòa phúc thẩm sẽ giảm một phần hình phạt cho các bị cáo so với bản án sơ thẩm, tuy nhiên không thể cho các bị cáo hưởng án treo vì tính chất nghiêm trọng.

Cuối cùng, tòa tuyên Vũ Thị Thùy Dương 42 tháng tù, giảm 6 tháng so với bản án sơ thẩm; Nguyễn Thị Nga 30 tháng tù, giảm 12 tháng; Nguyễn Hoài Nam 36 tháng tù – giảm 6 tháng so với bản án sơ thẩm; Nguyễn Thị Thu Ba cũng được giảm 6 tháng tù xuống còn 30 tháng; và Đỗ Đại Khôi Trang được giảm từ 36 tháng xuống 24 tháng tù.

Liên quan đến tội cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, bị cáo Lê Thị Thu Thủy, nguyên phó Tổng giám đốc cũng được xem xét do vai trò mờ nhạt hơn và có nhân thân tốt. Bị cáo Thủy bị tuyên 4 năm tù, giảm 2 năm so với án sơ thẩm.

Ở nhóm tội danh vi phạm quy định cho vay liên quan đến khoản vay 500 tỷ mà OJB cho công ty Trung Dung vay, Hà Văn Thắm, Nguyễn Văn Hoàn, Phạm Công Danh, Hứa Thị Phấn đề nghị giảm nhẹ tội. Nhưng HĐXX cho rằng, Bản án sơ thẩm đã xử đúng người đúng tội đối với Hà Văn Thắm, Phạm Công Danh, Hứa Thị Phấn, nên HĐXX phúc thẩm cũng không chấp nhận mức kháng cáo. Riêng bị cáo Nguyễn Văn Hoàn bị tuyên 12 năm về tội này là quá nghiêm khắc nên sẽ xem xét giảm nhẹ cho bị cáo Hoàn. Cuối cùng HĐXX tuyên phạt Nguyễn Văn Hoàn 20 năm tù tổng cộng cho các tội danh cố ý làm trái, vi phạm quy định về cho vay, giảm 2 năm so với bản án sơ thẩm.

Không giảm án/miễn án cho 12 bị cáo là giám đốc chi nhánh/phòng giao dịch

Với các bị cáo nguyên là giám đốc các phòng giao dịch/chi nhánh của OceanBak có kháng cáo, HĐXX phúc thẩm nhận thấy rằng các bị cáo này có quyền hành nhất định ở ngân hàng. Họ thừa nhận việc chi lãi ngoài là sai nhưng vẫn làm, vẫn thụ động chấp hành quy định của cấp trên, do đó các bị cáo giao cho nhân viên thực hiện việc chi tiền này là vi phạm quy định lãi suất của NHNN. HĐXX cũng nhận thấy hành vi này là đồng phạm với Hà Văn Thắm và phải chịu trách nhiệm hình sự tương ứng số tiền là có căn cứ.

Việc các bị cáo và luật sư cho rằng với chính sách thay đổi không còn hình phạt cố ý làm trái, các bị cáo đề nghị được giảm án, được xử phạt không giam giữ. HĐXX nhận thấy bản án sơ thẩm là có cơ sở và đồng thuận với bản án đó. Ngoài ra không phải chính sách thay đổi, bỏ hành vi cố ý làm trái như bị cáo và luật sư nói, mà là thay đổi, được cụ thể hóa bằng các luật mới trong bộ luật hình sự 2015. Do đó không thể miễn trách nhiệm hình sự như đề nghị của các bị cáo và luật sư.

Với đề nghị giảm án của các bị cáo đã khắc phục hậu quả một cách chủ động sau khi vụ án bị phát hiện, bản thân các bị cáo đã ăn năn hối cải, tích cực phối hợp điều tra để thu hồi tiền. Các bị cáo có nhân thân tốt, nhiều thành tích trong quá trình hoạt động, một số bị cáo có hoàn cảnh khó khăn, éo le, không có công ăn việc làm, mâu thuẫn gia đình dẫn đến li hôn, gia đình li tán. Theo HĐXX, tòa sơ thẩm đã có đánh giá kỹ các yếu tố giảm nhẹ này. HĐXX phúc thẩm nhận thấy tòa sơ thẩm quy kết hành vi là giúp sức nhưng có mức án nhẹ, cá thể hóa hình phạt theo tùy từng hoàn cảnh là phù hợp. Các bị cáo kháng cáo nhưng không đưa ra được tình tiết mới nên không có cơ sở để giảm nhẹ mức án.

Sẽ giảm án cho Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm nếu...

Tại tòa lần này Nguyễn Xuân Sơn đã tỏ ra thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với cơ quan chức năng, đặc biệt là trong giai đoạn phúc thẩm. Hơn nữa bản thân bị cáo và gia đình có nhiều thành tích, có công với cách mạng. Tại tòa ngày 2/5, bà Võ Thị Thanh Xuân đã nộp 5 tỷ để khắc phục cho Sơn. HĐXX nhận thấy bị cáo có nhiều tài sản nhưng đang bị kê bên, cũng như đơn của gia đình bị cáo, Sơn đã thể hiện sớm muốn khắc phục hậu quả, HĐXX kiến nghị cơ quan thi hành án Hà Nội cần khẩn trương phân định tài sản để bố, mẹ, vợ Sơn xác định tài sản để khắc phục cho Sơn. Do đó, dù vẫn tuyên tử hình nhưng HĐXX kiến nghị tòa án nhân dân tối cao giảm án cho Sơn từ tử hình xuống chung thân theo quy định tại Bộ luật hình sự.  

HĐXX cho biết, sau khi đã nộp đủ số tiền 3/4 số tiền tham ô tức 37 tỷ đồng, theo quy định thì Chánh án tòa án nhân dân tối cao sẽ xem xét cho Nguyễn Xuân Sơn được giảm xuống tù chung thân.

Với Hà Văn Thắm, bị cáo bị tuyên chung thân, nhưng nếu khắc phục hậu quả tốt và cải tạo tốt, sau 12 năm sẽ được xem xét giảm xuống mức án có thời hạn. Đối với các khoản Hà Văn Thắm đề nghị giảm trừ các khoản như đơn kháng cáo (bao gồm các khoản tạm ứng, hoàn ứng, các khoản đã trả lãi ngoài cho các doanh nghiệp, cá nhân và đang bị khởi tố điều tra…). HĐXX nhận thấy bản án sơ thẩm đã khấu trừ cho bị cáo tổng cộng hơn 170 tỷ đồng. Tại phiên tòa lần này, HĐXX nhận thấy các khoản mà bị cáo đề nghị giảm trừ là có căn cứ, nhưng chưa thể ra quyết định trong bản án này, vì hiện cơ quan điều tra đang điều tra vụ án, sau này có kết quả điều tra thì HĐXX sẽ đề nghị cơ quan thi hành án cấn trừ vào khoản buộc Hà Văn Thắm phải bồi thường.

Các mức án tòa tuyên với một số bị cáo