Mới đây, tại buổi mở bán căn hộ Dự án căn hộ chung cư cao cấp Altara Residences Quy Nhơn do Công ty Cổ phần Foodinco Quy Nhơn làm chủ đầu tư, một số khách hàng đã tỏ ra băn khoăn khi xem kỹ hợp đồng thì mới biết dự án này được nhà nước giao đất 50 năm những nhân viên tư vấn khẳng định như đinh đóng cột rằng "khách hàng mua sẽ được cấp sổ đỏ sở hữu lâu dài".
Altara Residences Quy Nhơn không phải là trường hợp dự án duy nhất nằm trong tình cảnh tréo ngoe này. Trước đó, nhiều dự án khác như Hà Đô Centrosa Garden (Q.10, TP HCM) của Tập đoàn Hà Đô, Dự án Centana Thủ Thiêm của chủ đầu tư Điền Phúc Thành, Dự án Topaz Home do Công ty Thuận Kiều và Vạn Thái Land làm chủ đầu tư ở Q.12 cũng tương tự. …và hàng loạt dự án mới được mở bán thời gian gần đây cũng nằm trong tình trạng này.
Giải thích về vấn đề này, đại diện Foodinco Quy Nhơn cho biết nhà nước giao đất cho công ty thực hiện dự án đầu tư theo quy định của pháp luật hiện nay là không quá 50 năm. Tuy nhiên, khi khu đất chuyển sang đất ở thì diện tích đất thuộc quyền sử dụng chung của các chủ sở hữu căn hộ chung cư và khách hàng được cấp sổ hồng sử dụng thời hạn ổn định lâu dài.
"Doanh nghiệp nếu sử dụng thì chỉ được 50 năm nhưng khi chuyển đổi thành dự án nhà ở thì người mua sau cùng được sở hữu lâu dài. Quy định này ban hành nhằm tránh tình trạng chủ đầu tư dự án ngâm dự án mà không làm gì hết nhưng vẫn sở hữu lâu dài, gây lãng phí", vị này cho hay.
Cũng theo đại diện Foodinco Quy Nhơn, trước khi mở bán ra thị trường dự án Tòa nhà hỗn hợp thương mại dịch vụ và căn hộ Altara Residences Quy Nhơn, chủ đầu tư đã chuẩn bị đầy đủ các thủ tục pháp lý theo quy định của pháp luật hiện hành.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, Luật sư Trương Thanh Đức cho biết: "Hiện nay, đối với các dự án nhà ở, Luật đất đai 2013 quy định nhà nước giao đất cho chủ đầu tư làm dự án nhưng không được quá 50 năm, trừ những trường hợp đặc biệt là 70 năm. Tuy nhiên, người mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất thì luôn được sử dụng đất ổn định lâu dài"
"Ổn định lâu dài ở đây được hiểu là không có thời hạn", Luật sư Đức nhấn mạnh.
Quy định về đất sử dụng có thời hạn tại khoản 3 điều 126 Luật Đất đai.
Bàn về vấn đề này, chuyên gia bất động sản Phan Công Chánh giải thích theo luật khi bán nhà cho người dân thì phần sở hữu riêng là căn hộ sẽ được sở hữu lâu dài. Chủ đầu tư bán phần nào cho người ở thì được quy định rõ là sở hữu lâu dài, còn phần sở hữu chung thì chỉ được sở hữu 50 năm. Trong sổ đỏ cũng được ghi rất rõ phần sở hữu chung và riêng. Tất cả những phần đó cư dân đều được sở hữu. Sau 50 năm chủ đầu tư muốn làm lại hay tiếp tục đều phải hỏi ý kiến cư dân.
Có cùng quan điểm với các chuyên gia, Giáo sư Đặng Hùng Võ – Nguyên thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường cũng khẳng định mặc dù khi nhà nước giao đất cho doanh nghiệp có thời hạn là 50 năm nhưng khi khách hàng mua nhà sẽ được cơ quan chức năng cấp sổ đỏ tự động chuyển qua sở hữu lâu dài.
"Tôi cho rằng quy định này không có lợi ích, hay tác dụng gì đối với thị trường. Nhìn ở một góc độ khác quy đinh này đang làm khó cho các chủ đầu tư, khiến người mua nhà hoang mang, thị trường bất động sản bất ổn bởi thông tin bị nhiễu loạn, người mua nhà nghi ngờ về tính sở hữu lâu dài của dự án. Hiện nay, chủ đầu tư chậm triển khai dự án đã có quy định phạt rõ ràng, tôi nghĩ quy định chỉ giao đất cho chủ đầu tư thời hạn 50 năm của Luật đất đai 2013 là điều bất cập cần được tháo gỡ."