Ông Vũ Nguyễn Quốc Anh có hai công ty đặt tại các văn phòng văn phòng ảo thuộc những tòa nhà nổi danh, đắt đỏ bậc nhất đất Sài thành. Trong đó, doanh nghiệp đang làm thủ tục giải thể Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư Công nghệ Tự động Toàn cầu đặt tại tầng 46 của tòa tháp Bitexco Financial Tower - quận 1 (TP HCM). Công ty còn lại là Công ty Cổ phần Tập đoàn Kinh doanh tự động toàn cầu đặt tại tầng 72, tòa nhà Landmark 81, quận Bình Thạnh (TP HCM). Theo thông tin đăng ký trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, cả hai doanh nghiệp được thành lập cùng ngày 20/5/2021.
Theo một nhân viên kinh doanh văn phòng ảo tại TP HCM, đa số các doanh nghiệp khởi nghiệp hoặc doanh nghiệp nhỏ và vừa thường chọn địa chỉ đăng ký kinh doanh tại các văn phòng ảo. "Việc này nhằm giúp các doanh nghiệp tối ưu chi phí cũng như có được một địa chỉ đẹp trên giấy tờ giao dịch", nam nhân viên giấu tên cho biết.
Một văn phòng cho thuê tại TP HCM. Ảnh minh họa: CoworkBooking.
Đơn vị quản lý "địa điểm" mà ông Quốc Anh thuê đặt văn phòng ảo là Compass Offices. Giá cho thuê được giới thiệu theo từng gói khác nhau: Gói Địa chỉ kinh doanh, Gói Thông tin liên lạc kinh doanh, Gói Kinh doanh cộng thêm... Trong đó, mức giá thấp nhất để được một địa chỉ văn phòng hạng sang, giữa trung tâm TP HCM, chỉ từ 1,2 triệu đồng/tháng. Gói này gồm dịch vụ như cung cấp địa chỉ đăng ký kinh doanh, hòm thư, tổng đài chăm sóc khách hàng.
Cũng theo nhân viên kinh doanh trên, nếu những người không "rành" về thủ tục thành lập doanh nghiệp thì họ cũng hỗ trợ với mức giá thỏa thuận. Còn nếu doanh nghiệp đã có giấy phép kinh doanh và các loại giấy tờ liên quan khác thì "chỉ cần ký hợp đồng cho thuê văn phòng, trong 30 phút là hoàn tất".
Ngoài ra, dịch vụ văn phòng ảo này còn hỗ trợ các ông chủ doanh nghiệp các thủ tục liên quan đến báo cáo thuế doanh nghiệp, báo cáo tài chính kèm mức phí "hợp lý" - theo lời của nam nhân viên kinh doanh. Thậm chí, dịch vụ văn phòng ảo của công ty R. có địa chỉ cho thuê tại "phố tài chính" Nguyễn Thái Bình (quận 1) báo giá chỉ... 268.000 đồng/ tháng.
Các doanh nghiệp trước đây chuyên kinh doanh loại hình cho thuê văn phòng "cứng" đầy đủ dịch vụ thì gần đây cũng đã đưa văn phòng ảo trở thành sản phẩm chính. Co-working space (không gian làm việc chung) từng là mô hình sàn văn phòng chia sẻ thịnh hành thì nay cũng chuyển hướng mở thêm văn phòng ảo. Hiện co-working space Circo, có 3 văn phòng tại TP HCM, đã giới thiệu dịch vụ này. Các co-working space khác như Toong, Dreamplex... chưa có kế hoạch triển khai văn phòng ảo.
Theo khoản 7 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2014, doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh. Bên cạnh đó, Điều 43 của luật này đưa ra những quy định về trụ sở giao dịch như sau: trụ sở chính của doanh nghiệp là địa điểm liên lạc của doanh nghiệp trên lãnh thổ Việt Nam, có địa chỉ được xác định gồm số nhà, ngách, hẻm, ngõ phố, phố, đường hoặc thôn, xóm, ấp, xã, phường, thị trấn, huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; số điện thoại, số fax và thư điện tử (nếu có).
Tuy nhiên, Luật Doanh nghiệp không có quy định một địa điểm được đặt tối đa bao nhiêu doanh nghiệp nên việc các cá nhân, doanh nghiệp chia sẻ văn phòng là không trái với quy định của pháp luật.