Mới đây, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi Thủ tướng liên quan đến tiến trình cổ phần hóa của nhiều đơn vị, trong đó có nội dung về việc sắp xếp, xử lý nhà, đất trước khi cổ phần hóa của Tổng công ty Xi măng Việt Nam (VICEM).
VICEM là doanh nghiệp thuộc 100% sở hữu của Nhà nước, do Bộ Xây dựng làm đại diện. Với việc thực hiện cổ phần hoá trong năm 2020 theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, VICEM phải có phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước mà doanh nghiệp này đang quản lý, sử dụng.
Trước đó, báo chí đã phản ánh về phương án sắp xếp, xử lí do VICEM đề xuất đối với lô đất 10E6 Phạm Hùng; Dự án Khu tổng hợp tại ngõ 122 Vĩnh Tuy và Dự án thuộc Khu công nghiệp Đông Hồi.
Liên quan đến vấn đề này, theo nội dung văn bản được VietNamNet đăng tải, Bộ Xây dựng khẳng định các phương án do VICEM đề xuất đang trong quá trình xem xét của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, chưa được phê duyệt.
Dự án Trung tâm điều hành và giao dịch VICEM tại lô đất 10E6 Phạm Hùng. Ảnh: Dân Việt
Cụ thể, với lô đất 10E6 Phạm Hùng thuộc Dự án Trung tâm điều hành và giao dịch VICEM: Theo Bộ Xây dựng, phương án sắp xếp, xử lý nhà đất tại khu đất 10E6 Phạm Hùng đã được Bộ phê duyệt vào ngày 9/6/2015. Theo đó, VICEM được giữ lại, tiếp tục quản lý, sử dụng để thực hiện dự án.
Về phía VICEM, sau khi rà soát tổng thể, doanh nghiệp này nhận thấy việc tiếp tục bỏ vốn để thực hiện Dự án Trung tâm điều hành và giao dịch VICEM, các chỉ tiêu tài chính thực sự không còn hiệu quả.
Bên cạnh đó, theo phê duyệt trước đây, Dự án Trung tâm điều hành và giao dịch VICEM ngoài chức năng là trụ sở điều hành, một phần còn lại sẽ được khai thác, kinh doanh mặt bằng cho thuê văn phòng.
Tuy nhiên, VICEM cần tập trung vào lĩnh vực chính là kinh doanh, sản xuất xi măng, còn phát triển bất động sản không thuộc thế mạnh của doanh nghiệp này.
Với những lý do trên, tháng 11/2019, VICEM đã đề xuất Bộ Xây dựng điều chỉnh sang hình thức "Bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất" theo quy định của Chính phủ.
Đối với Dự án Khu Tổng hợp Vĩnh Tuy tại ngõ 122 Vĩnh Tuy: Theo quyết định ngày 16/5/2015 của Bộ Xây dựng, VICEM tiếp tục quản lý, sử dụng để triển khai dự án Khu Tổng hợp Vĩnh Tuy theo đúng quy định, phù hợp quy hoạch của TP Hà Nội.
Về phía VICEM, doanh nghiệp này đề xuất điều chỉnh từ hình thức "tiếp tục quản lý, sử dụng để triển khai dự án xây dựng Khu Tổng hợp Vĩnh Tuy" sang hình thức "Cho phép VICEM tiếp tục quản lý, sử dụng khu đất để đáp ứng hoạt động kinh doanh của VICEM".
Đề xuất của VICEM đã được Bộ Xây dựng đồng ý, đồng thời có văn bản đề nghị Bộ Tài chính xem xét.
Đối với Dự án Nhà máy Kết cấu bê tông - Vật liệu xây dựng không nung Đông Hồi, đây là dự án thuộc Khu công nghiệp Đông Hồi (Nghệ An), VICEM được Bộ Xây dựng cho phép giữ lại tiếp tục quản lý, sử dụng để thực hiện dự án theo quyết định ngày 16/4/2018.
Đến tháng 5/2020, VICEM đã trình Bộ Xây dựng đề nghị điều chỉnh khu đất này sang hình thức "Chuyển nhượng dự án cho VICEM Hoàng Mai" để đảm bảo cho VICEM Hoàng Mai có địa điểm xây dựng Trạm nghiền xi măng tại Đông Hồi thuộc Dự án Xi măng Hoàng Mai 2.
Về lý do điều chỉnh, VICEM cho rằng, thị trường tiêu thụ vật liệu xây dựng đất không nung gặp nhiều khó khăn.
Từ năm 2014, VICEM đã tạm dừng thực hiện dự án. Đến ngày 25/8/2016, doanh nghiệp đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Nghệ An về việc chuyển nhượng dự án cho VICEM Hoàng Mai, đơn vị thành viên của VICEM.
Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, việc thực hiện sắp xếp, xử lý đối với các cơ sở nhà đất do VICEM quản lý, sử dụng trước khi lập phương án cổ phần hóa là đúng trình tự, thủ tục quy định.
Về phương án đề xuất của VICEM đối với ba cơ sở nói trên, Bộ Xây dựng khẳng định các phương án này đang trong quá trình xem xét của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, chưa được phê duyệt.
Trong trường hợp "Bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất" và "chuyển nhượng dự án" đối với lô đất 10E6 Phạm Hùng và Dự án Nhà máy thuộc Khu công nghiệp Đông Hồi được phê duyệt, Bộ Xây dựng nêu rõ VICEM có trách nhiệm thực hiện một cách công khai, minh bạch, không làm thất thoát vốn, tài sản của nhà nước.
Tại cuộc gặp gỡ báo chí hồi tháng 6/2020, ông Bùi Hồng Minh - Tổng giám đốc VICEM cho biết, Tổng công ty đang gặp khó khăn trong việc sắp xếp, xử lý 3 lô đất mà báo chí gọi là "đất vàng".
Theo ông Minh, sau khi rà soát lại Tổng công ty thấy việc tiếp tục đầu tư là không hiệu quả.
"Nếu đánh giá không hiệu quả vẫn làm thì là có "tội". Thị trường liên tục thay đổi, chúng tôi muốn chuyển nhượng để thu hồi tài sản nhà nước. Chắc chắn bảo toàn vốn, không bảo toàn thì không dám bán" , Tổng giám đốc VICEM nói.