Theo Quyết định vừa được Bộ Công Thương ban hành, dựa trên hồ sơ yêu cầu do các công ty sản xuất trong nước nộp theo quy định của Luật Quản lý ngoại thương cáo buộc các nhà sản xuất thép cán nóng từ Ấn Độ và Trung Quốc đang bán phá giá sản phẩm này sang Việt Nam, gây thiệt hại cho ngành sản xuất trong nước.
Sau khi nhận được hồ sơ yêu cầu, Cơ quan điều tra (Cục Phòng vệ thương mại) đã tiến hành xem xét, đề nghị bên yêu cầu bổ sung thông tin, làm rõ một số nội dung cáo buộc trong hồ sơ và tiến hành thẩm định theo quy định.
Trong quá trình thẩm định hồ sơ yêu cầu, Cơ quan điều tra đã tiến hành lấy ý kiến của các cơ quan, đơn vị có liên quan. Bên cạnh thông tin do các cơ quan, đơn vị có liên quan cung cấp, Cơ quan điều tra nhận được ý kiến của một số doanh nghiệp sản xuất thép mạ và ống thép đang sử dụng thép cán nóng làm nguyên liệu.
Đối với các ý kiến này, Cơ quan điều tra sẽ xem xét, đánh giá một cách kỹ lưỡng trong quá trình điều tra vụ việc trên cơ sở các dữ liệu được Cơ quan điều tra thu thập và xác minh và sẽ được phản ánh trong kết luận điều tra.
Căn cứ quyết định điều tra, thời kỳ thu thập dữ liệu để đánh giá hành vi bán phá giá là từ 1/7/2023 đến 30/6/2024, thời kỳ thu thập dữ liệu để đánh giá thiệt hại của ngành sản xuất trong nước là 03 năm, từ 1/7/2021 đến 30/6/2024.
Theo quy định pháp luật, sau khi khởi xướng điều tra, Cơ quan điều tra sẽ gửi bản câu hỏi điều tra cho các bên liên quan để thu thập thông tin nhằm phân tích, đánh giá: mức độ bán phá giá; thiệt hại của ngành sản xuất thép cán nóng trong nước; và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi bán phá giá và thiệt hại của ngành sản xuất trong nước.
Cơ quan điều tra khuyến khích các bên liên quan hợp tác cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác theo yêu cầu của Cơ quan điều tra để bảo đảm quyền lợi của mình.
Cơ quan điều tra sẽ thực hiện việc thẩm tra, xác minh lại các thông tin do các bên liên quan cung cấp trước khi hoàn thành kết luận điều tra chính thức về vụ việc.
Đồng thời, Cục Phòng vệ Thương mại sẽ tổ chức tham vấn công khai để các bên liên quan trực tiếp trao đổi, cung cấp thông tin, bày tỏ quan điểm về vụ việc trước khi đưa ra kết luận cuối cùng về vụ việc.
Theo quy định của Luật Quản lý ngoại thương, việc điều tra sẽ kết thúc trong vòng 12 tháng kể từ khi có quyết định điều tra. Trong trường hợp đặc biệt, thời gian này có thể được gia hạn nhưng tổng thời gian điều tra không quá 18 tháng.
Số liệu của Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính, hết 6 tháng năm 2024, Việt Nam nhập khẩu 5,7 triệu tấn sắt thép từ Trung Quốc, kim ngạch 3,66 tỷ USD; sắt thép thành phẩm từ nước này về Việt Nam cũng có kim ngạch khoảng 2,1 tỷ USD. Với Ấn Độ, Việt Nam chỉ nhập hơn 178.000 tấn, kim ngạch hơn 123 triệu USD, số lượng không đáng kể.
Hiện nhu cầu thép cán nóng tại Việt Nam hiện đang ở mức 12 - 13 triệu tấn/năm, năng lực sản xuất của doanh nghiệp trong nước là Hòa Phát và Formosa chỉ khoảng 8 triệu tấn/năm, nên lượng còn lại phụ thuộc vào nhập khẩu. Mỗi năm, Việt Nam đều nhập khẩu thép cán nóng từ Trụng Quốc, Hàn Quốc, trong đó Trung Quốc chiếm trên 70%.
Theo báo cáo của Tổng cục Hải quan, 2 năm qua thép cán nóng của Trung Quốc vào Việt Nam tăng mạnh, năm 2022 chỉ đạt hơn 3 triệu tấn/năm, năm 2023 đã lên hơn 5,72 triệu tấn/năm, tăng hơn 47%. Thép cán nóng Trung Quốc vào Việt Nam luôn rẻ hơn nhiều nước khác, điều này gây lo ngại cạnh tranh không lành mạnh, phá giá, gây thiệt hại cho doanh nghiệp trong nước.