Đó là nhận định được đưa ra tại hội thảo Kinh tế Việt Nam: cải cách và triển vọng trong một thế giới nhiều biến động do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức sáng 20/7.
Bên cạnh những điểm sáng của nền kinh tế, hội thảo cũng đề cập không ít vấn đề cần quan tâm để ổn định kinh tế vĩ mô nửa cuối năm nay.
Chưa có dấu hiệu quá "nóng"
Trình bày báo cáo kinh tế vĩ mô quý 2/2018, ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng ban Chính sách kinh tế vĩ mô của CIEM nhấn mạnh trong thời gian này, Chính phủ vẫn kiên định duy trì ổn định kinh tế vĩ mô song song với tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật, cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh.
Nhận định diễn biến kinh tế thực, nhóm tác giả báo cáo nhìn nhận, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 6,85% trong quý 2 mặc dù thấp hơn so với quý 1 (7,38%), song đây là mức tăng cao nhất trong các quý 2 từ năm 2008 đến nay.
Nêu một số điểm sáng, ông Dương đánh giá, tính chung 6 tháng đầu năm 2018, GDP tăng 7,08%, mức cao nhất trong 6 tháng đầu năm kể từ 2011. Kết quả này giúp giảm áp lực điều hành trong 6 tháng cuối năm nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm 2018 (từ 6,5-6,7%), nhóm tác giả nhận định.
Kinh tế Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn mở rộng trong chu kỳ tăng trưởng. GDP thực tế vẫn cao hơn so với xu thế. Tăng trưởng GDP cũng chưa có dấu hiệu "quá nóng", thể hiện qua việc tốc độ tăng GDP chưa vượt quá xu thế trong 2 quý liên tiếp, báo cáo nêu rõ.
Tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm không dựa vào mở rộng tiền tệ. Cán cân thương mại tiếp tục thặng dư. Tăng trưởng kinh tế chưa kéo theo áp lực lạm phát theo chu kỳ, do ít có tác động của mở rộng tiền tệ và tài khóa. So với những lần khủng hoảng trước, Việt Nam hiện đã có thêm kinh nghiệm và bình tĩnh hơn để ứng phó với tác động bất lợi từ những diễn biến kinh tế thế giới, nhóm tác giả báo cáo khái quát.
GDP cả năm có thể đạt 6,71%
Về triển vọng, ông Dương nêu dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2018 có thể đạt mức 6,71%. Tăng trưởng xuất khẩu cả năm dự báo ở mức 12,11%. Thặng dư thương mại dự báo ở mức 1,2 tỷ USD. Lạm phát bình quân năm 2018 đạt 3,93%.
Tuy nhiên, không ít vấn đề cần được quan tâm hơn, trong đó phải kể đến mức độ chuyển biến về chất lượng tăng trưởng còn chưa thực sự rõ nét; áp lực lạm phát còn hiện hữu. Và theo nhóm tác giả báo cáo thì khả năng duy trì đà cải cách kinh tế vi mô nói chung và cải cách môi trường kinh doanh nói riêng là một dấu hỏi lớn.
Diễn biến kinh tế vĩ mô trong 6 tháng cuối năm, theo báo cáo có thể chịu ảnh hưởng của một số yếu tố: căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc còn diễn biến khó lường, các tranh chấp địa chính trị vẫn hiện hữu ở nhiều khu vực, đặc biệt là ở châu Á - Thái Bình Dương. Lộ trình tăng lãi suất ở Mỹ có thể bất định hơn, việc hoàn tất các thủ tục cho phê chuẩn các hiệp định thương mại tự do có thể kéo theo một số tác động tích cực đối với dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
Trong chừng mực ấy, diễn biến kinh tế vĩ mô của Việt Nam phụ thuộc đáng kể vào cách thức thúc đẩy tăng trưởng, điều hành giá cả, cải thiện thực chất môi trường kinh doanh và xử lý các điểm nghẽn của mô hình tăng trưởng, đầu tư công, hệ thống các tổ chức tín dụng, nhóm tác giả của CIEM nhìn nhận.
Nhấn mạnh những ưu tiên chính sách, ông Dương cho rằng ổn định kinh tế vĩ mô phải là ưu tiên, song cách thức ứng phó phải linh hoạt hơn, không chỉ dựa vào công cụ tiền tệ (đặc biệt là tỷ giá).
Cá nhân tôi cho rằng 2019 không nên điều chỉnh lương, bối cảnh này nên hỗ trợ doanh nghiệp thay vì tăng chi phí cho họ, ông Dương nói.