Virus corona - thách thức mới cho quá trình tranh cử của Trump

Tổng thống Donald Trump đang phải đối mặt với một trong những thách thức lớn nhất trong sự nghiệp chính trị khi dịch Covid-19 đang bùng phát mạnh mẽ tại Mỹ. Điều này khiến cho những người ủng hộ thuộc đảng Cộng hòa của ông lo lắng bởi họ cho rằng những biện pháp thiếu dứt khoát từ chính phủ Mỹ cũng như những tác động nặng nề của dịch bệnh lên nền kinh tế sẽ ảnh hưởng tiêu cực lên quá trình vận động tranh cử cho nhiệm kỳ thứ 2 tại Nhà Trắng.

Các chỉ số thị trường chứng khoán Mỹ, điều ông Trump vẫn luôn đem ra làm bằng chứng cho một nhiệm kỳ tổng thống thành công, chính thức rơi vào thị trường giá xuống hôm 12/3, một ngày sau khi ông nỗ lực kiềm chế sự sợ hãi của người dân Mỹ thông qua tuyên bố Washington sẽ áp lệnh cấm 30 ngày đối với tất cả các chuyến bay tới Mỹ xuất phát từ châu Âu.

Một số thành viên đảng Cộng hòa lo ngại chỉ vài biện pháp như vậy là quá ít, quá muộn đối với một chính quyền, vốn trong vài tuần qua đã và đang nỗ lực nhằm giảm thiểu những rủi ro liên quan đến dịch viêm đường hô hấp cấp gây ra bởi Covid-19.

“Những hành động chủ quan, đánh giá thấp sự nguy hiểm của Covid-19 của tổng thống trong những ngày đầu có thể sẽ ảnh hưởng đến độ tín nhiệm của ông, khiến người dân đặt câu hỏi về sự sẵn sàng của chính quyền trong công cuộc đối phó dịch bệnh”, theo Mike DuHaime, chiến lược gia đảng Cộng hòa, người điều hành chiến dịch tranh cử thống đốc của ông Chris Christie tại bang New Jersey.

“Điểm mạnh nhất của tổng thống Trump là nền kinh tế. Nếu như các chỉ số chứng khoán tiếp tục đà giảm, thì điều đó cũng sẽ là nguy hại đến tương lai của tổng thống”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.

Ông Trump đã có sự trở lại mạnh mẽ hồi tháng 2 khi được tuyên bố vô tội sau hàng loạt cáo buộc đến từ đảng Dân chủ. Ông cũng tỏ ra tự tin về những thành tựu kinh tế đạt, khiến ông trở thành ứng cử viên sáng giá nhất cho chiến dịch tranh cử tổng thống của đảng Cộng hòa. Trong khi đó, các thành viên đảng Dân chủ còn đang mải “đấu đá” để tìm ra người thích hợp nhất đối đầu với ông.

Nhưng mọi chuyện xoay chuyển. Các đại biểu trung lập đảng Dân chủ thống nhất ủng hộ cho cựu phó tổng thống Joe Biden. Họ tin ông Biden có thể dễ dàng kêu gọi được sự ủng hộ từ các cử tri trong đảng, cũng như các đại biểu địa phương và các đại biểu không trung thành từ đảng Cộng hòa.

Ông Biden nắm lấy cơ hội này để chỉ cho người bầu cử thấy được sự khác biệt của ông đối với các đối thủ khi có những phát biểu thẳng thắn về Covid-19 hôm 12/3. Ông chỉ trích những biện pháp hời hợt từ phía chính quyền trong khi khẳng định bản thân là người có nhiều kinh nghiệm đối phó với các tình huống y tế khẩn cấp.

“Tôi thà chọn ông Biden còn hơn là ông Trump trong thời điểm hiện tại”, theo một quan chức đảng Cộng hòa. “Một tháng trước, ông Trump chỉ coi Bernie Sanders là đối thủ chính và vỗ ngực tự hào về những thành tựu kinh tế và kết quả của các cuộc điều tra, điều giúp ông gia tăng sự ủng hộ từ phía người dân. Thế nhưng, dịch Covid-19 chắc chắn sẽ không đem lại những tác động tích cực nào”.

Chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Trump đã có động thái nhằm bảo vệ những hành động của ông, bên cạnh đó cũng lên tiếng cáo buộc Biden khi cho rằng ông đã cố gắng “lợi dụng tình hình chính trị để kích động nỗi sợ hãi trong dân chúng”.

Lời đe dọa đến từ dịch Covid-19 đã khiến Tổng thống Trump hôm 12/2 vừa rồi phải có những thay đổi trong lịch trình làm việc cũng như hoãn toàn bộ các buổi vận động tranh cử tập trung đông người.

“Sự an toàn, sức khỏe của người dân là ưu tiên số 1 của Tổng thống Trump ở thời điểm hiện tại”, theo thông tin từ chiến dịch tranh cử của ông.

Lo sợ đối mặt với sự thật

Đề cập đến việc Tổng thống Trump gọi Covid-19 là một “loài virus ngoại lai”, ông Biden đã lên tiếng cảnh báo về “tư tưởng bài ngoại”, và cho biết rằng virus corona “không thể bị phân biệt dựa trên nguồn gốc, chủng loại,…”.

Ông Biden xây dựng kế hoạch nhằm đối phó với dịch bệnh, trong đó bao gồm cho phép người lao động nghỉ việc trong trường hợp khẩn cấp nhưng vẫn hưởng lương, bên cạnh đó là cung cấp bộ dụng cụ kiểm tra y tế miễn phí cho người dân. Ông cho biết số lượng dụng cụ kiểm tra có thể lên đến “hàng triệu chứ không chỉ vài nghìn”.

Chính quyền Trump từng bị chỉ trích kịch liệt do không thể sản xuất đủ các bộ dụng cụ xét nghiệm phục vụ nhu cầu kiểm tra y tế của người dân.

“Virus phát tán mạnh một phần đến từ những thiếu sót của chính phủ”, ông Biden phát biểu trong một hội nghị tại bang Delaware. “Nỗi sợ hãi của người dân đang chất chồng do họ thiếu niềm tin vào vị tổng thống tại nhiệm, bởi ông ấy không dám đối mặt với sự thật”.

Sanders, cam kết bám trụ cuộc đua tới cùng, cũng lên tiếng chỉ trích Trump trong việc phòng chống dịch bệnh. Ông kêu gọi những hành động mạnh mẽ hơn từ phía các cơ quan chính phủ để có thể ngăn chặn đà lan rộng của virus. Ông cũng thôi thúc các biện pháp như cho phép nhân viên nghỉ việc hưởng lương cũng như trợ cấp thất nghiệp cho những ai bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh này.

Hai ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Bernie Sander (trái) và Joe Biden. Ảnh: Sky News.

“Trong suốt cuộc khủng hoảng này, chúng ta phải đảm bảo rằng chúng ta dành sự quan tâm cho những bộ phận người dân dễ bị ảnh hưởng với những tác động y tế và kinh tế đến từ dịch bệnh”, Sanders trả lời các phóng viên tại Burlington, bang Vermont.

Một người ủng hộ ông Trump, đồng thời là một nhà gây quỹ, cho biết dịch bệnh Covid-19 đã bị chính trị hóa, giống như tất cả những vẫn đề nội tại của nước Mỹ.

“Những chiến lược đã được vạch sẵn”, theo Jim Worthington, cán bộ y tế tại hạt Bucks, bang Pennsylvania. “Nếu như bạn yêu mến ông Trump, bạn sẽ nghĩ rằng ông đã đã làm tất cả những gì đúng đắn nhất, như việc hạn chế việc đi lại giữa Mỹ và Trung Quốc. Nhưng nếu bạn ủng hộ đảng Dân chủ, bạn sẽ nghĩ hoàn toàn ngược lại".

“Tôi cho rằng ông ấy đã đi trước một bước và truyền thông đã làm quá điều đó lên”, Worthington cho biết.

Cuộc khủng hoảng y tế này có thể khiến cho cục diện chiến dịch tranh cử tổng thống thay đổi. Biden, Sanders và cả Trump đều hủy bỏ tất cả các sự kiện tranh cử trong vài ngày gần đây sau khi nhận được những cảnh báo từ các quan chức y tế về việc nên hạn chế các sự kiện tập trung đông người. Arizona, Florida, Illinois và Ohio hoãn những cuộc tranh luận giữa các ứng cử viên đảng Dân chủ hôm 10/3.

Chiến dịch tranh cử của ông Biden từ hôm 11/3 đã chuyển tất cả các sự kiện tại hai bang Florida và Illisnois thành các sự kiện “trực tuyến”. Tất cả thành viên trong chiến dịch sẽ ứng dụng hình thức làm việc tại nhà bắt đầu từ ngày 14/3. Những nhân viên phục vụ chiến dịch tranh cử của ông Sanders cũng sẽ bắt đầu làm việc tại nhà, tiếp cận các cử tri thông qua hình thức trực tuyến thay vì tổ chức các sự kiện trực tiếp. Họ cũng cân nhắc hình thức đi gõ cửa từng nhà cử tri để vận động tranh cử.

Cuối ngày 12/3, chiến dịch tranh cử của ông Trump chính thức thông báo rằng các sự kiện sẽ được thực hiện trực tuyến, trong đó bao gồm các khóa đào tạo trực tuyến.

Một chiến lược gia đảng Cộng hòa cho biết những hành động của ông Trump nhằm kiềm chế virus Covid-19 có thể sẽ mang lại những tác động tiêu cực cho chính ông ấy, nhưng vẫn còn quá sớm để có thể đánh giá những tác động của dịch bệnh lần này lên tương lai chính trị trong dài hạn của ông. Một cuộc khảo sát thực hiện bởi Reuter/Ipsos từ ngày 9/3 đến 10/3 cho thấy 55% những người được hỏi không ủng hộ ông Trump, trong khi con số ủng hộ là 40%, hầu như không thay đổi so với năm 2019.

“Một vài tuần trước, những người ủng hộ tổng thống Trump tỏ ra coi nhẹ virus Covid-19, nhưng giờ thì họ đã hoàn toàn im lặng”, một chuyên viên chính trị thuộc đảng Cộng hòa cho biết. “Đó là một vấn đề đối với chuỗi cung ứng, và ông ấy là một vị tổng thống của các chuỗi cung ứng. Khi ông ấy nói chúng ta có đủ bộ dụng cụ xét nghiệm ở thời điểm hiện tại, nhưng trên thực tế thì không. Đó mới là vấn đề thực sự”.