Biên lợi nhuận gộp của ngành thép dự báo sẽ suy giảm trong năm 2022
Trong báo cáo mới đây, VNDirect đánh giá năm 2021 là một năm thành công rực rỡ của ngành thép mặc dù kết quả kinh doanh tăng trưởng chậm lại trong nửa cuối năm. Sang đến năm 2022, VNDirect cho rằng sản lương tiêu thụ nhu cầu thép xây dựng và tôn mạ dự kiến sẽ tăng từ 5-10% trong năm 2022 nhờ sự phục hồi của nhu cầu nội địa. Cụ thể, nhu cầu thép của các thị trường xuất khẩu kỳ vọng tiếp tục được duy trì ở mức cao trong năm 2022 và nhu cầu thép nội địa sẽ hồi phục mạnh mẽ trong năm 2022 khi dịch bệnh được kiểm soát và chính phủ đẩy mạnh chi tiêu công vào phát triển cơ sở hạ tầng.
Tuy nhiên, VNDirect cho rằng biên lợi nhuận gộp ngành thép năm 2022 sẽ suy giảm từ mức cao của năm 2021 do giá bán thép thấp hơn trong khi giá nguyên liệu đầu vào tăng cao. Bởi giá thép thế giới đã đi qua đỉnh chu kỳ và được kỳ vọng sẽ giảm dần trong năm 2022 – 2023. Bên cạnh giá giá quặng sắt phục hồi nhanh chóng khi mùa xây dựng đến gần và tình trạng thiếu hụt than tại Trung Quốc và phục hồi sản xuất công nghiệp toàn cầu kéo giá than cốc tăng cao.
Với lợi thế sở hữu chuỗi giá trị toàn diện, kinh nghiệm quản lý chi phí & hàng tồn kho đã được chứng minh và thị phần vượt trội, VNDirect cho rằng Hoà Phát sẽ là doanh nghiệp chịu ảnh hưởng thấp nhất. Trong năm 2022, công ty dự phóng biên lợi nhuận gộp của Hoà Phát sẽ giảm xuống mức 25,9%, tương ứng giảm 1,7 điểm phần trăm so với cùng kỳ.
Trong khi đó, với việc phụ thuộc lớn vào giá HRC đầu vào và giá bán thép tại các thị trường xuất khẩu chủ lực là Mỹ và EU suy giảm, VNDirect cho rằng hiệu suất sinh lời của doanh nghiệp ngành tôn mạ sẽ giảm đáng kể. Cụ thể, biên lợi nhuận gộp của Thép Nam Kim (Mã: NKG) năm 2022 sẽ chỉ đạt 11%, giảm 4,2 điểm phần trăm.
Nhờ sở hữu chuỗi bán lẻ tại thị trường nội địa, Tập đoàn Hoa Sen (Mã: HSG) sẽ có khả năng chuyển một phần rủi ro giá nguyên vật liệu biến động sang khách hàng, theo đó nhóm phân tích ước tính biên lợi nhuận gộp của công ty năm 2022 sẽ giảm 2,5 điểm phần trăm xuống 14,3%.
Thép Việt Nam vẫn mang đặc trưng của ngành chu kỳ, tuy nhiên chu kỳ hiện tại đang có những điều kiện lý tưởng hơn.Với đặc điểm của ngành chu kỳ, ngành thép thường xuyên có các giai đoạn mở rộng và suy thoái xen kẽ. Trong giai đoạn mở rộng, nhu cầu thép cao kéo giá bán và sản lượng tiêu thụ thép tăng mạnh. Kết quả là biên lợi nhuận gộp của các nhà máy thép cũng tăng lên, thu hút nhiều doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất hoặc mở rộng nhà máy. Việc mở rộng sản xuất ồ ạt sau đó khiến cung thép tăng nhanh hơn nhu cầu thực tế (dư cung).
Tuy nhiên, VNDirect cho rằng ngành thép Việt Nam đang có những điều kiện kinh doanh thuận lợi hơn chu kỳ trước đó nhờ vào (1) Nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng rất lớn tại Việt Nam (2) Tỷ lệ đô thị hóa tại Việt Nam còn thấp (3) Tiêu thụ thép bình quân đầu người của Việt Nam vẫn đang thấp hơn mức trung bình của châu Á (4) Việt Nam đứng trước cơ hội trở thành công xưởng sản xuất thép mới của thế giới.
Định giá cổ phiếu thép đang rẻ nhưng liệu có hấp dẫn?
VNDirect nhận thấy sự tương quan lớn của diễn biến cổ phiếu thép với giá bán thép thời gian gần đây. Trong tuần giao dịch đầu tiên sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài, giá cổ phiếu thép đã tăng trung bình 19,6% so với trước nghỉ lễ khi giá thép thế giới tăng mạnh 5% trong cùng thời kỳ.
Mặc dù đã hồi phục đáng kể từ sau kì nghỉ Tết Nguyên đán, song công ty chứng khoán này cho rằng định giá các cổ phiếu thép hiện vẫn đang ở mức khá an toàn. VNDirect thống kê định giá P/E của các cổ phiếu thép đang ở vùng thấp nhất 4 năm. Trong đó, HPG và HSG đang giao dịch ở mức P/E 1 năm lần lượt là là 6,1x (-1,1x Std) và 4,3x (-0,87 Std), vùng thấp nhất kể từ đầu năm.
Với triển vọng nhu cầu thép nội địa lớn và "miếng bánh" thị phần đang được thép Trung Quốc để lại trên toàn cầu, VNDirect cho rằng các cổ phiếu thép xứng đáng được đầu tư trong dài hạn. Mặc dù bối cảnh có nhiều thuận lợi hơn cũng như những bài học được doanh nghiệp rút ra từ những chu kỳ giá xuống trước đó, giá cổ phiếu thép Việt khó có thể đi ngược yếu tố chu kỳ ngành.
"Trong những phiên giao dịch sắp tới, giá cổ phiếu thép sẽ có biến động tăng giảm theo diễn biến giá thép và yếu tố định giá sẽ trở nên mờ nhạt hơn, theo quan điểm của chúng tôi. Do vậy nhà đầu tư không nên quá hưng phấn với những đợt tăng ngắn hạn của nhóm cổ phiếu thép bởi định giá dù đã rẻ, nhưng có thể là chưa đủ hấp dẫn", báo cáo nêu rõ.
Tuy nhiên, VNDirect đánh giá cao cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hoà Phát. Nhóm phân tích tin rằng Hoà Phát sẽ là doanh nghiệp thép duy nhất có khả năng duy trì lợi nhuận ở mức cao trong năm 2022 nhờ khả năng tiết giảm chi phí và quản trị hàng tồn kho đã được chứng minh sẽ hỗ trợ đáng kể việc biên lợi nhuận gộp thu hẹp.
Ngoài ra, công ty sẽ ghi nhận những đóng góp đầu tiên vào kết quả kinh doanh đến từ nhà máy sản xuất container (từ quý III/2022) và mỏ quặng sắt Ropper Valley. Về dài hạn, Khu liên hợp Dung Quất 2 sẽ giúp công ty quay trở lại mức tăng trưởng 2 chữ số và đưa công ty lọt Top 30 nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới từ năm 2024.