Đó là đánh giá của ông Ngô Tất Thắng - Phó Cục trưởng, Phó Chánh văn phòng Điều phối NTM T.Ư khi trao đổi với phóng viên NTNN.
Ông có nhận xét, đánh giá như thế nào về mô hình khu dân cư NTM kiểu mẫu - vườn mẫu mà tỉnh Hà Tĩnh đã và đang triển khai thực hiện?
- Thực tế qua các ngày làm việc của đoàn Văn phòng Điều phối NTM T.Ư và T.Ư Hội Nhà báo Việt Nam tại Hà Tĩnh trong 2 ngày cuối tháng 9.2017 vừa qua, chúng ta đã thấy rõ về cảnh quan, vệ sinh môi trường, cũng như việc tổ chức lại cuộc sống của người dân từ ngoài ngõ đến trong nhà, bếp núc, chuồng trại và đến khu vườn đều rất ngăn nắp. Đặc biệt là các quy trình sắp xếp để người dân sản xuất, canh tác nông nghiệp đều rất hợp lý và khoa học. Chính những điều này đã tạo nên một diện mạo nông thôn rất sạch, đẹp.
Lãnh đạo Văn phòng điều phối NTM T.Ư và T.Ư Hội Nhà báo Việt Nam thăm mô hình Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu tại Hà Tĩnh. Ảnh: T.Q
Qua việc tổ chức lại cuộc sống của người dân sẽ giúp cho người dân hiểu rõ hơn về vai trò chủ thể của mình trong việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM.
Cái được lớn nhất mà Hà Tĩnh đạt được là thông qua mô hình trên đã giúp cho người dân nâng cao được ý thức, sức khỏe, chất lượng cuộc sống, thông qua đó tình làng nghĩa xóm được gắn kết bền chặt, thắm đượm hơn. Đơn cử như mô hình tại xã Tượng Sơn (huyện Thạch Hà) hiện có hơn 10 người trên độ tuổi 90, có người trên 100 tuổi, điều này cho thấy môi trường sống ở đây rất tốt cho người dân.
Các thành viên của đoàn công tác đánh giá rất cao việc thực hiện mô hình đặc biệt này của Hà Tĩnh. Đặc biệt là đội ngũ cán bộ, lãnh đạo từ tỉnh, huyện, tới các thôn, xóm đều rất sâu sát, nhất quán, chính vì thế nên việc chỉ đạo, thực hiện đều rất đồng bộ, từ đó người dân rất đồng lòng và đã thực sự vào cuộc với một tinh thần rất hăng hái. Nhờ vậy, Hà Tĩnh đã thu được thành quả bất ngờ và ngoạn mục chưa từng có trong xây dựng NTM.
Trong kết luận tại hội nghị Văn phòng Điều phối NTM các cấp năm 2017, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường đã khẳng định vườn kiểu mẫu là một trong 3 nội dung quan trọng nhất cần tập trung triển khai, nhân rộng trong toàn quốc. Đến nay nội dung này đã được triển khai như thế nào, thưa ông?
- Theo ý kiến của Bộ trưởng, chúng ta đã có sự tổng kết qua hơn 6 năm để triển khai giai đoạn 1 của chương trình quốc gia về xây dựng NTM và đến giờ chúng ta đã bước vào giai đoạn 2. Để triển khai đồng bộ trong thời gian này, Chính phủ đang chỉ đạo Bộ thực hiện cơ cấu lại sản xuất ngành nông nghiệp và một chương trình lớn nữa mà Quốc hội đã phê chuẩn là chương trình quốc gia về xây dựng NTM.
Trong đó việc cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp đều xuất phát từ quy mô cấp bậc hàng hóa từ cấp địa phương, từ xã huyện, lớn hơn nữa là quy mô cấp tỉnh và cấp quốc gia. Với mỗi một sản phẩm đó phải phù hợp với trình độ tổ chức sản xuất cũng như việc ứng dụng khoa học kỹ thuật tại mỗi một địa phương.
Năm nay, theo chủ trương của Chính phủ đã chỉ đạo Bộ NNPTNT là xây dựng chương trình quốc gia "Mỗi xã một sản phẩm", trong các nhóm sản phẩm này tập trung vào nhóm sản phẩm đặc sắc, đặc sản và đặc hữu của cấp địa phương, cụ thể là cấp huyện và cấp xã, gắn liền với quy mô vừa và nhỏ.
Hà Tĩnh cần làm gì để đảm bảo thu nhập cho người dân tại các khu dân cư nông thôn kiểu mẫu và vườn mẫu?
- Để đảm bảo được việc thu nhập bằng tiền và vật chất cho người dân thì chúng ta phải làm đồng bộ việc tạo công ăn việc làm. Riêng về vật chất thì chúng ta phải tạo ra được các sản phẩm hàng hóa do chính người dân sản xuất.
Tại mô hình vườn mẫu ở Hà Tĩnh, chúng ta không nên quá lo ngại về việc sản xuất ra nhiều sản phẩm sẽ bị dư thừa. Hiện, tỉnh Hà Tĩnh thực hiện triển khai được chưa đến 10% số thôn, khu dân cư kiểu mẫu, trong khi tỉnh có hơn 2.000 thôn, khu dân cư nên việc tổ chức sản xuất và tiêu thụ hàng hóa cũng không đáng lo ngại.
Hơn nữa việc tổ chức sản xuất tại khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu này vẫn mang tính thời vụ rất cao và đang đáp ứng cuộc sống thường ngày của chính người dân. Theo tôi khi nào chúng ta triển khai thực hiện việc tổ chức hàng hóa thực sự thì chúng ta mới nên bàn về việc tổ chức sản xuất theo liên kết chuỗi.
Tuy nhiên theo tôi, đây là nền tảng ban đầu để chúng ta có thể sản xuất theo mô hình chuỗi liên kết. Với tỉnh Hà Tĩnh, việc lồng ghép trong chương trình khu dân cư NTM kiểu mẫu gắn với vườn mẫu thì sau này phải lồng ghép với chương trình “Một xã một sản phẩm”.
Xin cảm ơn ông!