Cả hai kịch bản Bộ Tài chính vừa tính toán và cập nhật đều cho thấy lạm phát năm nay dự kiến vẫn ở mức thấp.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính tại cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá ngày 24/8, trong 8 tháng qua, nền kinh tế Việt Nam phục hồi nhanh và hầu hết ở các ngành, lĩnh vực, nhu cầu sản xuất hàng hóa phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu cùng với tác động của hàng hóa thế giới đã đẩy hàng hóa và dịch vụ thiết yếu tăng lên, nhưng nhìn chung mặt bằng giá cơ bản được kiểm soát tốt.
Theo ước tính của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8 ước tăng 0,006% so với tháng trước. Bình quân 8 tháng năm 2022 ước tính tăng khoảng 2,58%-2,6% so với cùng kỳ năm 2021.
Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương cho biết, hiện nay Việt Nam nằm trong nhóm những nước có chỉ số lạm phát cận thấp của thế giới, giỏ hàng hóa để tính CPI của Việt Nam không khác nhiều so với thế giới.
Cụ thể, Nhật Bản, Trung Quốc,… nằm trong nhóm rất thấp, CPI chỉ tăng khoảng 1,8%; Việt Nam trong 7 tháng CPI tăng 2,54%, nằm trong nhóm CPI tăng cận thấp, khoảng 2-3% (tương đương với các nước Malaysia, Indonesia, Brunei,…); trong khi đó nhiều nước EU, Mỹ, Canada nằm trong nhóm CPI tăng cao (trên 8%).
CPI năm 2022 dự kiến dưới 3,9%
Mặc dù kết quả điều hành giá trong 8 tháng đầu năm có nhiều dấu hiệu khả quan, tuy nhiên Bộ Tài chính dự báo vẫn có nhiều yếu tố gây áp lực lên mặt bằng giá, nhất là giá nhiều mặt hàng nguyên liệu, vật tư chiến lược vẫn chịu áp lực lớn từ tình trạng phục hồi không đồng đều và thiếu bền vững của kinh tế thế giới, đặc biệt một số nền kinh tế lớn và đối tác chính của Việt Nam như Mỹ, EU, Trung Quốc…
Bên cạnh đó, giá các mặt hàng lương thực, thực phẩm, đồ uống, may mặc thường tăng theo quy luật vào giai đoạn chuyển mùa và thời điểm lễ tết cuối năm; giá thịt lợn đang có xu hướng tăng… việc tập trung triển khai đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công vào cuối năm, nhất là việc triển khai các công trình kinh tế trọng điểm có thể làm tăng nhu cầu nhất là đối với các mặt hàng vật tư xây dựng từ đó có thể làm giá cả biến động nếu nguồn cung không đáp ứng kịp thời.
Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính cập nhật hai kịch bản CPI năm 2022. Kịch bản thứ nhất dựa trên cơ sở giá xăng bình quân năm 2022 tăng tới 40% so với năm 2021, dự báo CPI bình quân năm 2022 sẽ tăng khoảng 3,37% so với năm 2021; Kịch bản thứ hai dựa trên cơ sở giá xăng bình quân năm 2022 tăng tới 45% so với năm 2021, dự báo CPI bình quân năm 2022 sẽ tăng khoảng 3,87% so với năm 2021.
Chủ động bảo đảm nguồn cung và điều hành giá xăng dầu
Để đảm bảo đạt mục tiêu CPI bình quân năm 2022 ở mức dưới 4%, Thứ trưởng Bộ Tài chính Tạ Anh Tuấn đề nghị công tác điều hành giá trong những tháng cuối năm cần tiếp tục thực hiện một cách chủ động, linh hoạt vừa phải đảm bảo kiểm soát lạm phát bình quân cả năm 2022 theo mục tiêu Chính phủ và Quốc hội giao cũng như tạo nền tảng thuận lợi cho việc kiểm soát lạm phát cả năm 2023.
Theo đó, các bộ ngành, địa phương cần bám sát thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ, ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về công tác điều hành giá trong phạm vi, lĩnh vực quản lý đẩy mạnh tổ chức triển khai theo dõi sát diễn biến thị trường.
Đồng thời, tăng cường phối hợp trong công tác điều hành, kịp thời thực hiện giải pháp đảm bảo cân đối cung cầu trong nước, ổn định giá cả, không để xảy ra tình trạng thiếu hàng, găm hàng, đầu cơ tăng giá bất hợp lý. Trong đó, tập trung vào các mặt hàng thiết yếu như xăng dầu, vật liệu xây dựng; lương thực, thực phẩm; thịt lợn; thức ăn chăn nuôi; thuốc, vật tư y tế; dịch vụ lưu trú, du lịch.
Đồng tình với ý kiến đề xuất của Bộ Tài chính, Phó thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu các bộ ngành, địa phương không được chủ quan, lơ là; cần theo dõi sát tình hình thế giới, lường trước các yếu tố tiềm ẩn rủi ro như thiên tai, bão lụt, dịch bệnh,… có khả năng xảy ra để chủ động các biện pháp ứng phó hiệu quả, kịp thời.
Phó thủ tướng đề nghị các bộ ngành, địa phương tiếp tục thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao trong công tác quản lý giá. Đối với những mặt hàng, dịch vụ do nhà nước thực hiện, phải tính toán, định giá phù hợp để kiểm soát được lạm phát. Đối với những mặt hàng nhà nước không định giá, phải tiếp tục kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các yếu tố hình thành giá, niêm yết, kê khai giá; xử lý nghiêm các trường hợp sai phạm quy định pháp luật về giá.
Cùng với đó, Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương chủ động bảo đảm nguồn cung và điều hành giá xăng dầu đúng quy định; Bộ Y tế triển khai các gói mua sắm tập trung thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế theo đúng quy định pháp luật, không để thiếu thuốc, ảnh hưởng tới công tác chăm sóc sức khỏe người dân. Các bộ ngành, địa phương khác tiếp tục kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các yếu tố hình thành giá, xử lý nghiêm các trường hợp sai phạm quy định pháp luật về giá.