Tổ chức Thương mại Thế giới WTO đã dự báo rằng thương mại hàng hóa sẽ giảm trong năm nay mạnh hơn so với cả cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu cách đây một thập kỷ. Sau đó, thương mại sẽ hồi phục vào năm 2021 khi đại dịch Covid-19 chấm dứt - điều chỉ xảy ra nếu các quốc gia hợp tác với nhau.
WTO cho biết thương mại toàn cầu sẽ giảm trong năm nay trong khoảng từ 13% đến 32%. Tổ chức này đưa ra một phạm vi dự báo rộng vì rất nhiều về tác động kinh tế của cuộc khủng hoảng này là không chắc chắn. Ở đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng tài chính năm 2009, thương mại chỉ giảm 12,5%.
"Trong một kịch bản lạc quan, các nhà kinh tế của chúng tôi thấy khối lượng giao dịch hàng hóa toàn cầu giảm 13% trong năm nay so với năm 2019.
Nếu đại dịch không được kiểm soát và các chính phủ không thực hiện và điều phối các phản ứng chính sách hiệu quả, mức giảm có thể là 32% - hoặc hơn" - Tổng giám đốc WTO cho hay.
"Những con số [dự báo - PV] này thật xấu xí, và cũng không có cách nào khác", Tổng giám đốc WTO, ông Roberto Azevedo, nói trong một cuộc họp báo.
"Việc so sánh với cuộc khủng hoảng tài chính và thậm chí cuộc Đại khủng hoảng những năm 1930 là không thể tránh khỏi", ông nói. "Tuy nhiên, Covid-19 là một câu chuyện khác. Các ngân hàng không thiếu vốn và động cơ kinh tế đang ở trong tình trạng ổn. Song, đại dịch đã cắt dòng nhiên liệu cho động cơ tăng trưởng. Nếu đường nhiên liệu được kết nối lại đúng cách, sự phục hồi nhanh chóng và mạnh mẽ là có thể", ông nói thêm.
Theo đại diện WTO, các quốc gia hợp tác với nhau sẽ thấy sự phục hồi nhanh hơn so với việc mỗi quốc gia hành động đơn lẻ. Chính sách tiền tệ, tài khóa và thương mại đều cần phải đi theo một hướng. Việc chuyển sang chủ nghĩa bảo hộ sẽ tạo ra những cú sốc mới.
Căng thẳng thương mại, đáng chú ý là giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, dẫn đến sự sụt giảm 0,1% trong thương mại hàng hóa toàn cầu năm ngoái.
Một số nhà lãnh đạo quốc gia đã nói rằng cuộc khủng hoảng và sự thiếu hụt trầm trọng các nguồn cung cấp y tế có nghĩa là hoạt động sản xuất nên được mang về trong nước. Azevedo cho biết, sẽ không có quốc gia nào thực sự có thể tự túc hoàn toàn và giải pháp nên là đa dạng hóa nguồn cung đến nhiều khu vực hoặc quốc gia.
Ảnh: Reuters
WTO cho biết, đến năm 2021, dự báo sẽ có sự phục hồi trong thương mại hàng hóa toàn cầu từ 21% đến 24%, phụ thuộc phần lớn vào thời gian bùng phát Covid-19 và hiệu quả của các phản ứng chính sách.
Năm nay, gần như tất cả các khu vực sẽ chịu sự suy giảm hai chữ số trong thương mại, với xuất khẩu từ Bắc Mỹ và châu Á bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Các ngành có chuỗi giá trị phức tạp, chẳng hạn như các sản phẩm điện tử và ô tô, cũng sẽ giảm mạnh hơn.
Các dịch vụ không được bao gồm trong dự báo của WTO, nhưng WTO cho biết thương mại trong lĩnh vực này có thể bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi Covid-19 vì các hạn chế vận chuyển và đi lại, bởi các tác động kích cầu sẽ có tác động đến hàng hóa nhiều hơn là dịch vụ.