Gần 50 năm tồn tại, 21 lô chung cư cũ thuộc phường 27, quận Bình Thạnh (hay còn gọi khu cư xá Thanh Đa) đã cũ kỹ, lạc hậu và xuống cấp. Chính quyền TP.HCM và UBND quận Bình Thạnh đã có chủ trương đầu tư, xây mới toàn bộ các lô chung cư này để chỉnh trang bộ mặt đô thị của khu vực.
Từng là khu nhà ở lớn nhất miền Nam
Cụm chung cư Thanh Đa chỉ cách trung tâm TP.HCM khoảng 5 km, qua cầu Kinh là tới khu vực Thanh Đa. Toàn khu Thanh Đa có diện tích khoảng 55 ha thì cụm chung cư chiếm khoảng 36 ha.
Theo UBND quận Bình Thạnh, khu chung cư Thanh Đa với 23 lô được xây dựng năm 1972 Khu cư xá này được thiết kế theo mô hình tiểu khu nhà ở có quy mô lớn nhất cả nước thời bấy giờ. Quy hoạch ban đầu, khu cư xá có đầy đủ hệ thống giao thông, các công trình công cộng, thương mại dịch vụ, hành chính, y tế, giáo dục, công viên cây xanh… Mật độ xây dựng chỉ 30%-40%.
Tuy nhiên, do dự án kéo dài hơn so với dự kiến, một số hạng mục chưa kịp hoàn thành trước năm 1975. "Sau đó, do thiếu sự quan tâm, quản lý nên khu cư xá đã bị biến dạng so với mục tiêu ban đầu đề ra" - quận Bình Thạnh cho biết.
Theo UBND quận Bình Thạnh, trải qua gần 50 năm, các khu cư xá này đã xuống cấp. Tình trạng lún nứt, bong tróc, thấm dột xảy ra khá phổ biến. Nhiều hộ dân trong quá trình sử dụng đã cải tạo, cơi nới thêm hoặc chia nhỏ căn hộ bán lại cho người khác. Ngoài ra, hệ thống cấp nước sinh hoạt cũ đã hư hỏng nên mỗi căn hộ đều phải tự cải tạo và xây bồn nước riêng.
Sở Xây dựng TP.HCM cũng từng công bố kết quả kiểm định chất lượng của cụm cư xá này. Theo đó, có 4/21 lô là cấp B, còn lại là cấp C, chưa phải thực hiện di dời khẩn cấp như lô IV và lô VI trước đó.
Hình ảnh những dãy nhà xuống cấp quen thuộc của chung cư Thanh Đa. Ảnh: THANH TUYỀN
Uống cà phê, đọc báo mỗi sáng là nét sinh hoạt thường ngày của nhiều cư dân Thanh Đa. Ảnh: THANH TUYỀN
Chung cư cũng là nơi gắn bó với việc mưu sinh từng ngày của cư dân. Ảnh: THANH TUYỀN
Tám lô số đã có chủ đầu tư
Liên quan đến việc đầu tư xây mới lại toàn bộ cụm chung cư Thanh Đa, ông Hồ Phương, Phó Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh, cho biết không phải bây giờ mà quận đã có ý định từ nhiều năm trước. "Khởi nguồn từ việc hai chung cư lô IV và lô VI bị nghiêng và phải di dời khẩn cấp để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho người dân" - ông Phương nói.
Chung cư Thanh Đa gồm 15 lô chữ có quy mô 21 ha và tám lô số có diện tích 15 ha. Hai cụm chung cư bị chia cắt bởi đường Xô Viết Nghệ Tĩnh. Dân số cư ngụ trong hai cụm này khoảng 3.500 hộ. Năm 2014, UBND quận Bình Thạnh đã di dời gần 300 hộ tại lô IV và lô VI do hai lô chung cư này nghiêng lún nên số hộ dân hiện nay còn khoảng 3.200 hộ.
Năm 2014, UBND quận Bình Thạnh đã tổ chức di dời gần 300 hộ dân tại hai lô chung cư này về sống tại chung cư số 4 Phan Chu Trinh, phường 12, quận Bình Thạnh, đồng thời lên phương án mời gọi đầu tư xây dựng cụm chung cư Thanh Đa.
Đến năm 2017, UBND TP đã có quyết định công nhận Công ty CP Phát triển Thanh Đa làm chủ đầu tư của tám lô số. Sau khi được công nhận chủ đầu tư, công ty đã triển khai một số công việc như nộp vào ngân sách 40,4 tỉ đồng là chi phí và kinh phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư các hộ thuộc sở hữu tư nhân của lô IV, lô VI. Cùng đó là ký hợp đồng với Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận Bình Thạnh thực hiện công tác bồi thường, tái định cư sáu lô số còn lại… Riêng 15 lô chữ, ông Phương thông tin hiện TP chấp thuận cho Công ty Địa ốc Sài Gòn nghiên cứu đầu tư dự án.
Về việc đầu tư, xây dựng tám lô số, ông Phương cho biết quận đang chuẩn bị phương án bồi thường giải phóng mặt bằng và quyết định thu hồi đất của dự án. Quận Bình Thạnh đang trình Sở TN&MT thẩm định và phê duyệt hệ số điều chỉnh giá đất để tính bồi thường, đồng thời sẽ lấy ý kiến người dân trong cư xá về đơn giá bồi thường để báo cáo Hội đồng thẩm định giá đất TP thẩm định, trình UBND TP phê duyệt.
Về phương án tái định cư, phó chủ tịch UBND quận Bình Thạnh thông tin sẽ có ba phương thức để người dân lựa chọn. Cụ thể là nhận tiền tự lo nơi ở mới, chọn căn hộ tái định cư tại chỗ hoặc chọn căn hộ tái định cư tại vị trí khác. "Đa phần người dân đồng tình việc đầu tư xây dựng dự án và có mong muốn được tái định cư tại chỗ. Do đó, quận đề xuất TP cho phép thực hiện dự án theo hình thức cuốn chiếu. Nghĩa là sẽ thực hiện đầu tư trước tại hai lô IV và VI. Khi xây xong, sẽ chuyển người dân về tái định cư tại đây và tiếp tục giải phóng mặt bằng các lô còn lại" - ông Phương cho hay.
Dự kiến hoàn thành năm 2022
Về phương án đầu tư xây dựng tám lô số, UBND quận đang báo cáo UBND TP thống nhất phương thức đầu tư thành hai giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 sẽ đầu tư xây dựng hai khối nhà chung cư cao tầng trên lô IV và VI với diện tích hơn 15.000 m2, dự kiến hoàn thiện sau 24 tháng kể từ ngày bàn giao mặt bằng. Giai đoạn 2 được đầu tư xây dựng trên phần đất của sáu lô chung cư còn lại thuộc phạm vi dự án, dự kiến được hoàn thành sau 30 tháng kể từ ngày được giao đất. Dự kiến sẽ hoàn thành toàn bộ dự án vào cuối năm 2022.