Vietlott bắt đầu vào chu kỳ tăng trưởng chậm và thị trường xổ số vẫn bị định hình bởi các doanh nghiệp xổ số truyền thống.
Vé số truyền thống vượt qua cú sốc
Ngồi tại quán cà phê ven đường, người bán số dạo mời chào những tờ vé số , anh Quốc Việt, một nhân viên văn phòng không liếc nhìn vào con số nào mà rút tiền mua ngay vài tờ.
“Trước đây, tôi bỏ rất nhiều tiền mua vé số Vietlott nhưng nay quay lại mua xổ số truyền thống…”, anh Việt cười.
Vietlott đã từng nổi lên như một hiện tượng hút khách hàng trên thị trường xổ số, vì cách chơi khác biệt, như cho chọn số, giải thưởng tích lũy qua mỗi kỳ đẩy việc trúng số lên con số hàng trăm tỉ đồng.
Khi khách hàng đổ xô đi mua Vietlott đã tạo lên làn sóng phản ứng mạnh mẽ từ các công ty xổ số truyền thống do bị ảnh hưởng thị phần, doanh số, khách hàng.
Điều này được minh chứng chỉ trong ba năm qua, doanh thu và lợi nhuận của Vietlott tăng trưởng rất nhanh qua từng năm. Nếu năm 2016 chỉ là 1.223 tỉ đồng thì đến giữa năm 2018 đã tăng gần gấp đôi là 2.377 tỉ đồng và kéo theo đó lãi ròng cũng tăng tương ứng từ 86 tỉ đồng năm 2016 lên mức 210 tỉ đồng đến giữa năm 2018.
TS Nguyễn Trí Hiếu đánh giá có thể xem Vietlott như là một mô hình kinh doanh mới, cho khách hàng chọn số theo ý thích, cộng dồn giải thưởng, mà trước đó xổ số truyền thống chưa từng có. Bằng cách đó Vietlott đã hấp dẫn khách hàng là điều dễ hiểu. Một khi khách hàng chọn Vietlott để mua, sẽ dẫn đến việc các công ty xổ số truyền thống bị ảnh hưởng đến thị phần.
“Nhìn chung, Vietlott là công ty xổ số điện toán đem lại làn gió cạnh tranh cho thị trường và giúp cho người tiêu dùng có những lựa chọn mới”, TS Hiếu cho biết.
Tuy nhiên, để có thể biết liệu việc kinh doanh của xổ số truyền thống có bị ảnh hưởng mạnh bởi Vietlott, thử xem số liệu của Công ty Xổ số kiến thiết TP.HCM, đơn vị có thị phần lớn nhất trong thị trường xổ số truyền thống. Tính đến tháng 6-2018, doanh thu từ bán xổ số là 3.184 tỉ đồng và lợi nhuận sau thuế là 470 tỉ đồng. Các con số này đều tăng trưởng so với cùng kỳ, cao hơn doanh số và lợi nhuận của Vietlott .
Nhìn về chỉ số kinh doanh của một loạt các công ty xổ số truyền thống miền Nam cũng đều thấy mức tăng trưởng dương rất cao. Theo đó, cũng tính đến giữa năm 2018, doanh thu và lãi ròng của xổ số Bình Dương lần lượt đạt 1.907 tỉ đồng và 260 tỉ đồng. Hay công ty xổ số kiến thiết Tây Ninh với 1.871 tỉ đồng doanh thu và lãi ròng là 270 tỉ đồng, Đồng Nai gần 1.800 tỉ đồng doanh thu và khoản lợi gần 240 tỉ đồng,…
Theo một chuyên gia, nhìn về doanh số các công ty xổ số truyền thống có vẻ thấp hơn Vietlott nhưng lãi ròng khống thua kém vì tính chất trả thưởng khác nhau, Vietlott cộng dồn giải thưởng của kỳ không có người trúng giải, ngược lại công ty truyền thống sẽ hưởng trọn kỳ phát hành nếu không có người trúng giải.
Một báo cáo hồi đầu năm 2018 của hội đồng xổ số khu vực phía Nam cho thấy tình hình tiêu thụ và doanh thu của các công ty xổ số truyền thống phía Nam vẫn tăng trưởng tốt. Theo đó, tính đến quý I-2018, cả khu vực phía Nam, tổng doanh số phát hành là 25.450 tỉ đồng, tăng hơn 12% so với cùng kỳ và tổng doanh thu là 20.972 tỉ đồng, tỉ lệ tiêu thụ bình quân đạt hơn 82%, tăng 2,85% so với cùng kỳ năm 2017.
Còn nhiều hoài nghi
Hầu hết trong báo cáo kinh doanh mới nhất của các công ty xổ số truyền thống không còn nhắc đến tên Vietlott như là một đối thủ cạnh tranh đáng gờm.
Tại cuộc họp hội đồng xổ số khu vực phía Nam vào cuối tháng 10 vừa qua, ông Đỗ Quang Vinh , Chủ tịch Hội đồng xổ số khu vực phía Nam, dù không nói rõ con số tổng doanh thu của các công ty xổ số miền Nam nhưng khẳng định các chỉ số kinh doanh đều rất tốt. Chẳng hạn, trong chín tháng đầu năm 2018, doanh thu tiêu thụ tăng đến 17,76% và lợi nhuận trước thuế tăng 17,56%.
Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, vé số truyền thống vẫn kinh doanh tốt vì nhiều lý do. Người dân vẫn mua vé số truyền thống vì thói quen, có khuynh hướng giúp người khó khăn, vì hầu hết người bán là người nghèo. Với số tiền bỏ ra để mua Vietlott hay xổ số truyền thống như nhau và không quá lớn, mang tính chất cầu may, để khách hàng phải quyết định lựa chọn loại hình nào. Cuối cùng xác suất trúng của Vietlott rất thấp, tính ở tỉ lệ phần triệu và vì điều này nên khách hàng cũng chẳng bận tâm phải chọn Vietlott và từ bỏ xổ số truyền thống.
Một chuyên gia cho rằng Vietlott khó cạnh tranh với vé số truyền thống nằm ở hệ thống phân phối. Mặc dù, Vietlott đã mở rất nhiều chuỗi bán hàng Vietlott nhưng tỉ lệ này so ra vẫn rất thấp. Chẳng hạn, hiện nay mạng lưới đại lý công ty xổ số TP.HCM đạt số lượng hàng trăm đại lý cấp 1, cấp 2 và hàng ngàn người bán dạo , đã làm cho hoạt động mua bán vé số truyền thống có sức sống bền bỉ.
Đứng dưới góc độ người chơi vé số, anh Quốc Việt cho biết sau một thời gian hào hứng với Vietlott, vận may của loại hình xổ số này không khác là bao với xổ số truyền thống, chỉ trúng những giải khuyến khích.
Chưa kể, anh cũng trở nên lười đi mua Vietlott vì phải đi tìm điểm bán, trong khi xổ số truyền thống luôn xuất hiện ở khắp mọi nơi và mọi thời điểm.
Còn anh Long, nhà ở quận Tân Bình, TP.HCM thì chia sẻ: Lúc vé số Vietlott mới ra mắt anh thường xuyên mua vì tin rằng nó minh bạch, công khai... Nhưng bây giờ anh hoài nghi về loại vé số này.
“Dù Vietlott thường xuyên công bố có người trúng giải nhưng tôi tự hỏi liệu thực sự có người trúng Vietllot thật hay không. Không chỉ mình tôi mà rất nhiều người cũng hoài nghi như vậy”, anh Long nói.
Các công ty xổ số truyền thống nên chú trọng đến việc giới thiệu, quảng bá hình ảnh thông qua các hoạt động công bố thông tin trúng thưởng, trả thưởng và các hoạt động phúc lợi xã hội, từ thiện…, Qua đó tạo sức lan tỏa rộng trong cộng đồng, tăng thêm sự tin tưởng cho loại hình vé số truyền thống, giúp cho việc kinh doanh tiêu thụ vé số tăng trưởng.
Ông Võ Trung Dũng , Giám đốc Công ty Xổ số kiến thiết An Giang