Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP) cho biết, tính đến nửa đầu tháng 5/2021, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường EU đạt 39,4 triệu USD, giảm 26,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giá trị xuất khẩu sang Hà Lan giảm 21,7%; Tây Ban Nha giảm 33%; Đức giảm 50,8% và Bỉ giảm 38,2%. Như vậy, ba năm trở lại đây, giá trị xuất khẩu cá tra sang EU vẫn chưa thể thoát khỏi mức tăng trưởng âm ảm đạm.
Theo nguồn tin từ một số nhà nhập khẩu lớn của EU, năm 2020, thị trường thủy sản EU bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi Covid-19, các biện pháp giãn cách ở Italy, Pháp, Đức... tác động không nhỏ tới lưu thông vận chuyển hàng hóa nội khối và ngoại khối. Đầu năm 2021, thị trường bán lẻ EU tăng mạnh, tăng 30% so với năm trước. Tuy nhiên ngành dịch vụ thực phẩm (nhà hàng, khách sạn...) vẫn rất chậm.
Thêm nữa, các nhà nhập khẩu theo phương thức FOB bị khó khăn do chi phí vận chuyển đường biển cao, giá bán cá tra ở EU vẫn ổn định, tuy nhiên nhiều nhà nhập khẩu dè dặt mua hàng.
Tại Châu Âu, thị trường lớn nhất của cá tra là khu vực Bắc Âu, người tiêu dùng quan tâm nhiều tới tính an toàn, giá cả và sự tiện lợi.
Nguồn: VASEP
Theo VASEP, Bangladesh và Trung Quốc là hai đối thủ cạnh tranh với cá tra Việt Nam, tuy số lượng nhập khẩu từ hai thị trường này vẫn chiếm tỷ trọng nhỏ nhưng giá trị nhập khẩu lại ngày càng tăng.
Một lợi thế lớn đối với Bangladesh là quốc gia này được hưởng lợi từ quy chế GSP+, quy chế này cho phép các nhà xuất khẩu được miễn thuế nhập khẩu. Do đó, cá tra Bangladesh khá cạnh tranh trên thị trường châu Âu về giá cả. Trong khi đó, Trung Quốc là một quốc gia khác xuất khẩu số lượng nhỏ cá tra sang Liên minh châu Âu. Hàng năm, không quá 50-100 tấn cá tra sang châu Âu.
Hiện nay, phần lớn sản phẩm cá tra xuất khẩu sang EU là sản phẩm cá tra phile đông lạnh. Trong đó, Hà Lan là thị trường xuất khẩu lớn nhất của doanh nghiệp cá tra Việt Nam, đây cũng vẫn là thị trường nhập khẩu sản phẩm cá tra giá trị gia tăng lớn.
Việt Nam xuất khẩu chủ yếu các sản phẩm sau sang thị trường Hà Lan: cá tra fillet đông lạnh; philê cá tra organic đông lạnh; cá tra cắt khoanh đông lạnh; cá tra nguyên con đông lạnh; cá tra fillet xiên que đông lạnh; cá tra tẩm bột tempura hương bia chiên đông lạnh; chả cá tra tẩm gia vị đông lạnh; cá tra fillet cắt miếng loin đông lạnh; cá tra cắt khúc đông lạnh; cá tra fillet tẩm gia vị đông lạnh...