Hiệp hội chế biến xuất khẩu thủy sản Việt Nam(Vasep) cho biết, kể từ quý II/2018, xuất khẩu tôm liên tục sụt giảm so với cùng kỳ năm 2017. Đáng chú ý, tháng 9/2018, xuất khẩu tôm giảm 14,8% so với cùng kỳ năm ngoái đạt gần 332 triệu USD.
Do sụt giảm trong quý II và quý III năm nay, xuất khẩu tôm của cả nước trong 9 tháng đầu năm nay đạt 2,6 tỷ USD, giảm 4% so với cùng kỳ năm 2017.
Nguyên nhân được xác định, nguồn cung tôm nuôi từ các nước sản xuất chính trên thế giới vẫn lớn nên giá tôm thế giới gần như không tăng, thậm chí ở một số nước đang bán cạnh tranh giá thấp đã tác động mạnh đến thị trường xuất khẩu.
Được biết, EU là thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam, chiếm 24,7% tổng xuất khẩu tôm của Việt Nam đi các thị trường. Hai quý đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang EU tăng trưởng mạnh trong bối cảnh xuất khẩu tôm sang các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản sụt giảm. Tuy nhiên, bước sang quý III năm nay, xuất khẩu tôm sang thị trường này bắt đầu sụt giảm. Nhưng nhờ tăng trưởng tốt trong 2 quý đầu năm nên xuất khẩu tôm sang thị trường này tính tới tháng 9 năm nay đạt 648,4 triệu USD, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2017.
Anh, Hà Lan và Đức là 3 thị trường nhập khẩu lớn nhất tôm của Việt Nam trong khối EU. Chín tháng đầu năm nay, XK tôm sang cả 3 thị trường đều đạt tăng trưởng dương lần lượt 27,6%, 11,6% và 19,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tôm Việt Nam vẫn duy trì được những lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ lớn khác trên thị trường EU như Ấn Độ và Thái Lan. Hai đối thủ này của Việt Nam đang ngày càng giảm xuất khẩu sang EU do vướng phải những vấn đề về đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng.
Mỹ là thị trường nhập khẩu tôm lớn thứ 3 của Việt Nam, chiếm 18% tổng giá trị xuất khẩu tôm đi các thị trường. Sau khi xuất khẩu tôm sang Mỹ giảm liên tục từ tháng 4 đến tháng 7 năm nay, xuất khẩu sang thị trường này đã phục hồi tăng trưởng dương trong 2 tháng 8 và 9 năm nay. Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ trong 9 tháng đầu năm nay đạt 472,4 triệu USD, giảm 3% so với cùng kỳ năm 2017.
Kết quả cuối cùng thuế chống bán phá giá cho tôm Việt Nam trong giai đoạn xem xét hành chính lần thứ 12 – POR12 (từ 1/2/2016- 31/1/2017) đã được giảm xuống mức 4,58%. Kết quả khả quan này giúp các DN tôm Việt Nam yên tâm đẩy mạnh bán hàng vào thị trường Mỹ trong thời gian tới, nhất là giai đoạn tập trung mua hàng từ các nhà nhập khẩu Mỹ phục vụ cho các dịp lễ Tết cuối năm.
Bên cạnh đó, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung cũng là một cơ hội cho các DN xuất khẩu tôm của Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường này do Mỹ áp thuế cao với các mặt hàng của Trung Quốc.
Hiện Mỹ là một trong những thị trường lớn nhập khẩu tôm Việt Nam với kim ngạch đạt trên 600 triệu USD/năm. Do đó, thuế chống bán phá giá giảm là điều kiện thuận lợi để tôm Việt Nam tăng khả năng cạnh tranh tại thị trường này.
Vasep nhận định, nhu cầu thị trường tiêu thụ đang có những dấu hiệu chuyển động tốt. Nếu giá xuất khẩu tôm của Việt Nam và giá tôm thế giới được cải thiện thời gian tới, xuất khẩu tôm của Việt Nam quý cuối cùng của năm nay sẽ đạt tăng trưởng dương, đưa kim ngạch xuất khẩu tôm cả năm nay vượt qua mốc 3,85 tỷ USD của năm ngoái.