Trong báo cáo kinh tế Việt Nam tháng 2/2023, do ông Brian Lê Shun Rong, Chuyên gia nghiên cứu Kinh tế vĩ mô, và ông Chua Hak Bin, Kinh tế trưởng của Tập đoàn Maybank Investment Banking, công bố chỉ ra rằng với sự gia tăng xuất khẩu và giảm nhập khẩu trong tháng 2, cán cân thương mại hàng hóa đã tăng lên 2,3 tỷ USD (so với 656 triệu USD trong tháng 1), đạt mức cao nhất kể từ tháng 10/2022.
Hai chuyên gia vẫn duy trì dự báo tăng trưởng GDP năm 2023 ở mức 6,3%. Theo đó ước tính mức tăng trưởng GDP trong quý 1 2023 (được công bố vào ngày 29/3) rơi vào khoảng 4,8% (so với 5,9% trong quý 2/2022), với sự suy giảm sản xuất do xuất khẩu sụt giảm trong khi các dịch vụ phục vụ trực tiếp vẫn được hỗ trợ bởi doanh thu bán lẻ ổn định và lượng khách du lịch phục hồi.
Xuất khẩu được hỗ trợ nhờ nối lại sản xuất sau Tết và hưởng lợi từ mức so sánh thấp
Xuất khẩu hàng hóa tăng do các nhà máy nối lại hoạt động sản xuất sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Tháng này số ngày làm việc nhiều hơn so với tháng 2/2022 do kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm ngoái từ 29/1 đến 6/2.
Tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa tháng 2/2023 (+11% so với -25,9% trong tháng 1) trở lại chiều tích cực kể từ tháng 10/2022, đồng thời tăng +9,8% so với tháng trước. Tính chung cả tháng 1 và 2 (giảm độ lệch do kỳ nghỉ lễ dài hạn), xuất khẩu hàng hóa đã giảm 10,4%, cho thấy nhu cầu toàn cầu vẫn yếu. Chỉ số PMI lần đầu tiên trên 50 (cho thấy sự mở rộng) vào tháng 1 sau ba tháng, cho thấy nhu cầu bên ngoài đã ổn định.
Xuất khẩu theo sản phẩm, sự phục hồi xuất khẩu trong tháng 2 được đóng góp chủ yếu nhờ điện thoại và linh kiện (+14,7% so với +2,1% trong tháng 1; tính chung tháng 1 và 2 là +7,6%) và máy móc, thiết bị, công cụ và dụng cụ (+26,6% so với -22,5% trong tháng 1; tháng 1 & 2: -1,6%).
Xuất khẩu theo quốc gia, ước tính sơ bộ cho thấy xuất khẩu sang tất cả các thị trường chính đều ghi nhận mức tăng trưởng dương trong tháng 2, dẫn đầu là EU (+28,7% so với -25,1% trong tháng 1), Nhật Bản (+24,5% so với -24,3% trong tháng 1) và Trung Quốc (+9,9% so với -0,8% trong tháng 1). Trong cả tháng 1 và tháng 2, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu duy nhất ghi nhận sự tăng trưởng (+4,6%) nhờ chính sách mở cửa trở lại. Các thị trường lớn khác đều sụt giảm gồm Mỹ (-20,8%), ASEAN (-8,6%), Hàn Quốc (-5,8%), Nhật Bản (-4,9%) và EU (-4,3%).
Với sự gia tăng xuất khẩu và giảm nhập khẩu, cán cân thương mại hàng hóa đã tăng lên +2,3 tỷ USD (so với +656 triệu USD trong tháng 1), mức cao nhất kể từ tháng 10/2022.
Doanh thu bán lẻ giảm do nhu cầu Tết kết thúc; Du khách Trung Quốc tăng mạnh
Doanh thu bán lẻ danh nghĩa (+13,2% so với +20% trong tháng 1) giảm trong tháng 2 do nhu cầu Tết đã kết thúc, giảm -6% so với tháng trước. Đối với 2 tháng đầu năm cộng lại, doanh thu bán lẻ tăng +13%. Tăng trưởng doanh thu bán lẻ thực tế ở mức vừa phải +9,2% trong tháng 2 so với +15,8% trong tháng 1. Doanh thu bán lẻ được hỗ trợ bởi doanh thu du lịch (+94,7% so với +113,4% trong tháng 1), dịch vụ lưu trú và ăn uống (+27,3% so với +37,3% trong tháng 1) và hàng hóa (+10,5% so với +18,2% trong tháng 1). Doanh thu bán lẻ có thể sẽ giảm hơn nữa trong vài tháng tới do xu hướng mở cửa trở lại bị lấn át bởi chi phí sinh hoạt leo thang, chính sách tiền tệ thắt chặt và những hiệu ứng tài sản/tâm lý có thể có từ cuộc khủng hoảng thanh khoản bất động sản.
Lượng khách nước ngoài tăng +7,1% so với tháng trước lên 933.000 lượt, tương đương 46,8% so với mức đỉnh trước đại dịch vào tháng 1/2020. Tăng trưởng được dẫn dắt bởi Trung Quốc (+246,6%), Đài Loan (+87,7%) và Hàn Quốc (+ 16,4%). Khách du lịch Trung Quốc đạt 8,5% của mức T1/2020 (so với 2,5% trong tháng 1) khi các hãng hàng không Việt Nam nối lại các chuyến bay đến Trung Quốc sau khi các hạn chế biên giới được nới lỏng vào ngày 8/1.
Đầu tư công tăng nhưng FDI duy trì tương đối thấp. Tính chung 2 tháng đầu năm, vốn đầu tư công thực hiện từ ngân sách nhà nước tăng +18,3% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu ở Bộ Giao thông vận tải (+91,7%). Các bộ và địa phương của chính phủ đang nỗ lực đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng công cộng như đường cao tốc mới để hỗ trợ nền kinh tế và duy trì sức hấp dẫn của nó như một điểm đến cho vốn đầu tư nước ngoài.
Lạm phát toàn phần giảm do chi phí thực phẩm giảm tốc. Hai chuyên gia kinh tế dự báo lạm phát toàn phần cho cả năm ở mức +4,3%. Mức tăng +4,9% trong tháng 1 có thể là mức cao nhất của năm nay. Việc nhu cầu của người tiêu dùng cuối cùng sụt giảm sẽ trở thành lực cản đối với lạm phát. Tuy nhiên, "chúng tôi cho rằng lạm phát sẽ vẫn ở mức cao, do các yếu tố chi phí đẩy như giá điện bán lẻ có khả năng tăng, mức lương tối thiểu sắp tăng +20,8% từ tháng 7 và chi phí năng lượng có thể tăng trở lại khi giá dầu toàn cầu phục hồi cùng với sự mở cửa trở lại của Trung Quốc", báo cáo nêu.