Năm 2020 diễn ra đầy thách thức với nền kinh tế Thế giới bởi ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19. Dù vậy, trong bức tranh ảm đạm đó, Việt Nam vẫn trở thành điểm sáng với hoạt động thương mại tiếp tục duy trì đà tăng trưởng.
Số liệu từ Tổng cục thống kê cho biết trong 11 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam đạt 254,6 tỷ USD, tăng 5,3% so với cùng kỳ năm trước; Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa ước đạt 234,5 tỷ USD, tăng 1,5% so với cùng kỳ năm trước.
Sự gia tăng của hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa bất chấp ảnh hưởng dịch Covid-19 cùng việc gia nhập nhiều tổ chức, hiệp định thương mại đã khiến giới đầu tư đặt nhiều kỳ vọng vào nhóm cổ phiếu Logistic. Từ đầu năm tới nay, các cổ phiếu trong lĩnh vực này như VSC, GMD, DVP, DXP, SFI, HAH…có mức tăng trưởng hàng chục phần trăm, thậm chí nhiều cổ phiếu đã vượt đỉnh lịch sử.
Cổ phiếu cảng biển tăng "phi mã" trong năm 2020
Dù cổ phiếu đang bứt phá mạnh nhưng không phải doanh nghiệp nào trong lĩnh vực Logistic cũng có KQKD khả quan trong 9 tháng đầu năm. Có thể kể tới như Gemadept khi lợi nhuận 9 tháng đầu năm giảm 32%, Tân Cảng Logistic (TCL) sụt giảm lợi nhuận 15% hay Vận tải Hải An giảm lợi nhuận 9%...Điều này cho thấy đà bứt phá của một số cổ phiếu Logistic đến nhiều hơn từ kỳ vọng hoạt động kinh doanh khởi sắc trong những quý tới khi tình hình Covid-19 được kiểm soát sẽ thúc đẩy tăng trưởng xuất nhập khẩu hàng hóa.
Một yếu tố có thể khiến cổ phiếu Logistic tăng mạnh thời gian gần đây đến từ việc thiếu hụt container rỗng. Theo khảo sát của Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), hiện có đến 40% doanh nghiệp cho biết gặp khó khăn trong việc giao nhận container rỗng tại các nơi tập kết container và khi chủ hàng đến nhận mới được thông báo báo là chưa có. 43% doanh nghiệp cho biết là do bộ phận đặt chỗ với hãng tàu cho thuê container rỗng vượt số lượng cho phép và 17% do bộ phận kinh doanh chưa tiếp cận thuê container rỗng được từ hãng tàu.
VLA cho rằng việc thiếu hụt container rỗng do cuối năm là mùa cao điểm của xuất khẩu, thêm vào đó do Việt Nam là nước xuất siêu. Bên cạnh đó, việc kiểm soát container rỗng của hãng tàu depot chưa tốt cũng đã gây thiếu hụt container ở Việt Nam.
Việc thiếu hụt container rỗng đang khiến các doanh nghiệp xuất khẩu gặp không ít khó khăn, nhưng cũng vô tình giúp các doanh nghiệp Logistic gia tăng lợi nhuận khi hàng hóa sẽ phải nằm chờ nhiều ngày hơn ở cảng.
Ngoài ra, giá cước tàu biển trên thế giới những tháng gần đây tăng "phi mã" cũng là yếu tố hỗ trợ cho các doanh nghiệp vận tải biển. Theo số liệu từ Freightos, cước phí tàu biển cho một container 40 feet từ Trung Quốc sang bờ Tây nước Mỹ vào cuối tháng 9 lên tới 3.900 USD, cao gần ba lần giá năm trước. Chỉ số thuê tàu hàng khô Baltic (BDI) có phần "hạ nhiệt" so với những tháng gần đây nhưng hiện đang ở mức 1.230 điểm, tăng hơn 40% so với đầu năm.
Chỉ số IBD tăng mạnh so với đầu năm
Bên cạnh những yếu tố thuận lợi kể trên, đà tăng của nhóm cổ phiếu Logistic thời gian gần đây có thể đến từ kỳ vọng tăng giá bốc xếp hàng hóa container trong bối cảnh giá dịch vụ tại cảng biển Việt Nam đang khá thấp so với các quốc gia trong khu vực.
Theo hiệp hội Dịch vụ Logistic Việt Nam (VLA), việc tiếp tục điều chỉnh giá dịch vụ để đảm bảo quyền lợi cho doan nghiệp là cần thiết. Mục tiêu đến năm 2025, giá xếp dỡ container xuất nhập khẩu tại cảng biển Việt Nam cần phải bằng 60- 70% so với giá xếp dỡ trong khu vực. Đến thời điểm sau 2025 phải tiệm cận bằng giá dịch vụ trong khu vực. VLA cho rằng đầu năm 2021 khi dịch COVID-19 giảm ảnh hưởng là thời điểm thích hợp bắt đầu lộ trình điều chỉnh giá.